Vraag maar aan fans als Martin Scorsese, Cathérine Deneuve of wijlen François Truffaut: wij hebben in dit land een filmarchief waar de wereld ons om benijdt. Bij de vijfenzeventigste verjaardag van Cinematek is het hoog tijd om dat nog eens te beseffen.

Vooreerst: waarom fêteert Cinematek met één voorstelling, van L’Affaire est dans le sac, een burleske van Pierre Prévert, de minder bekende broer van Jacques?

NICOLA MAZZANTI (CONSERVATOR): We spelen die film vooral om zijn symbolische waarde. Het is geen meesterwerk, zeker ook geen slechte film, maar het was vooral de eerste avond die de Club d’écran, de verre voorloper van Cinematek, programmeerde na de publicatie van haar oprichting in het Belgisch Staatsblad, op 9 april 1938. Ik heb de brochure hier voor me liggen. Het was ’10 et 8 francs’ entréegeld, ‘7 et 5 francs’ als je lid was. En je kreeg er tijdens de pauze een optreden van Agnès Capri (onder meer zangeres en actrice, nvdr.) bij.

Nu, L’Affaire est dans le sac is maar een voorsmaakje van de rest van de festiviteiten, die in het najaar gepland staan. Er staat nog een cinéconcert van Nanook of the North (1922) van Robert Flaherty op het programma, een opendeurdag in onze depots en laboratoria en een conferentie over digitalisering. Maar dat is dus voor later.

Welke print uit het archief van Cinematek – goed voor ruim 70.000 kopieën – zou je zelf graag nog eens terugzien?

MAZZANTI: De beste print van Citizen Kane (1941) ligt hier, de beste print van Das Cabinet des Dr. Caligari (1920) ligt hier, de beste print van King Kong – de originele uit 1933 – ligt hier. Keuze genoeg voor een cinefiel.

Net vandaag hebben we ontdekt dat we een verloren gewaande kortfilm van François Truffaut in ons archief hebben. ’t Is te zeggen: wij wisten dat we de film in ons bezit hadden, maar nu blijkt dat wij de enigen zijn die nog over een kopie beschikken. Een kortfilm van een paar minuten die Truffaut cadeau had gedaan aan Jacques Ledoux, mijn illustere voorganger. Een bedankje omdat hij, als research voor zijn bekende boek, alle films van Alfred Hitchcock hier had mogen komen bekijken.

In de jaren vijftig kwamen Parijse cinefielen als Truffaut en Alain Resnais tot in Brussel om de films te bekijken die ze nergens anders vonden. Cinematek heeft een roemrucht verleden, maar hoe zie jij de toekomst?

MAZZANTI: Het draait allemaal om één woord: digitalisering. Binnen twee of drie jaar zal er, buiten Cinematek, geen analoge filmprojector meer zijn in België: alles wordt digitaal getoond. Om je een idee te geven: nu al moet er een technicus van München afkomen als een cinema zware problemen heeft met een 35 mm-projector. Al die films van Harry Kümel of de gebroeders Dardenne in ons archief kunnen dan alleen nog door ons getoond worden, als we ze niet digitaliseren, of ze zijn verloren. Ons archief digitaal beschikbaar maken is dan ook de grote uitdaging. En zoals je kunt vermoeden, is dat met 70.000 films aardig wat werk.

Nu, een gedigitaliseerd archief opent ook heel wat mogelijkheden. Via een website of via video on demand onze films kunnen opvragen, dat zou fantastisch zijn. Pas op, je hoort me hier niet zeggen dat je een film beter op een computerscherm bekijkt. Pakweg Kid van Fien Troch: je moet dat op een groot scherm zien. Maar ik heb liever dat mensen thuis naar een film kijken dan dat ze hem niet kunnen zien.

DOOR HANS BOFFEL & GEERT ZAGERS