‘Black Panther: Wakanda Forever’: hoe maak je een ‘Black Panther’-film zonder de titelheld?

Sorry De buurtpolitie, er wordt naar geen sequel zo hard uitgekeken als naar Black Panther: Wakanda Forever.

Na vier bewogen jaren en tweevoudig uitstel van de release draait Black Panther: Wakanda Forever nu eindelijk in de bioscopen. In geen enkel scenario was een vervolg op Black Panther een fluitje van een cent. Want je kan wel een nog sterkere superheldenfilm maken – ondanks de heiligverklaring en de kwaliteiten was er best nog ruimte voor verbetering – maar je kan nooit meer zo verrassend hevig inslaan.

Black Panther was vier jaar geleden een gamechanger. Tot 2018 was het machtige Marvel te laf en te conservatief om uit te zoeken of het ook geld kon verdienen met zwarte superhelden. Op de idiotie van Marvels geaarzel kleeft het getal 1.346.913.161. Zo veel dollar haalde de film in de bioscopen op. Naast het financiële succes frappeerde ook de grote socioculturele impact. Amerika reageerde met veel emotie op de plek die zwarte superhelden eindelijk kregen of opeisten in een van de populairste cultuurvormen. De Academy was er zo door geraakt dat ze brak met de traditie om Marvels superheldenproducten te negeren in de belangrijke Oscar-categorieën en Black Panther nomineerde voor beste film. Sinds die triomf vaart Marvel een veel inclusievere koers.

De honger naar meer verhalen uit Wakanda, een Afrikaans koninkrijk dat technologisch heel ver vooruit is op de rest van de wereld, was manifest. Vrij snel mocht regisseur en scenarist Ryan Coogler aan een sequel beginnen. Hij overlegde veel en graag met zijn vriend Chadwick Boseman. Met zijn vertolking van T’Challa, koning van Wakanda én superheld Black Panther, was die van de ene dag op de andere een erg geliefde filmster.

Geen Marvelfilm heeft ooit zo fel op tranen gemikt als Black Panther: Wakanda Forever.

Een eerste, voorlopige versie van het scenario had Marvels kantoren al bereikt toen in augustus 2020 het vreselijke nieuws kwam dat Boseman op 43-jarige leeftijd aan darmkanker was overleden. Coogler verloor een boezemvriend, de franchise de acteur om wie het draaide. Plots was de uitdaging niet langer ‘vooral niet teleurstellen’ maar ‘hoe maak je een Black Panther zonder Black Panther?’

De eenvoudigste oplossing – een andere acteur inhuren om Black Panther te spelen – was geen optie. ‘Het was véél te vroeg om te recasten’, zei Kevin Feige, baas van Marvel Studios. Hij gaf zijn zegen om van de sequel een hommage te maken aan de overleden Boseman. Hoe? Door van het overlijden van zijn dubbelpersonage, koning T’Challa en Black Panther, de voornaamste verhaallijn te maken en van rouwen en omgaan met verdriet het hoofdthema.

Zo moet koningin Ramonda, sterk vertolkt door Angela Bassett, zich sterk houden want de weduwe heeft een land te besturen met een technologie die elke grootmacht benijdt. Prinses Shuri (Letitia Wright) stort zich barstensvol gemis op haar werk als geniale uitvinder. Vader-zoonrelaties zijn een thema in de eerste film, moeder-dochterrelaties in de tweede. De nieuwe Black Panther – hoe lang houdt het geheim stand? – duikt pas in de finale schoorvoetend op. Niet één personage vult het gapende gat dat de afwezigheid van T’Challa / Black Panther slaat, maar een veelheid aan oude en nieuwe personages, hoofdzakelijk vrouwen, leiden de dans.

Black Panther: Wakanda Forever blijft een Marvel. Er is een langgerekte finale veldslag. Er is een superschurk die oppermachtig lijkt. Bad guy van dienst is Namor – hij dook in 1939 al op in een comic en is te herkennen aan zijn gevleugelde voeten – die al eeuwen over Talokan heerst, een Atlantisachtig onderwaterrijk met wortels in de Mayacultuur. Marvels decor- en kostuumontwerpers hadden er een flinke kluif aan. Maar binnen het keurslijf van een Marvel en de onder de verwachtingen blijvende vierde fase van het Marvel Cinematic Universe, steekt de tweede Black Panther er wel boven uit. Minder humor, een helder verhaal en vooral véél meer emotie maken het zoveel gemakkelijker om te geven om de helden en heldinnen. Niets staat hernieuwd succes in de weg. Zelfs niet het soms wat ongelukkige gebruik van anamorfe lenzen die het beeld lichtjes vervormen – Coogler wilde dat er een ‘mist van verlies’ over de film hangt.

Door er een groot eerbetoon aan Chadwick Boseman van te maken, kon hij zakenvrouw en jonge moeder Rihanna overtuigen om voor het eerst in zes jaar een nieuw nummer uit te brengen. Naar het beeld van de film is Lift Me Up geen uitdagende dancepop hit zoals we van Rihanna gewoon zijn, maar een uitgeklede, bitterzoete en emotionele ballade.

Geen Marvel heeft ooit zo droef en fel op tranen gemikt als Black Panther: Wakanda Forever. Zelfs niet de films waarin razend populaire Avengers na jaren dienst het loodje legden. En zo is de Black Panther zonder Black Panther een Black Panther met het potentieel om even hard toe te slaan.