Debutant Rosie Price vraagt zich af hoe het verder moet na een verkrachting

Word je na een verkrachting een zwijgend slachtoffer, of wijs je de dader aan? Debutant Rosie Price tackelt de kwestie in Wat rood was.

Kate en Max ontmoeten elkaar tijdens hun eerste week aan de universiteit en beseffen meteen dat er iets klikt. Zozeer zelfs dat ze na een tijd beslissen om een flat te delen en samen naar het zuiden van Frankrijk op vakantie te gaan. Ze houden van elkaar, maar van seks is nooit sprake. ‘Ze is zo’n vriendin die je hebt als je jong bent,’ zo beschrijft Max’ moeder Kate, ‘die je de wereld van een andere kant laat zien en indruk op je maakt.’ En dat geldt ook in omgekeerde richting: de uit een sociale woonwijk afkomstige Kate heeft met Max een vis gevangen die uit een wel heel ander aquarium afkomstig is. Moeder Zara is regisseur en vader William een vaatchirurg die uit een familie stamt die het ooit in de mijnbouw heeft gemaakt. Naast het riante Londense huis waarin Zara en William wonen, speelt een deel van Rosie Price’ debuutroman Wat rood was daardoor ook in het landelijke Gloucestershire, waar oma Bernadette Bisley House bewoont, een ietwat vervallen landgoed, inclusief de obligate parktuin.

Max opent voor Kate de deur naar een nieuwe, glamoureuze wereld waarin de alcohol rijkelijk vloeit, met drugs geëxperimenteerd wordt en het grandioze plan opgevat wordt een Tinder voor mensen op leeftijd te ontwikkelen, die dan de naam Sintel moet krijgen (omdat het vuur toch nog wat smeult). Maar Max opent onrechtstreeks ook een andere deur, die van de slaapkamer van zijn ouders, waar Kate na een feestje verkracht wordt door zijn neef.

Wat rood was werd in het Verenigd Koninkrijk maanden voor het verschijnen al geprezen als een van de debuten van het jaar. Uitgevers vochten zowat om het manuscript. Ons lijkt dat toch wat overdreven. Price is meesterlijk wanneer ze in het hoofd van Kate duikt en beschrijft hoe de verkrachting de jonge vrouw helemaal onderuithaalt. Ze krijgt bètablokkers voorgeschreven, steelt valium en xanax en overgiet die ook nog eens met een sloot wodka. Ze snijdt zichzelf met glasscherven en raakt soms helemaal geblokkeerd. Pas maanden later kan ze Max en Zara met horten en stoten vertellen dat ze verkracht is, maar niet door wie.

In schril contrast met die uitmuntende psychologische uitdieping van Kate staat de haast knullige beschrijving van de familie van Max. Price houdt van de Patrick Melrose-romans van Edward St Aubyn en allicht zou ze net zo goed ingeburgerd willen zijn in de leefwereld van de hogere klasse als de personages van Alan Hollinghurst dat zijn, maar dat is ze dus jammer genoeg niet. Het voelt allemaal heel erg oppervlakkig aan, waarbij je je de vraag stelt waarom Bisley House en alle verhaallijnen die ermee gepaard gaan überhaupt in dit boek voorkomen.

De centrale vraag van Wat rood was is hoe je als slachtoffer omgaat met een verkrachting, of je ermee naar buiten komt of niet, en in hoeverre de daaruitvolgende confrontatie met de dader iets oplost. Het lijden stopt daar niet mee, merkt Zara op nadat Kate haar verteld heeft wat haar overkomen is. Ook zij is immers verkracht, op haar negentiende, en nog steeds steekt de wortelstok van haar lijden van tijd tot tijd de kop op.