Recensie ‘Boyhood’: 12 years a boy

Richard Linklater ziet een jongen voor zijn camera opgroeien in het tedere, raak geobserveerde Boyhood.

‘You must use time as a tool, not as a couch’, orakelde JFK ooit. Indiefavoriet Richard Linklater denkt daar duidelijk ook zo over. Samen met acteur Ellar Coltrane, oftewel Mason, zoals zijn personage heet, is de voorbijglijdende tijd namelijk het hoofdbestanddeel van dit mooie, ontroerende opgroeidrama, dat Linklater met tussenpozen over een periode van twaalf jaar draaide.

Op die manier zie je Coltrane, amper zeven toen hij aan dit unieke filmproject begon, voor je ogen opgroeien. Gespreid over 160 heerlijke minuten wisselt Masons gezinssituatie, zakt zijn stem, breekt zijn hart en muteert hij van jongen tot man. Het lijkt alsof je door een fictief maar oprecht doorleefd dagboek bladert, met Linklaters fetisjacteur Ethan Hawke als Masons non-conformistische pa, Patricia Arquette als zijn zorgzame ma en Amerikaans suburbia als het banale decor waarin de tijd eveneens zijn gezapig malende tanden zet.

Een uitzonderlijk stilist is Linklater nooit geweest en ook nu toont de veelzijdige maker van Dazed and Confused (1993), Waking Life (2001), School of Rock (2003) en de ook al door tijd getekende Before-trilogie (1995, 2004, 2013) zich vooral een man van originele ideeën, revelerende momenten en sterke dialogen. Alleen paste zijn simpele rechttoe-rechtaanstijl nooit eerder zo organisch bij zijn thematiek, alsof de camera louter een discrete maar scherp observerende getuige is, terwijl je onder elk huis-, tuin- en keukentafereel hetzelfde genereuze hart rustig en consistent voelt kloppen.

Een intiem epos over de jongen in elk van ons, dat beslist een tijd in je geheugen zal blijven hangen.