In de sauna met Bono – Was het nu 40, 50, 60, 70, 80, 90 of later? De meest spraakmakende muziekverhalen uit ons taalgebied zijn gebundeld, maar moeilijk te situeren.

Leon Verdonschot (Uitg.), Carrera/Standaard Uitgeverij, 1039 p., euro34,95

Muziekjournalistiek. Frank Zappa noemde het ooit ‘een zaak van mensen die niet kunnen schrijven voor mensen die niet kunnen lezen over mensen die niet kunnen praten’, maar dat belet maar weinig collega’s om tegen het einde van hun carrière een best of in de winkelrekken te mikken. Of, in het geval van de Nederlandse muziekjournalist Leon Verdonschot: om in een turf van 704 pagina’s de meest memorabele muziekverhalen te recycleren die de voorbije 60 jaar in de Nederlandstalige pers verschenen. Het cultuurfilosofisch essay over Madonna als macho door de Nederlandse schrijver Joost Zwagerman. Het fictieve interview met The Spice Girls door onze eigen Herman Brusselmans. Of nog: de spraakmakendste vraaggesprekken met Bob Marley, Johnny Rotten, Mick Jagger, Herman Brood en nog een paar dozijn andere min of meer levende legendes.

Maar wat blijft er van al die artikels al die jaren later overeind?

Een handvol straffe anekdotes, natuurlijk. Zoals Marc Didden die op verzoek van Bob Marley ooit een handrem van een Ford Transit Jamaica binnensmokkelde. Maar voor het overige: weinig wereldschokkends, behalve een geestige oneliner en een geslaagde trouvaille links en rechts, en het idee dat het vroeger inderdáád oneindig veel beter was. Blijkbaar was er niet eens zo heel lang geleden een tijd dat rondetafelinterviews van zeven minuten nog niet uitgevonden waren. Een tijd dat je Bono nog urenlang alle mogelijke vragen kon stellen in een sauna, zoals onze Nederlandse collega Erik Timmerman dat deed ten tijde van War. Alleen leverden die interviews ook toen maar zelden antwoorden op om van achterover te slaan. Laat staan antwoorden waar een kwarteeuw later een leeslint bij past.

De artikels in De beste muziekverhalen van 1945 tot nu moeten het niet alleen zonder swingende titel stellen, maar ook (en vooral) zonder verdere uitleg, en zonder verklarende noten van de redactie. Daardoor gaat veel verloren – iemand anno 2008 nog een idee wat we ons bij een Uher moeten voorstellen? (ooit een populair merk bandopnemer; nvdr.) – en worden sommige verhalen zelfs compleet onleesbaar. Peter van Bruggen, een van de meest legendarische muziekjournalisten van de Lage Landen, kampeert 21 pagina’s lang in een of andere studio met Lou Reed – als we het danteske verslag mogen geloven op zich al een prestatie. Maar op geen enkel moment komen we te weten of het nu 60, 70, 80 of 90 is, laat staan welke plaat er nu precies in de steigers staat.

It’s not even rock-‘n-roll, het is maar muziekjournalistiek, we weten het. Maar een hardcover die De beste muziekverhalen van 1945 tot nu wil bundelen, en die bijna 35 euro moet kosten, is het aan zichzelf en zijn lezers verplicht om méér te bieden dan dat.

Wouter Van Driessche