Hoe ‘After the Hunt’ aangeschoten wild werd

Met de MeToothriller After the Hunt wilden Julia Roberts en Luca Guadagnino de discussie op scherp zetten. Maar ze lijken verketterd te worden in een cultuuroorlog. 

Eind augustus was er nog geen vuiltje aan de lucht. Voor het eerst in haar carrière mocht Julia Roberts zich opmaken voor een wereldpremière op het filmfestival van Venetië. De sterren stonden goed voor een nieuw Oscar-avontuur exact 25 jaar na haar met een Oscar bekroonde hoofdrol in Erin Brockovich. De Pretty Woman-ster speelt met verve een harder personage dan gebruikelijk in prestigeproject After the Hunt. De Italiaanse stilist Luca Guadagnino (Call Me by Your Name, Challengers) mocht de controverse dan wel wat opzoeken, met Roberts’ status en jarenlange ervaring in professioneel rond de hete brij dansen, kon dat geen onoverkomelijk obstakel zijn. Is dat even misgelopen.

Acht jaar na het losbarsten van de MeToobeweging die de filmindustrie en de maatschappij ingrijpend en ten goede veranderde, bundelen Roberts en Guadagnino namelijk de krachten voor een MeToothriller die vooral weerspiegelt hoe moeilijk het is geworden om nog in grijswaarden te denken. Maar After the Hunt is zelf het mikpunt geworden van de verontwaardiging die hij tracht te bevragen.

Op de persconferentie in Venetië kreeg de Amerikaanse ster meteen de vraag voor de voeten geworpen of ze niet had bijgedragen aan het ondermijnen van de feministische strijd. En dan moest het ergste nog komen: een stortvloed van negatieve recensies (37% op Rotten Tomatoes, 52 op Metacritic) en een catastrofale prestatie aan de Amerikaanse box office: 3 miljoen dollar terwijl het budget op meer dan 70 miljoen dollar wordt geraamd. België moet het nu met een schamele release op Amazons streamingdienst Prime Video stellen. Auch.

Partij kiezen

Waar is het misgelopen? Roberts speelt Alma Imhoff, een professor filosofie die met een maagzweer over Michel Foucaults panopticon doceert aan Yale en zelf in een moreel moeras belandt. Haar protégé Maggie (Ayo Edebiri uit The Bear) beschuldigt haar collega en beste vriend Hank (Andrew Garfield uit The Amazing Spider-Man) van grensoverschrijdend gedrag. Beiden willen wanhopig dat Alma partij trekt voor hen. Alma weigert dat deels uit opportunisme, zelfbehoud en een duister geheim, deels uit gerede twijfel. Maggie is misschien op plagiaat betrapt maar liegt daarom nog niet over de feiten. 

Een deel van de controverse of onvrede over de film is terug te brengen tot kijkers en recensenten die zich laten vangen aan de maatschappelijke druk om onmiddellijk partij te kiezen. Die druk is begrijpelijk. Een van de lessen van de MeToobeweging is dat het er enorm toe doet wie je bereid bent te geloven, los van de moeilijkheid om juridische bewijzen te vinden. Bovendien is het gemeten en geweten dat het aantal slachtoffers dat liegt over een aanranding of erger verwaarloosbaar klein is en in het niets verzinkt vergeleken bij het aantal echte seksuele misdrijven. 

Maar wie partij trekt in After the Hunt komt bedrogen uit. De ware toedracht komt niet uit. Het is behelpen en dat leidt soms tot verontwaardiging.

Snowflakes

Guadagnino probeert een ander aspect te belichten dan misbruik. Hij concentreert zich op hoe iedereen vandaag, in het post-MeTootijdperk, omgaat met een beschuldiging die zware gevolgen kan hebben. Yale durft niet te twijfelen en schorst de docent stante pede. Studenten schreeuwen moord en brand en willen hem cancelen. Een kruising tussen een verziekt generatieconflict, een penibele perceptiestrijd en een lelijke cultuuroorlog breekt in alle hevigheid los.

Identiteitspolitiek beleeft hoogtijdagen. Slachtoffer Maggie is een zwarte vrouw, deelt het bed met een non-binaire vriend ‘om te bewijzen hoe vooruitstrevend je bent!’ en is vertrouwd met de retoriek rond privileges. De vermeende dader is als witte cisman met een academische positie ‘de gemeenschappelijke vijand’. Op zijn beurt wijst Hank erop dat hij op eigen kracht vanuit een lagere sociale klasse opklom in het academisch milieu, terwijl Maggie de dochter is van een steenrijk koppel dat enorme bedragen doneert aan de universiteit. Gender, huidskleur, klasse, seksualiteit, privilege, generatieconflicten: voor de rechtbank van de publieke opinie zijn alle argumenten goed om te winnen. Ook als ze er niet toe doen.

