Dertien jaar moest u erop wachten, maar met Syro ligt er opnieuw een volwaardig Aphex Twin-album in de rekken en daarna dagenlang op uw decks. Want Aphex Twin – alter ego van Richard D. James – staat altijd garant voor een muzikale verrassing. Deze week geen zakgeld gekregen vanwege die eerste strafstudie? Geen nood: wij schenken vijf exemplaren van Syro weg. Mits wat huiswerk, dat spreekt.

Vorig jaar nog hielden de Schotse heren van Boards of Canada hun fans wekenlang aan het cryptische lijntje: zou er zeven jaar na The Campfire Headphase een nieuw album verschijnen? Vreemde, met paswoord versleutelde websites, codes die opdoken op obscure Record Store Day-releases, luistersessies in het midden van de woestijn, videosnippets geprojecteerd op flatgebouwen in Tokio: de uitgekiende campagne dreef muziekliefhebbers naar de rand van de waanzin. En jawel: Tomorrow’s Harvest verscheen, en nestelde zich meteen in de eindejaarslijstjes.

Stalgenoot Aphex Twin pakt het zo mogelijk nog cryptischer aan. Een paar regels tekst op het deep web – waar zich dat ook moge bevinden -, een zeppelin in het Londense zwerk en enkele graffitilogo’s voor de belangrijkste platenzaken ter wereld. Zou het dan toch waar zijn? Zou er dertien jaar na de dubbelaar Drukqs weer een album verschijnen? Hoewel Aphex Twin in sporadische interviews wel eens opmerkte dat hij materiaal had voor minstens tien platen, bleef een nieuwe release altijd uit, ondanks enkele dreigende filmpjes een paar jaar geleden.

Lang liet de bevestiging deze keer niet op zich wachten: AFX’s huislabel Warp postte de cover en een paar dagen later kon je je zuurverdiende centen al inzetten op een preorder. Wie dat wenst en een dikke driehonderd euro op overschot heeft, kan zelfs meedingen naar een luxe-versie van de triple lp, die via een ouderwetse tombola zal worden toegekend.

Richard D. James laat een ballonnetje op en de muziekwereld staat op zijn kop. Meer heeft de man niet nodig. Het zegt iets over het belang van de electronica wizard, wiens invloed nauwelijks overschat kan worden. Binnen het genre is hij even belangrijk als pakweg Kraftwerk en Autechre, maar zijn invloed reikt ook daarbuiten – onwaarschijnlijke singles als Windowlicker en het hartinfarct veroorzakende Come to Daddy werden op MTV in high rotation gedraaid in de tijd dat er op die zender nog effectief muziek te horen was – en zowel Thom Yorke als Kanye West toonden zich openlijk fan.

Iedereen die er op zijn zolderkamer ook nog maar aan gedacht heeft om twee beats aan elkaar te mixen, heeft het volledige oeuvre van Aphex Twin in de kast staan. Dat heeft grotendeels met zijn veelzijdigheid te maken. Fan van Brian Eno? Luister dan eerst eens naar Selected Ambient Works – kortweg SAWI en SAWII. Acidlover? De Analord-reeks omvat 42 tracks, gestanst op 11 ep’s. Helemaal mee met de drum-‘n-bassrevival? Girl/Boy-ep’tje op repeat zetten. Meer te vinden voor subtiel pianowerk? Aphex Twin voorzag de dubbelaar Drukqs van John Cage-achtige piano-intermezzo’s. Niet voor één gat in een vinylplaat te vangen, die Richard.

Waar genialiteit vermoed wordt, volgt mythevorming. Hoewel Richard D. James eruitziet als een typische slacker – warrig baardje, haar in een paardenstaart – en in sporadische interviews best aards overkomt, is rond zijn persoon een hele cultus ontstaan die hij al dan niet bewust voedert met tegenstrijdige of ronduit bizarre uitspraken. Wij zetten voor u enkele typische urban legends op een rijtje en verbinden er voor uw luisterplezier een wedstrijdje aan. Want wij kunnen wel uren doorbomen over zijn muziek, een plaatje opleggen is meestal voldoende om zelfs de meest rabiate electronicahater over de streep te trekken.

DOOR RODERIK SIX