Hoe Alana Haim de hoofdrol in ‘Licorice Pizza’ scoorde na een etentje met Paul Thomas Anderson

Alana Haim, toetsenist en gitarist van de Amerikaanse zusterband Haim, had nog nooit geacteerd. En toch speelt ze naast Sean Penn, Bradley Cooper en Tom Waits in Licorice Pizza, de nieuwste film van Paul Thomas Anderson. ‘Hij wist dat ik het kon, láng voor ik zelf wist dat ik het kon.’

Duelleren Lady Gaga en Alana Haim binnenkort niet om Grammy’s maar om Oscars en andere filmprijzen? Dat zou kunnen. Beide muzikantes oogsten veel applaus met hun recente filmvertolkingen. Lady Gaga met de geld-, macht- en moordlustige Lady Gucci uit House of Gucci. En Alana Haim met de hoofdrol in Licorice Pizza van Paul Thomas Anderson, een van de grootste, nog actieve Amerikaanse regisseurs. Zijn acteurs worden bijna altijd voor een Oscar genomineerd. Denk maar aan Tom Cruise voor de mozaïekfilm Magnolia, Amy Adams, Joaquin Phoenix en Philip Seymour Hoffman voor het scientology-epos The Master, Julianne Moore en Burt Reynolds voor Boogie Nights, de funky schets van de rechtverende pornoindustrie, of Daniel Day-Lewis voor zijn milkshake slurpende oliebaron in There Will Be Blood en zijn toxische couturier in Phantom Thread.

Alleen: dat zijn allemaal ronkende namen met tonnen ervaring. Alana Haim had nooit eerder geacteerd. Ze speelt doorgaans gitaar en keyboard in een sister act: met haar oudere zussen Este en Danielle vormt ze de Californische poprockband Haim. Tien jaar geleden werden ze al een hype genoemd, maar ook nu is Haim alive and kicking. De band maakt zich klaar voor een nieuwe tournee die ook Rock Werchter aandoet.

Haar entree in de filmwereld is er meteen één door de grote poort. Alana Haim speelt Alana Kane, een vijfentwintigjarige vrouw die in de San Fernando Valley van 1973 tot haar eigen ontzetting ingaat op de avances van de vijftienjarige Gary Valentine. Met de vroegrijpe en bijzonder ondernemende jongen maakt ze, net voor de niet lang meer uit te stellen stap naar volwassenheid, herinneringen voor het leven. Anderson gebruikt de vraag of het tussen hen tot een romance komt vooral als bindmiddel tussen sterk uiteenlopende maar verrukkelijke scènes. Ze wekken heimwee op naar de jaren van jeugdige onstuimigheid en meer in het bijzonder naar de grote vrijheid waarmee de jeugd het zonnige San Fernando Valley van de seventies kon bestormen. Zo zien we Alana in een nagelbijtend spannende scène een zonder diesel gevallen tientonner in achteruit van een berg afrijden terwijl een manische Bradley Cooper over haar hangt en de laadbak vol tieners zit.

Hoe is het zo ver kunnen komen? Hoe kan Alana Haim de ene dag met haar zussen Coachella opvrolijken en de volgende de gitaar voor een tientonner inruilen in een film van Paul Thomas Anderson die even mooi en lichtvoetig is als PhantomThread? Als actrice kon ze geen enkele adelbrief voorleggen. Want in een schoolvoorstelling van The Wizard of Oz spelen en wat met de camera dollen in een muziekvideo tellen niet mee.

Toch zitten de videoclips er voor veel tussen. Paul Thomas Anderson was tien jaar geleden onder de indruk van Haims ep Forever en nodigde de zussen uit voor een etentje bij hem thuis. Het trio neemt zich voor om vooral niet te vertellen dat hun moeder nog zijn lerares plastische opvoeding is geweest en daarmee uitpakt telkens wanneer zijn films op televisie komen. Wanneer Este haar mond toch voorbij praat, diept Anderson een schilderij van een berg uit Spielbergs sf-klassieker Close Encounters of the Third Kind op dat hij voor hun moeder maakte. Kort gezegd: het klikt. Haim en Anderson beginnen samen te werken. De kortfilm Valentine werpt een blik achter de coulissen van Haim. Hij wordt ingekort voor de muziekvideo van de liveversie van het nummer Right Now. En het blijft niet bij die ene samenwerking. Anderson heeft zes van de laatste negen videoclips van Haim geregisseerd. Ze zijn grappig en een tikje ongemakkelijk, maar onmiskenbaar cool. De vriendschap gaat ver en hij leert ook hun ouders kennen. In Licorice Pizza spelen ze de ouders van het personage Alana tijdens een memorabele sabbatmaaltijd in aanwezigheid van een lief dat atheïst blijkt te zijn. Alana’s zussen draven op als Alana’s zussen. It’s a family affair.

