Voor u uitgelegd: de band tussen ‘Avatar’ en het lettertype ‘Papyrus’

© National
Jozefien Wouters
Jozefien Wouters Freelancejournaliste

Of beter: de afwezigheid van het lettertype in de nieuwe Avatar.

De feiten

Dertien jaar nadat James Camerons Avatar de succesvolste film aller tijden werd, verscheen vorige week eindelijk het vervolg in de bioscoop. Maar er is één opvallende afwezige in Avatar: The Way of Water. Papyrus, het lettertype dat in de eerste film werd gebruikt voor het logo en de ondertitels, werd ingeruild voor een wat strakker alternatief. Dat viel enigszins te verwachten. De keuze voor Papyrus was namelijk nogal controversieel.

Het lettertype werd in 1982 ontworpen door Chris Costello, een jonge grafische vormgever die zich liet inspireren door de Bijbel en het Midden-Oosten en zijn pseudo-antieke letters voor 750 dollar verkocht aan Letraset, een Brits bedrijf gespecialiseerd in doordrukletters. Rond 2000 werden de rechten doorverkocht aan Microsoft en Apple, waardoor plots iedereen met een computer het lettertype kon gebruiken. En dat ook bleek te doen. Zowat elke kleine zelfstandige begon Papyrus te gebruiken om zijn logo’s, reclameborden en menukaarten op te fleuren. Al snel werd Papyrus uitgeroepen tot ‘the king of bad fonts’, het meest gehate lettertype – op Comic Sans na. Er werd zelfs een website genaamd Papyrus Watch in het leven geroepen om ‘het overmatige gebruik van het font te onthullen’. Papyrus was uitgegroeid tot het toonbeeld van luiheid, slechte smaak en een gebrek aan persoonlijkheid.

Wat het tamelijk vreemd maakte dat uitgerekend Avatar, een film met een budget van 280 miljoen dollar die werd bejubeld om zijn technisch vernuft, een licht aangepaste versie van het lettertype gebruikte voor zijn logo en voor de ondertitels zelfs gewoon voor pure Papyrus koos. ‘I spent $300 million on this movie and all I got were these lousy Papyrus subtitles’, kopte technologiewebsite Gizmodo. Het werd een van de grootste typografische mysteries uit de filmgeschiedenis. Wat had James Cameron in godsnaam bezield?

© National

Een mysterie dat opnieuw en harder dan ooit werd aangewakkerd in 2017, toen Saturday Night Live een sketch uitzond waarin een maniakale Ryan Gosling tot de rand van de waanzin wordt gedreven omdat hij maar niet kan begrijpen waarom een gigantische blockbuster Papyrus zou gebruiken. (‘He just got away with it. This man, this professional graphic designer. This laziness… was it cruelty?’)

James Cameron heeft de sketch ook gezien, al was hij daarvoor al van plan om een ander lettertype te kiezen voor de sequel. In 2018 verscheen het nieuwe logo, in een speciaal ontworpen font dat de naam Toruk kreeg. U zou denken dat de fans opgelucht naar adem zouden happen. Alleen: het Papyrus-logo was intussen zo berucht, dat het een zekere cultstatus had verworven. Drie jaar geleden verscheen een boek getiteld In Defense of Papyrus: Avatar Uses the World’s Second-Most-Hated Font to Signal the Downfall of Civilization en op Twitter wordt geklaagd dat ‘de lafaards Papyrus hebben gedumpt’. Ze hebben een punt: het oude logo was dan wel volstrekt belachelijk, er werd wél over gesproken.

De trivia

Avatar werd destijds tien jaar uitgesteld omdat de nodige technologie nog niet op punt stond. Tien jaar wachten op technologische ontwikkeling, om dan Papyrus te gebruiken voor het logo. Laat dat even bezinken.

The Ringer kwam onlangs de schuldige op het spoor: een 20th Century Fox-werknemer koos voor Papyrus omdat James Cameron het gebruikte in zijn originele kopij van het script. ‘Voor mij was het geen goedkope font. Het was James Camerons font.’

– Iemand kwam op het krankzinnige idee om ‘een genetisch gemanipuleerde superfont’ te maken van de twee meest gehate lettertypes ter wereld. Comic Papyrus combineert de rondingen van Comic Sans met de textuur van Papyrus. De nachtmerrie van elke grafische vormgever.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content