‘Egoli’ van Africa Express: Damon Albarn laat de locals de show stelen

Damon Albarn trekt nog eens op multiculturele muzieksafari, dit keer richting Zuid-Afrika. En het zijn de locals die de show mogen stelen.

Zoals wel meer ambitieuze ideeën ontstond Africa Express aan de toog, tussen pot en pint. In een Londense pub in 2005, om precies te zijn, terwijl elders in de stad de twintigste verjaardag van Live Aid werd gevierd, met een resem wereldsterren en hun kraakschoon geweten netjes in de rij tegen armoede in Afrika. Daarbij slechts één Afrikaanse artiest: Youssou N’Dour. ‘Betutteling!’ klonk het aan de toog. Plannen werden gesmeed om westerse en Afrikaanse artiesten nader bij elkaar te brengen. Hier, ginder, en doe ze nog eens vol.

Een van de tooghangers heette echter Damon Albarn, die van multiculturele muzieksafari’s een lucratief bijberoep heeft gemaakt. Sindsdien speelde Africa Express in de woestijn van Mali, een vijf uur lange set op Glastonbury, ter herdenking van Fela Kuti in Nigeria, aan het stadhuis van Parijs, en trok het project in 2012 met de stoomtrein door verschillende Britse steden. Volgende halte: Johannesburg, waar Albarn vorig jaar met Nick Zinner (Yeah Yeah Yeahs), Gruff Rhys (Super Furry Animals), Georgia (onlangs te zien op Werchter) en Mr. Jukes (Jack Steadman van Bombay Bicycle Club) een week lang aan de slag ging met een keur van Zuid-Afrikaanse artiesten. En het zijn de locals die de show mogen stelen op Egoli, ‘stad van goud’ in het Xhosa-dialect.

In het in ganzenpas voorwaarts schuifelende The River kruisen twee generaties elkaar: de jonge electronicaproducer Muzi en Mahotella Queens, met hun vocale harmonieën al sinds de sixties een begrip in het land van Madiba. Ook tijdens Morals strooien ze hoge noten over een strakke, in de wind gedroogde funkbeat, maar hier zuigt een nieuwe ontdekking alle aandacht naar zich toe: Moonchild Sanelly, de Zuid-Afrikaanse Kelis die verder met het Zap Mama-achtige Where Will This Lead Us To? en de afro-r&b van No Games overtuigende sollicitatiebrieven aan het Westen richt. In I Can’t Move hinkelt ze zakdoekje leggend cirkels rond Damon Albarn, die samen met danceproducer Sibot en net zoals in Become the Tiger even zijn Gorillaz-petje aantrekt.

Van de vele, vele bands en projecten die Albarn draaiende houdt, is Africa Express degene waarin hij het meest in de achtergrond verdwijnt. Gorillaz in the mist, dus? Of oost west, zuid best? We opteren voor het tweede.