Als muziek een consumptiemiddel is, dan vertikt The Knife het op de markt te gaan venten. Op conceptplaat Shaking the Habitual gaan huiveringwekkende pop en weerbarstige soundscapes hand in klamme hand.
The Knife ****
Shaking the Habitual electro
Rabid/Cooperative Music
Met hun naargeestige, spookachtige electro hebben broer en zus Olof Dreijer en Karin Dreijer Andersson nooit tot een kliekje behoord. Zwermden rond het invloedrijke, zeven jaar oude Silent Shout nog omschrijvingen als dreigend, ijzig of verdoemd, dan demonstreert deze opvolger de overtreffende trappen. De lengte alleen al: Shaking the Habitual spreidt zich doodgemoedereerd over dik anderhalf uur uit – dat zijn twee cd’s, of drie vinylplaten. De kortste track duurt achtendertig seconden, de langste slorpt negentien minuten op.
Tot daar de grijze cijfers. De inhoud van de plaat intimideert pas echt. Nog vrij conventioneel is prelude A Tooth for an Eye, hoewel die is opgetooid met vinnige Indonesische gamelanpercussie. Maar halverwege Full of Fire – nadat Karin Dreijer als een toverkol ‘liberals giving me a nerve itch’ heeft gekermd – zwenkt The Knife af naar het dystopische klankbeeld van Aphex Twin op zijn boosaardigst. Je tast naar je keel: was dit een wurgpoging?
Drie jaar geleden hielpen de Dreijers nog mee aan een electro-opera over Charles Darwin: Tomorrow, in a Year. Dat zal de vele tribale junglegeluiden op Shaking the Habitual wel verklaren. Maar er is meer. De exotische tochtwind A Cherry on Top en de pal in het midden van de plaat gemanoeuvreerde gigant Old Dreams Waiting to Be Realized zijn grotendeels woord- en ritmeloos. Helemaal elektronisch – resoluut dark wave en horrortechno zelfs – gaat het met het glibberige Networking en Stay Out Here, waarop Shannon Funchess van het Brooklynse electrogothduo Light Asylum meezingt. Over gastbijdrages gesproken: is dat een sonarachtige backing vocal van een, tja, orka daar in Raging Lung? Naast die verhakkelde steeldrums?
In een recent Skype-interview met The Guardian verschafte het mediaschuwe duo enige duiding: Shaking the Habitual zou als subversief doorgeefluik dienen voor politieke en feministische utopieën. Het zijn de winnaars die de geschiedenis schrijven, en dat maakt de twee Zweden nogal pissig. Nou. Karin Dreijer zingt niet, ze murmelt, sist, ijlt en bezweert. En de muziek dropt je in een dichtbegroeide, vijandige wildernis, met distortion, atonaliteit en gruwelindustrial als loerende roofdieren.
Songs krijg je de helft van de tijd niet. Vraag is of dat hoeft. Shaking the Habitual is evenveel brainwash als plaat.
Kurt Blondeel
