Vrijdag 13/7, 23.25 – Ned 2. Stanley Kubrick, GB 1964
Meezingen met Vera Lynns We’ll Meet Again bij het beeld van een paddenstoelwolk? In de briljante satire Dr. Strangelove, or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb heeft Stanley Kubrick het, net als in 2001: A Space Odyssey, over de relatie tussen mens en technologie. Kubrick speelde met zijn hekeldicht, twee jaar na de Cubacrisis, in op de dreigende atoomoorlog tussen de VS en de Sovjet-Unie. Lachen met het gevaar van een nucleaire oorlog, zowel anticommunisten als Russische apparatsjiks en het militaire establishment belachelijk maken: dat was nieuw voor het Hollywood van de jaren zestig.
Voor deze hilarische farce vertrok Kubrick van Red Alert, een suspenseroman van Peter George, die hij met een absurde en donkere toon injecteerde. Dat Dr. Strangelove nog altijd een klassieker is, is ook te danken aan het schitterende productiedesign en de rist grandioos grotesk ingevulde personages. Neem Jack D. Ripper (Sterling Hayden), de fanatieke en paranoïde generaal die op eigen houtje zijn B52-bommenwerpers de opdracht geeft om Rusland nucleair aan te vallen. Omdat hij denkt dat de Russen het drinkwater gefluorideerd hebben, waardoor hij impotent geworden is. Alle persoonsnamen hebben overigens een seksuele connotatie, en doorheen de film wordt er gezinspeeld op het motief seks = macht.
Binnen de kortste keren zit de Amerikaanse president (Peter Sellers) met zijn militaire staf in de war room. De actie switcht voortdurend tussen de gebeurtenissen in het luchtruim (met een onbetaalbare hoofdpiloot met cowboyallures) en de inmiddels door het leger omsingelde luchtmachtbasis waar een Britse officier (opnieuw Sellers) op generaal Ripper probeert in te praten. Maar de war room blijft het ideologische zwaartepunt van deze bijtende politieke film. Het is overigens ook een van de meest beklijvende decors in de film (ontworpen door James Bond-designer Ken Adam). Dat bewijst een anekdote over Ronald Reagan: toen hij president werd, zou hij gevraagd hebben om die war room te kunnen zien, in de veronderstelling dat ze echt bestond.
In die war room krijgt president Sellers alleen maar rampscenario’s te horen van generaal Turgidson (George C. Scott), een grijnzende karikatuur van militaire waanzin. Kubrick is vooral in het Doomsdaytoestel geïnteresseerd, een Russische vergeldingsmachine die het leven op aarde voor 99 jaar onmogelijk zal maken. Dr. Strangelove (de derde glansrol van Sellers), een gewezen naziwetenschapper met mechanische arm, staat de president bij, terwijl hij ondertussen droomt van een Nieuwe Wereldorde. Opnieuw triomfeert bij Kubrick de machine over de mens.
LUC JORIS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
