Blue Moon was een betere Linklater-biopic dan Nouvelle Vague, Dry Leaf bracht drie uur lang relaxatie, maar de leukste film op dag 9 van Film Fest Gent was A Useful Ghost over een spook in een stofzuiger.
Soms heb je gewoon pech in het leven. Wanneer je een nieuwe stofzuiger koopt die bezeten blijkt te zijn door een arbeider die in de fabriek overleed, bijvoorbeeld. Het overkomt een personage in de Thaise film A Useful Ghost. Vanaf dat punt vertelt de geest in de stofzuiger het verhaal van de fabriek en diens baas, die weigert verantwoordelijkheid te nemen voor het overlijden van haar werknemer. Tegelijk heeft haar zoon eveneens een relatie met een stofzuiger, waarin de geest van zijn in het kraambed overleden vrouw Nat zit. De hele familie heeft problemen met de situatie – niet alleen vanwege het stofzuigergegeven maar omdat ze Nat sowieso nooit chique genoeg vonden voor hun aristocratische gezin. Wanneer Nat over de gave blijkt te beschikken om andere arbeiders hun geesten te doen vergeten, waardoor ze productiever worden, vinden ze haar ineens veel sympathieker.
Een bezeten stofzuiger is een absurd concept, maar wordt in A Useful Ghost gebruikt om de echte absurditeiten van ons dagelijkse leven bloot te leggen: bureaucratie, homofobie, tirannieke familiestructuren en de bochten waarin we ons wringen om toch maar mee te draaien in de kapitalistische molen. Idealiter doen we er zelfs na onze dood alles aan om het productiviteitsfetsjisme in stand te houden. De overleden Nat is een sociale klimmer eerste klas, iemand die haar lotgenoten kopje onder duwt om zelf omhoog te raken. Al kan je het haar moeilijk serieus nemen, want pas wanneer de hogere klassen meer nut in haar zien, verandert ze van een gebruiksobject in een mens. Zo evolueert A Useful Ghost van absurde komedie naar een film die wranger gelach opwekt.
Daarna volgde mijn tweede Richard Linklater-biopic van het festival. Eerder bracht Linklater met Nouvelle Vague al een ode aan Jean-Luc Godard, in Blue Moon richt hij zijn camera op Lorenz Hart, de songwriter die samen met Richard Rodgers verantwoordelijk was voor menig musicalhit. De hele film speelt zich af tijdens één caféavond in het leven van Hart. Rodgers is er ook, om te vieren dat hij met Oklahoma! net de grootste hit van zijn carrière heeft gescoord – met een andere songwriter. Verder loopt ook Elizabeth er rond, de twintigjarige studente waarop hij verliefd is, maar waarvan hij diep vanbinnen weet dat dat niet wederzijds is. Tussen al die persoonlijke crisissen moet hij ook nog eens tegen de drankduivel vechten.
Blue Moon beviel me een pak beter dan Nouvelle Vague. Deels omdat ik minder bekend ben met de musicalwereld dan met de Franse nouvelle vague, waardoor het minder voelde alsof er een rijtje bekende namen werd opgesomd. Maar ook als film op zich was Blue Moon interessanter. Nouvelle Vague was een hagiografie van Godard, terwijl er in Blue Moon veel meer tragiek schuilt, waardoor Ethan Hawke een doorleefde performance kan neerzetten. Daarnaast voelde het tempo speelser en hielp het dat de film, in tegenstelling tot nouvelle vague, niet krampachtig de stijn van een bepaalde periode probeerde na te bootsen. De forties worden hier gewoon op een moderne manier in beeld gebracht, wat Blue Moon alleen maar ten goede kwam. Linklater vraagt alleen te veel wanneer hij ons wil doen geloven dat Margaret Qualley een twintigjarige is.
De daaropvolgende film zag er daarentegen wel uit alsof hij in een andere periode was gemaakt, al lag dat hier aan de gebruikte apparatuur. Dry Leaf is namelijk volledig geschoten op een Sony Ericsson-gsm uit 2007, waardoor het een korrelige beeldkwaliteit krijgt die visueel aan het werk van Jonas Mekas doet denken. In die stijl krijgen we te zien hoe een gezin een brief ontvangt van hun 28-jarige dochter Lisa. Daarin staat dat ze vertrokken is, en vraagt ze om haar niet te gaan zoeken. Uiteraard respecteert haar vader die wens niet, al weet hij niet waar hij moet beginnen. Totdat hij eraan denkt om te bellen naar het magazine waar Lisa voor fotografeerde. Daar weten ze te zeggen dat Lisa’s laatste opdracht was om voetbalvelden doorheen het land te fotograferen. Vervolgens trekt de vader op roadtrip naar alle sportvelden die Lisa op beeld heeft geschoten.
Hoewel Dry Leaf meer dan drie uur duurde, viel wat er daadwerkelijk in gebeurde op een bierviltje samen te vatten. Voor mij draaide de film ook niet om de inhoud. Op mij had de film eerder hetzelfde effect als een goed ambient album: iets relaxerend om even je hoofd leeg te maken. Het hielp dat de beelden vooral uit herfstige tinten bestaan die door de beeldkwaliteit in elkaar overvloeien, waardoor veel shots ogen als impressionistische schilderijen. Niet per se een film die me lang zal bijblijven, maar aangenaam genoeg zo lang hij duurde.
Om de dag af te sluiten pikte ik nog een Videodroomconcert mee. Deze keer zorgde Mabe Fratti er met haar cello voor dat de film Messiah of Evil nog een pak griezeliger werd. Daarover kan je hier alles lezen.
