1. De zin ‘wie het verhaal vertelt, heeft de macht’ keert een paar keer terug in je boek. Je bent naast schrijfster ook journaliste. Zie je dat rondom je, hoe verhalen de macht bepalen?
Ellen de Bruin: Lipa hoopt dat wanneer ze haar verhaal op een bepaalde manier tegen Rieve vertelt hij haar mee zal nemen van het eiland. Je zou hierin een allegorie kunnen zien voor wat er om ons heen gebeurt. Hoe je iets vertelt, bepaalt de mate waarin mensen je volgen in je verhaal. Framing noemen we dat. Je ziet dat ook in de verhalen over corona, die steeds verder polariseren. Ik krijg de indruk dat er een links verhaal is en een rechts verhaal en dat je als individu voor een van die twee moet kiezen. We zien een verhalenstrijd waarin maar één kant kan winnen. En dat is nog maar een voorproefje van wat ons te wachten staat. Wat is leugen en wat waarheid, dat wordt de grote uitdaging. We kunnen beelden manipuleren en mensen zaken laten zeggen die ze helemaal niet hebben gezegd. Ik vind dat griezelig, want als je niet meer weet wat echt is, wat moet je dan?
2. Onze beschaving is slechts een dun laagje vernis?
De Bruin: Absoluut. Ik heb niet toevallig Judith Herzbergs dichtregel ‘hardere vogels nemen het over’ als motto gekozen voor mijn boek. Onze samenleving verhardt. Vorige week zag ik op tv een programma over 75 jaar Westerbork, het doorgangskamp van waaruit tijdens WO II meer dan honderdduizend Nederlandse Joden naar nazi-Duitsland zijn afgevoerd. Als je ergens zag hoe dun het laagje beschaving wel is, zal het daar wel zijn. Dat kan weer gebeuren. Het is niet zo dat we in die 75 jaar opeens zoveel betere mensen zijn geworden. Kijk maar wat er in Rusland gebeurt met Navalny of in China met de Oeigoeren.
3. Heeft corona ook op dat vlak een invloed?
De Bruin: Ik zit op Twitter en ik merk hoe een jaar opsluiting ons heeft veranderd. De commentaren worden harder. In Nederland had je een Twitteraccount met de naam ‘Vizier op links’, waarop linkse mensen geviseerd werden. Er werden ook stickers uitgegeven met daarop de tekst ‘deze locatie wordt geobserveerd’, die op de voordeur van sommige publieke figuren werden gekleefd. Er wordt een bepaald klimaat aangewakkerd en ik ben daar niet gerust in.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
