In ‘Final Destination: Bloodlines’ is de dood (iets) minder grappig

Met Bloodlines krijgt de iconische horrorfranchise Final Destination zijn eerste nieuwe film in veertien jaar. Wijlen Tony Todd kruipt opnieuw in de huid van de creepy begrafenisondernemer.

Zonnebanken die in brand vliegen, gammele achtbanen die ontsporen, vrachtwagens die hun lading zware boomstammen op de snelweg verliezen… Geen enkele horrorfranchise heeft ons zo veel irrationele angsten voor alledaagse dingen gegeven als Final Destination.

Net als veel horrorfilms draait elke Final Destination rond een groep mensen die een voor een het leven laten. Het unieke is dat er geen moordenaar à la Freddy Krueger of Jason Voorhees aan te pas komt, maar dat de personages opgejaagd worden door de Dood zelf. Elke film begint met een scène waarin het hoofdpersonage een visioen heeft, waaruit blijkt dat hij en alle mensen rond hem binnen enkele minuten zullen omkomen in een tragisch ongeval. De protagonist slaagt erin het drama te voorkomen, maar daarna sterven alle betrokkenen toch in een reeks bizarre ongelukken. Al weet de kijker wel beter: de slachtoffers hebben helemaal geen brute pech, maar worden zorgvuldig omgelegd door de Dood.

Nieuwe angsten

Het zijn de sterfscènes die Final Destination zo leuk maken. Je weet dat iedereen gedoemd is om te sterven, maar niet op welke manier. Elke sterfscène is een sadistisch spel met verwachtingen. Je wordt op een dwaalspoor gezet, waardoor je voortdurend gist welk voorwerp het moordwapen zal worden. Soms heb je gelijk, andere keren kan je alleen maar respect tonen voor de creatieve manier waarop de Dood je om de tuin heeft geleid.

Tussen 2000 en 2011 kwamen er vijf films uit, veertien jaar later komt er met Final Destination: Bloodlines alsnog een zesde deel. Maar hoe bewaak je de balans, zodat een film met zoveel dood en verderf niet duister is, maar leuk? Coregisseur Adam Stein: ‘Ons geheime wapen is de Dood als slechterik. Doordat hij zo slim en creatief te werk gaat, ga je voor hem supporteren’, vertelt hij in een interview met The Guardian.

In datzelfde interview sluit Craig Perry, producer van alle Final Destination-films, zich aan bij die analyse. Het kernidee van de franchise – de Dood die alledaagse objecten gebruikt om levens te beëindigen – was oorspronkelijk bedacht voor een aflevering van The X-Files. Maar Perry zag er meer potentieel in, en het succes van de filmreeks geeft hem gelijk. ‘Het publiek neemt zijn eigen bagage en ideeën rond de dood mee, zowel persoonlijke als culturele. Misschien denk je terug aan die ene dag toen een kleine misstap bijna je einde had betekend. Daardoor wordt de film een unieke, persoonlijke ervaring.’

Wie overweegt om zijn ogen te laten laseren, zal twee keer nadenken na de vijfde Final Destination. En na de tweede film lijkt de angst om onthoofd te worden door een lift net iets minder irrationeel. Iedereen heeft wel een hyperspecifieke angst waar deze franchise al op heeft ingespeeld. Welke nieuwe fobieën Bloodlines in petto heeft, weten we nog niet, maar er is tijdens het filmen alvast een wereldrecord gesneuveld: de oudste stuntpersoon ooit (71) die in brand werd gestoken.

Tony Todd

Ook de nieuwe Final Destination belooft een dolle, donkerkomische rit te worden. Toch schuilt er in deze film meer melancholie dan in zijn voorgangers. Daar is één belangrijke reden voor: de ondertussen overleden acteur Tony Todd.

Voor horrorfans is Todd een cultfiguur, vooral dankzij zijn rol als het titelpersonage in de Candyman-films. Ook in Final Destination had hij een terugkerende rol als de intimiderende begrafenisondernemer William Bludworth. In verschillende films is hij degene die aan de personages uitlegt wat hen boven het hoofd hangt, maar het wordt nooit duidelijk wat Bludworths band met de Dood is en hoe hij aan die informatie komt. Al zou daar verandering in kunnen komen: volgens geruchten gaat Bloodlines dieper in op de achtergrond van Todds personage.

In november 2024 overleed Todd aan een niet gespecificeerde ziekte, wat van Bloodlines zijn allerlaatste filmrol maakt. Al zijn scènes waren opgenomen voor zijn overlijden, al getuigden mensen op de set dat er soms getwijfeld werd of Todd het zou halen. ‘Iedereen wist dat hij ziek was, en we waren niet altijd zeker of hij mee zou kunnen doen’, herinnert Stein zich.

Het heeft niet veel gescheeld. Perry, die Todd als producer van de franchise meer dan 25 jaar heeft gekend, vertelt dat Bloodlines heel wat voeten in de aarde heeft gehad. ‘Na de vijfde film wilden we wel een nieuwe maken, maar we hadden ademruimte nodig.’ In 2018 werden de eerste stappen gezet, maar covid en de stakingen in Hollywood hebben het proces vertraagd. Dat Todd ondanks die vertragingen en zijn gezondheid toch nog één keer in de huid van de begrafenisondernemer wilde kruipen, toont aan dat hij in de film geloofde. In 2019 liet hij immers optekenen dat hij Bludworth niet opnieuw zou spelen louter uit financiële overweging. ‘Ik heb geen interesse om iets te doen, gewoon om het te doen. Maar als het script uitdagend is en een nieuw licht op het personage schijnt, wil ik er graag deel van zijn.’

Een overleden acteur die postuum in een film over de Dood verschijnt, geeft een triestige meta-laag aan een verder gruwelijk grappige film. Op de set werd het idee dat Bloodlines dienstdeed als afscheid van Todd volop omarmd. Stein vertelt dat Bludworth in de film een monoloog over zijn dood geeft, die volledig geïmproviseerd is door Todd. ‘We hebben hem gevraagd of hij het script opzij kon leggen en vanuit het hart kon vertellen over wat de dood en het leven betekenen. Dat zorgde voor een uniek moment, want het personage heeft het over zijn eigen dood, maar eigenlijk is het Tony die zijn fans toespreekt.’

Een traantje laten is dus toegestaan. Maar laat dat je niet verhinderen om te genieten van Final Destination: Bloodlines. Er is geen betere manier om een horroricoon te herdenken.