Regisseur Michiel Blachart over ‘La Nuit se Traîne’, zijn even intense als relevante nacht in Brussel

Hij wordt erkend op internationale filmfestivals, werkt samen met Sam Raimi en schopte het tot op de shortlist voor de Oscars. Maar voor zijn langspeeldebuut keert Michiel Blanchart, wonderboy van de Belgische cinema, terug naar zijn thuisstad Brussel.

‘Een van mijn vroegste filmherinneringen is een T. Rex die met zijn poten wegzakt in de modder.’

Michiel Blanchart ontdekte de filmwereld dankzij Steven Spielberg. Terwijl hij op VHS-cassettes naar Jurassic Park keek, raakte hij in de ban van cinema en de eindeloze mogelijkheden van het medium. Hij wist altijd al dat hij regisseur wilde worden, zegt hij. ‘Ik wist al dat ik films wilde maken voor ik besefte dat ik iets met mijn leven zou moeten doen en ooit een baan zou nodig hebben. Ik groeide op het platteland op, waar ik met mijn moeder woonde. Mijn oudere zussen waren het huis uit en mijn vader werkte in het buitenland. Ik bracht dus veel tijd alleen door en hield me bezig met video’s kijken. Rond mijn zevende begon ik films te maken met mijn zeventig jaar oude buurman. Ik leende zijn camera en hij filmde me terwijl ik de spionagefilms die ik had gezien imiteerde. Toen ik me realiseerde dat er zoiets als een filmregisseur bestond en dat er cursussen voor waren, ben ik ervoor gegaan. Voor mij was de regisseur een kind dat mocht spelen met acteurs, rekwisieten en camera’s.’

Niet alleen Spielberg had een grote impact op de kleine Blanchart. Ook Sam Raimi, de regisseur van de Spider-Man-trilogie met Tobey Maguire en de eerste Evil Dead-films, was een van zijn helden. Zijn geluk kon dus niet op toen hij in 2021 hoorde dat Raimi de rechten van zijn kortfilm wilde verwerven om er in de Verenigde Staten een speelfilm van te maken. ‘De eerste film die ik in de bioscoop zag was Spider-Man van Sam Raimi. Nu werk ik met hem aan mijn volgende project. Heel gek.’ Dat project is You’re Dead Helen, een bewerking van Blancharts kortfilm T’es morte Hélène die werd ontdekt op het gerenommeerde fantasyfilmfestival van Gérardmer. In de nasleep van het festival werd Blanchart via Facebook benaderd door de Amerikaanse agent van Bong Joon-ho (Parasite). ‘We zaten midden in de coronapandemie dus hadden contact op afstand. Toen hij vroeg welke regisseurs me inspireerden, vertelde ik over Sam Raimi. Een paar dagen later sprak ik Raimi via Zoom.’ De film is momenteel in productie en zal geregisseerd worden door Blanchart zelf.

In de tussentijd zit hij niet met zijn vingers te draaien. ‘Na T’es morte Hélène had ik veel ideeën voor nieuwe projecten – zoals een postapocalyptische sciencefictionfilm – maar die waren te ambitieus. “Zou je niet eens een snoeiharde film schrijven die we zonder al te veel middelen in Brussel kunnen draaien?” vroeg een van mijn producenten. Ik droomde al een tijdje van een film die zich in één nacht afspeelt. Ik kwam al snel op het verhaal van een slotenmaker die een deur opent zonder te weten wat erachter zit, een dankbaar uitgangspunt voor het soort cinema dat ik wilde maken. Het was 2020, over de hele wereld waren er Black Lives Matter-demonstraties aan de gang en zowel in België als in het buitenland werden we ons steeds bewuster van het probleem van politiegeweld. Beetje bij beetje leidde dat alles tot het personage van Mady.’

Mady is een discrete, ijverige en vastberaden jongeman. Overdag studeert hij, ‘s nachts werkt hij als slotenmaker. Hij doet zijn best om niet te veel op te vallen, want hij beseft maar al te goed dat hij zich als jonge man van kleur maar beter op de achtergrond houdt. Wanneer hij ongewild betrokken raakt bij criminele activiteiten, moet hij zich stoerder voordoen dan hij is. Mady is de antiheld bij uitstek ‘omdat hij een zachtaardig en eerlijk persoon is die geen aandacht zoekt. Na verschrikkelijke beproevingen te hebben doorstaan, vindt hij de kracht om het goede te doen, met alle risico’s van dien. In de film probeert hij te overleven door zijn weg te vinden in een wrede wereld, door terug te slaan, ook al is het duidelijk dat dat niet in zijn aard ligt. Ik wilde racisme en politiegeweld aankaarten én van Mady een romantisch, hoopvol personage maken. Mady vertegenwoordigt onze tijd, en toch zie je niet vaak helden zoals hem in de Belgische cinema.’

Het klopt dat we niet gewend zijn aan actiescènes. Blanchart laat ze plaatsvinden in de straten van Brussel, volgens hem een ideale speeltuin. ‘Ik woon hier nu tien jaar en ik wilde plezier maken in mijn stad, haar me opnieuw toe-eigenen met de cinema waar ik van hou: genrecinema waar elke actiescène een narratief doel heeft en het verhaal en de personages vooruithelpt. Mady wordt telkens opnieuw geconfronteerd met morele dilemma’s. Daarom wilde ik de actiescènes zorgvuldig filmen en behandelen als emotioneel intense, dramatische scènes.’ Het resultaat mag er zijn: La nuit se traîne documenteert een waanzinnige Brusselse nacht en is even intens als relevant.