Prominent in de trailer én de tagline op de poster is een uithaal die Alma Maggie in het heetst van de strijd in het oor fluistert: ‘Niet alles is bedoeld om het jou comfortabel te maken’. Vrij vertaald: ‘Jij, snowflake, leer eens dat het soms schuurt, dat de dingen niet altijd gaan zoals jij het wilt.’

Knuppel in het hoenderhok

Dat kan het beeld doen ontstaan van een regressieve of reactionaire film die toondoof de nieuwe generaties op hun plaats zet. Een columnist van The New York Times kopte met ‘Nieuwe Julia Roberts-film kookt van anti-woke rancune’. Maar dat beeld blijft niet overeind als je kijkt naar wat de oudere generatie ervan bakt. Die steelt, liegt, intrigeert, zuipt en huichelt er zelfgenoegzaam op los, met een flinke dosis ironie en sarcasme om het voor zichzelf een beetje te maskeren. Zelfs al doceren ze over ethiek en filosofie. Mensen zijn niet perfect, relaties en lustgevoelens zijn meestal een boeltje. Eigenbelang is een grote drijfveer en de academische wereld een krabbenmand. Het is soms morsig en lelijk.

Guadagnino onderschatte wellicht de tegenkanting die enkele bewuste provocaties uitlokken. Zoals duidelijke verwijzingen naar zogezegd problematische artiesten. In een bar verbaast iemand zich erover dat The Smiths nog worden gespeeld ondanks de controversiële politieke overtuigingen van zanger Morrissey. Het lettertype van de openingcredits en de tussentitel ‘It Happened at Yale’ is een knipoog naar de films van de verguisde Woody Allen. ‘Mijn medewerkers en ik konden niet stoppen met denken aan Crimes and Misdemeanors, Another Woman, of zelfs Hannah and Her Sisters. En de structuur van het verhaal leek sterk verbonden met het geweldige oeuvre van Woody Allen tussen 1985 en 1991. Het voelde ook als een interessante knipoog naar een kunstenaar die met bepaalde problemen worstelt’, verdedigde Guadagnino zich in Venetië.

Hij heeft zelf al aangegeven dat hij After the Hunt als een discussiestuk ziet. De knuppel in het hoenderhok gooien – met veel vragen zonder simpele antwoorden – en hopen dat je van het kabaal iets opsteekt of je eigen positie bevraagt.

Kleutergevechten

Overmoedig en wat blasé of niet, het keerde zich tegen de film. After the Hunt stelt de vraag hoe je omgaat met ambiguïteit in een tijd die absolute stellingnames eist, maar botst zelf op absolute stellingnames. Een zwarte jonge queer vrouw die een witte mannelijke prof beschuldigt van grensoverschrijdend gedrag kan geen dubieuze motieven hebben. Cancelcultuur bestaat niet, daar toch bang of gevoelig voor zijn, is reactionair. De afkeer van After the Hunt lijkt de these van de film te bevestigen: dat twijfel of nuance vandaag bijna verdacht zijn. De reacties erop zeggen wellicht meer over wie reageert dan over de film zelf. 

Nu kun je er niet omheen dat de film niet aanslaat. Tussen hoe Guadagnino het bedoelt en hoe zijn film deels gepercipieerd wordt, gaapt een kloof zo groot als de generatiekloof in zijn film. De timing kon ook beter. Het publiek vindt dat hij oude koeien uit de sloot haalt.

Kleutergevechten tussen proffen en woke-studenten zijn niet de grootste zorg. Aan de Amerikaanse universiteiten was het dit jaar alle hens aan dek om hun werking en academische vrijheid tegen de agressieve inmenging van president Donald Trump te beschermen.

Roberts en Guadagnino wilden met After the Hunt geen kamp kiezen, laat staan MeToo terugdraaien of zelfs maar in twijfel trekken. Ze tonen hoe precair, chaotisch en gewelddadig de omgang met beschuldigingen en macht is geworden. Het is geen anti-woke pamflet maar een film die het ongemak van onze tijd en fricties tussen generaties weerspiegelt. En dat valt niet in goede aarde.