Licorice Pizza is een nostalgische trip naar de seventies van de San Fernando Valley, thuishaven van Paul Thomas Anderson. De bewierookte regisseur schreef het scenario met Alana Haim in gedachten. ‘Alana ziet eruit als een meisje uit de Valley, praat als een meisje uit de Valley en ís een meisje uit de Valley. Ze is woest en leergierig. Kan je meer vakjes aanvinken?’ In The Hollywood Reporter bevestigt Alana dat ze zo Valley girl is als maar kan, maar toch schrok van Andersons voorstel. ‘Ik had al voor hem gespeeld in videoclips, maar dat is niet hetzelfde als acteren.’ Toen hij voor het eerst ‘actie’ riep, deed ze het bijna in haar broek. ‘Kijk naar zijn films – het was een enorme verantwoordelijk om die traditie voort te zetten. Maar hij bleef herhalen dat ik het kon, en dat zal ik koesteren voor de rest van mijn leven. Hij wist dat ik het kon, láng voor ik zelf wist dat ik het kon.’

Op de eerste opnamedag mocht ze al meteen die vrachtwagen in achteruit van een dalend, kronkelend pad rijden. Wat later zat ze op restaurant tussen Sean Penn die met veel aplomb een oude Hollywoodster speelt en Tom Waits die hem als roekeloze oud-regisseur aanmoedigt om een motorstunt uit een oorlogsfilm te hernemen. ‘Ik wilde Tom Waits zo veel vragen’, vertelt ze in het Britse magazine NME. ‘Maar wat zeg je tegen een god? Ik denk dat ik enkel “hi, ik ben een grote fan” heb gestameld. En op wie focus je als je tussen Sean Penn en Tom Waits zit? Dat is een zotte sandwich.’

De hoofdrol deelt Alana Haim met een andere debutant die onder het lof wordt bedolven. Ook voor de rol van de ondernemende kindacteur die een tien jaar oudere vrouw het hof maakt, kwam Paul Thomas Anderson dicht bij huis uit. De grote jonge talenten in de filmwereld vond hij te getraind, gekunsteld en ambitieus. En dus ging hij uiteindelijk in zee met Cooper Hoffman, de zoon van de vroeg gestorven Oscar-winnaar Philip Seymour Hoffman, die in vijf films van Anderson uitblonk. Cooper Hoffman wordt met opzet uit de pers gehouden. En ook Haim is erg beschermend. ‘Cooper en ik zijn twee handen op een buik. Het is wij tegen de wereld.’

Haims filmpersonage is nog vinniger. Díé Alana krijgt van een castingdirectrice te horen dat ze haar doet denken aan een hond, ‘een Engelse pitbull met sex appeal en een zeer Joodse neus’. ‘Het is een compliment’, zegt Anderson in The Guardian. ‘Ik houd van pitbulls. Ik heb er meerdere gehad. Het zijn fantastische beesten. Hun slechte reputatie klopt helemaal niet. Het zijn de meest intelligente, liefhebbende en genereuze gezelschapsdieren. Maar als ze besluiten je te doden, dan stoppen ze niet voor je dood bent.’

De grote bijval voor haar vertolking en de eerste nominaties voor filmprijzen openen voor Alana Haim de deur naar een mooie filmcarrière. Maar voor een split van haar band moet voorlopig niemand vrezen. ‘Oh, nee! Muziek is mijn eerste liefde. We kunnen eindelijk terug optreden. Hoe opwindend. Acteren was een leuk uitstapje – en hopelijk niet het laatste – maar ik ga mijn eerste liefde niet verlaten.’