‘Past Lives’: een gesofisticeerde reflectie over verloren, herwonnen maar nooit geconsumeerde liefde

Celine Songs pakkende debuut Past Lives is een gelaagde reflectie over identiteit, romantiek en andere menselijke illusies.

Van David Leans Brief Encounter, over Richard Linklaters Before Sunrise, tot Wong Kar-wais In the Mood for Love: films over romances die, ondanks alles, bij dromen en smachten blijven, zijn vaak de prenten het langst na het rollen van de credits ergens ter hoogte van de aorta blijven hangen. En aan dat rijtje onvervalste hartenbrekers mag nu ook Celine Songs delicate, autobiografisch getinte maar pijnlijk directe debuut Past Lives worden toegevoegd.

Deze gesofisticeerde reflectie over verloren, herwonnen maar nooit geconsumeerde liefde focust op aspirant-schrijfster Nora of Na Young, zoals ze in de jaren negentig heette toen ze met haar alleenstaande moeder in Seoul woonde. Ze was er op haar twaalfde danig close met haar schoolvriendje Hae Sung, ‘met wie ze later vast zou trouwen’. Maar de dingen draaiden anders uit. Voor beiden. Nora emigreerde met haar ma eerst naar Canada en daarna naar New York, trouwde ginds met de blanke Arthur en verloor Hae Sung uit het oog, maar nooit helemaal uit het hart. Of dat blijkt toch wanneer de twee na 24 jaar weer contact krijgen online en alle mogelijke ‘wat als’-vragen onvermijdelijk opborrelen wanneer ze elkaar ook in het echt opnieuw ontmoeten.

Voor haar filmdebuut baseerde Song, die haar strepen verdiende off-Broadway als toneelschrijfster en -regisseuse, zich op haar eigen beladen hereniging met haar Zuid-Koreaanse jeugdvriendje dat ze – spoiler alert, maar niet heus – net als Nora afwees om haar nieuwe leven in de VS verder te zetten. Thema’s als het verliezen van je Aziatische identiteit en racisme en misogynie in de literaire demi-monde passeren dan ook de revue. Maar Past Lives raakt die kwesties aan zonder de grenzen van het ongemak op te zoeken of ze te overschrijden.

Boven alles telt immers de romantiek. Of beter: de noties die mensen – als producten van hun tijd, cultuur, plek, gender en klasse – daaraan vast hangen. En dat doet Song met kalligrafische en antropologische precisie, met hier en daar een knipoogje naar de romantische zedenstudies van Jacques Rivette en Éric Rohmer. En vooral: met een lumineuze Greta Lee, de actrice uit de hitserie Russian Doll die hier zowel Nora’s twijfels als sterktes onthult.

Wat het alom geprezen Past Lives zo aangrijpend maakt – met een slotsequens die je hart in ragfijne reepjes scheurt – is dan ook vooral de sereniteit en de bedrieglijke eenvoud waarmee alle complexiteiten worden geserveerd, en hoe Song de set-up uit het brakke vaarwater van de klassieke tranentrekker weet te navigeren. Het is tegelijk een metaforische, raak geobserveerde meditatie over diaspora en begeerte, over vriendschap en verlangen, als een volwassen, volkomen cynismevrije romance die je uiteindelijk naar de kleenex doet grijpen. Of zoals Milan Kundera al wist: ‘Liefde is het verlangen naar de verloren helft van onszelf.’