Pixarfilm ‘Turning Red’ toont hoe het écht is om een tienermeisje te zijn

Overweldigend, en een tikje cringe. Met zijn vijfentwintigste film biedt Pixar een welkome compensatie voor bijna dertig jaar aan bromance-animatie.

De bromance tussen Woody en Buzz in Toy Story. De fratsen van Sulley en Mike in Monsters, Inc. Softboy Alfredo die met de hulp van zijn culinaire rat een collega versiert in Ratatouille. De onverwachte vriendschap tussen Carl en Russell in Up. De stoere antropomorfe autootjes uit Cars. Pixar had lang de reputatie van een jongensclub en dat weerspiegelde zich ook in zijn films. Twintig van de vierentwintig langspelers hebben een mannelijke protagonist. Vijftig van de in totaal negenenvijftig scenaristen die aan de films meeschreven, zijn mannen. En alle films werden geregisseerd door een man. (Met uitzondering van Brenda Chapman, die aanvankelijk in haar eentje Brave zou regisseren, maar tijdens de productie werd vervangen door een man.) Het zou kunnen dat het u nog niet opgevallen was, maar het repertoire van Pixar is dan wel indrukwekkend en iconisch, maar ook héél mannelijk. Zélfs nadat de animatiestudio zich met films als Coco en Soul van een steeds inclusievere kant liet zien.

Dus ja, Turning Red kwam als een aangename verrassing. Pixars vijfentwintigste worp kreeg met Domee Shi voor het eerst een vrouw alleen in de regiestoel, koos voor een Chinees-Canadees tienermeisje als protagonist en schakelde een volledig vrouwelijk creatief team in. Het resultaat is een nadrukkelijk vrouwelijke film.

Turning Red haalde inspiratie uit de tienertijd van Domee Shi zelf, speelt zich af in het Toronto van 2002 en vertelt het verhaal van de zelfzekere, ietwat nerdy Mei, een dertienjarig meisje dat volop zichzelf aan het ontdekken is, maar daarbij voortdurend heen en weer wordt geslingerd tussen haar liefdevolle, maar veeleisende moeder en haar beste vriendinnen. Helpt ook niet echt: telkens ze extreme emoties ervaart, verandert ze in een gigantische rode panda. Een soort erfelijk kwaaltje dat alle vrouwen uit haar familie treft en enkel weg te werken valt door middel van een nachtelijke ceremonie. Alleen: Mei begint haar panda niet louter als een belemmering te zien, maar als een chaotisch stukje van zichzelf waar ze veel plezier aan beleeft.

Turning Red is in de eerste plaats een vrolijke, pastelkleurige coming-of-agefilm vol nilliesnostalgie, maar het is niet moeilijk om in de rode panda een allegorie voor losgeslagen hormonen, veranderende lichamen en de eerste maandstonden te zien. Zelden schetste een kinderfilm, laat staan eentje van Disney, zo’n eerlijk en genuanceerd beeld van de puberteit. Mei houdt van school, haar mama, helpen in de tempel van haar familie én erotisch getinte tekeningen maken in haar dagboek. Ze begint net niet te kwijlen bij het kruisen van jongens met Justin Bieber-blessen. Ze koestert een onvoorwaardelijke liefde voor haar vriendinnen en leent deodorant van die vriendinnen om haar puberzweet te camoufleren. En ze is een doorgewinterde, ietwat geobsedeerde fangirl van de fictieve boyband 4*Town, het type muziekconsument waar vaak lacherig over wordt gedaan, maar in Turning Red terecht ernstig genomen wordt. (Fijn detail: de ultracatchy popsongs van 4*Town werden gefabriceerd door Billie Eilish en haar broer Finneas O’Connell). ‘We wandelen het concert binnen als meisjes en komen buiten als vrouwen’, zegt een van Meis vriendinnen plechtig. Klinkt misschien dramatisch, tenzij u ooit een concert van de Backstreet Boys of One Direction bijwoonde. Met andere woorden: Mei blaast een frisse, puberale tornado in het Pixar-universum.

Die aanpak blijkt goed te werken. ‘Een gedurfde, broodnodige mijlpaal in representatie’, noemde The Ringer de film. ‘Turning Red is Pixars slimste film in jaren’, kopte The Atlantic. Op Rotten Tomatoes scoort de film 95 procent. En Turning Red wordt massaal gestreamd op Disney+. Desondanks bracht de film ook kritiek met zich mee, al kwam die van een kleine minderheid. Conservatieve ouders kunnen er niet mee lachen dat hun kinderen worden geconfronteerd met maandverband en lustige tienermeisjes. Anderen klagen dat Mei te luid, te irritant, te cringe, te emotioneel en te onrealistisch is. En dan was er nog de controversiële, intussen verwijderde recensie van CinemaBlend. ‘Ik zag de humor van de film, maar had er totaal geen connectie mee’, schreef recensent Sean O’Connell daarin. ‘Door Turning Red specifiek te wortelen in de Aziatische gemeenschap van Toronto, voelt de film alsof hij puur is gemaakt voor Domee Shi’s vrienden en familie.’ Een nogal vreemde opmerking over een film van een animatiestudio die zijn faam dankt aan pratend speelgoed.

Voor heel wat kijkers bleek Turning Red dan weer de meest herkenbare Pixar-film ooit. ‘Eindelijk, een representatie van het Angstige Aziatische Meisje’, juichte iemand op Twitter. Als tegenreactie op de recensie van CinemaBlend begonnen fans hun meest dramatische, gênante acties als dertienjarig meisje te delen. De conclusie: vrijwillig in een rode panda veranderen om concerttickets te financieren blijkt nu ook weer niet zó ongeloofwaardig. Tienermeisjes gaan héél ver voor hun passies.

‘Het is een kant van tienermeisjes die we nooit te zien krijgen’, aldus regisseur Domee Shi. ‘We zijn net zo awkward, zweterig, lustig en opgewonden als eender welke jongen’. Mei is luid, emotioneel en bij momenten een tikje cringe omdat de puberteit een hormonale rollercoaster is en het doorsnee dertienjarige meisje nu eenmaal luid, emotioneel en bij momenten een tikje cringe is. Alleen zijn we (nog) niet gewend om haar op ons scherm te zien.