Zaterdag 2/7, 00.10 – Ned 2. Bob Rafelson met Jack Nicholson, Karen Black, Susan Anspach. VS 1970.
‘ He rode the fast lane on the road to nowhere’. Het zou het grafschrift van Beat Generationstichter Jack Kerouac kunnen zijn, maar het is de slogan van Five Easy Pieces. Deze gederomantiseerde kijk op de mythische vrijheid van de sixties gaf ruggengraat aan het non-conformistische aura van Jack Nicholson en maakte van regisseur Bob Rafelson een van de pioniers van de indiecinema in het Nieuwe Hollywood van de jaren 70.
De door Kerouac, Ozu en de Europese auteurscinema geïnspireerde Rafelson ontwrichtte de macht van de Hollywoodstudio’s door met zijn productiebedrijf BBS geld te steken in Easy Rider en door een vernieuwende, sterk zeitgeistverbonden tv-serie te bedenken als The Monkees en films als de popbandparodie Head én dit Five Easy Pieces.
Rafelson is ook een fan van het hardboiledmisdaadgenre. Naast neonoir Black Widow is hij vooral bekend om de zes films die hij met Nicholson draaide, waaronder The Postman Always Rings Twice en The King of Marvin Gardens, een scherpe variant op Five Easy Pieces.
Het is geen toeval dat Nicholson in Five Easy Pieces net zo’n rood jack en jeans draagt als James Dean in Rebel Without a Cause: hun zielenmotor draait op bittere ontevredenheid en existentiële rebellie. Alleen mompelt Nicholsons personage niet, maar valt hij woedend uit, zoals in de fameuze ‘chicken salad sandwich’-scène.
Meteen krijg je een naturalistische karakterstudie van een gefrustreerde klassieke pianist annex olieveldwerker. De man is op de vlucht voor zijn familie en achtergrond, maar zit intussen wel opgescheept met een dom blondje dat hij zwanger gemaakt heeft. Zo wordt deze film Rafelsons commentaar op het machismo, de dropoutcultuur en het rusteloze zoeken naar een levensstijl en identiteit, iets waar Michelangelo Antonioni met Nicholson in The Passenger op zou voortborduren.
Rafelson (1933) is tegenwoordig niet langer actief als regisseur, wat niet wil zeggen dat hij geen anekdotes over Five Easy Pieces meer heeft. Zoals die over de slotscène waarin Dupea tegen zijn zwijgende vader bekent dat hij een mislukkeling is. Nicholson wilde ze eerst niet draaien, omdat hij weigerde om voor de camera te huilen. Uiteindelijk stuurde Rafelson de crew wandelen en nam hij ze alleen op, met zijn rug naar Nicholson.
(L.J.)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
