Op 1 september opent Studio Skoop in Gent haar deuren na een coronapauze van bijna een jaar. De arthousebioscoop staat al drie jaar te koop en ook het pand van concullega Cinema Sphinx staat al enkele maanden in de etalage. Hoewel het om gezonde en rendabele ondernemingen gaat, is de toekomst van de twee Gentse cinema’s onzeker.
In tijden waarin commerciële blockbusters en megafranchises de filmwereld domineren, gelden arthousebioscopen als bakens van licht voor fans van de betere alternatieve film. Zo ook in Gent, waar cinefielen al jaren hun weg vinden naar Studio Skoop en Cinema Sphinx. Beide kennen een rijke geschiedenis en verkopen jaarlijks elk zo’n 100.000 filmkaartjes.
Sinds de coronaversoepelingen van 9 juni mogen bioscopen hun werking opnieuw opstarten. In tegenstelling tot andere cinema’s opent Studio Skoop pas op 1 september opnieuw haar deuren. ‘Ik had aanvankelijk niet zoveel vertrouwen in de situatie’, zegt eigenaar Walter Vander Cruysse. ‘Bovendien is ons filmcafé traditioneel een wintercafé, dat elk jaar sluit in juli.’ Nochtans draaiden andere arthousebioscopen zoals Cinema Sphinx (Gent) en Cinema ZED (Leuven) hun beste julimaand ooit. ‘Niemand kon voorspellen dat het zo’n natte zomer zou worden. (lacht) Maar ik heb er geen spijt van.’
Ondertussen hangt er al een tijdje spanning rond de Gentse arthousecinema’s. Studio Skoop staat al drie jaar te koop en sinds enkele maanden staat ook Cinema Sphinx in de etalage. Dreigt Gent – toch dé filmstad van Vlaanderen – binnenkort zonder arthousebioscopen te vallen?
Nieuwe generatie
Walter Vander Cruysse, de eigenaar van Studio Skoop, benadrukt dat er geen financiële redenen achter de verkoop van zijn bioscoop schuilen. ‘Studio Skoop is een zeer gezonde cinema en ook het café is heel rendabel. Maar ik ben nu bijna 68 jaar. Na meer dan veertig jaar aan de kar trekken, wordt het tijd dat de nieuwe generatie het overneemt.’
De zoektocht naar een opvolger duurt ondertussen al drie jaar en verloopt moeizaam. Daar zit het coronavirus voor iets tussen. ‘Had corona er niet geweest, dan was Studio Skoop al verkocht. Over de mogelijke kandidaten kan ik echter niets zeggen.’
Ik kan me niet voorstellen dat iemand zo’n rendabele bioscoop zou overnemen, om dan de boel te sluiten.
Of de uiteindelijke koper ook interesse zal hebben om de bioscoop verder uit te baten, blijft nog maar de vraag. ‘We zoeken wel degelijk iemand die de cinema wil behouden. Maar eenmaal ik de handtekening op de verkoop heb gezet, ben ik geen eigenaar meer en heb ik geen impact meer op de beslissingen die worden genomen.’
Met de sluiting van Studio Skoop zou er een stukje Gentse geschiedenis uit het straatbeeld verdwijnen. De cinema bestaat al meer dan vijftig jaar en bouwde in de jaren zeventig mee aan de basis van Film Fest Gent. Zelf staat Vander Cruysse al sinds 1983 aan het roer. ‘Ik hoop natuurlijk dat Studio Skoop zal blijven bestaan en eigenlijk ben ik daar ook van overtuigd. Ik kan me niet voorstellen dat iemand zo’n rendabele bioscoop zou overnemen, om dan de boel te sluiten.’
Andere oorden
Dankzij Film Fest Gent manifesteert Gent zich al decennialang als dé cinemastad van Vlaanderen. Toch moet Gent – indien haar twee arthousebioscopen zouden sluiten – beginnen vrezen voor die titel. Naast Studio Skoop staat namelijk ook het gebouw van Cinema Sphinx al enkele maanden te koop.
Terwijl Walter Vanden Cruysse zowel eigenaar als uitbater is van Studio Skoop, heeft Cinema Sphinx met Patrick Deboes een uitbater die het gebouw huurt van een immobiliënkantoor. Deboes wil graag onderstrepen dat enkel het gebouw te koop staat, en de cinema zelf dus niet. ‘Door de coronacrisis geraakte de eigenaar in geldnood en voelde die zich genoodzaakt om het pand van Cinema Sphinx te koop te zetten. Zelf willen wij onze werking graag verderzetten onder een nieuwe eigenaar.’
Deboes kreeg het nieuws van de verkoop al een jaar geleden te horen. ‘In eerste instantie heb ik de eigenaar om tijd gevraagd om te onderzoeken of we het pand zelf konden kopen door een samenwerking tussen overheid en privépartners op poten te zetten. Dat is ons uiteindelijk niet gelukt. Dan is de eigenaar in een verhoogd tempo op zoek gegaan naar een overnemer. Ondertussen heb ik al een tiental kandidaten rondgeleid.’
In het slechtste geval overweeg ik een verhuis.
Of Cinema Sphinx een plaats zal krijgen in de plannen van de nieuwe eigenaars, is nog koffiedik kijken. Mocht dat niet zo zijn, dan is Deboes bereid om te verhuizen. ‘Eigenlijk kunnen we niet zomaar verdwijnen. We zijn een belangrijke speler voor filmverdelers, organiseren tal van evenementen en we werken samen met zo’n honderd lokale partners. In het slechtste geval overweeg ik een verhuis.’
Het gebouw op de Sint-Michielshelling – dat in 1912 werd opgetrokken als huis voor de liberale beweging – heeft sinds de beginjaren altijd een culturele functie gehad. ‘Dit is een unieke plek om een cinema uit te baten. In 1912 werden hier al films vertoond en sinds 1928 zijn hier bekende cinema’s geweest: de Ciné Palace, de Plaza, de Calypso en uiteindelijk de Sphinx. Dat mag niet verdwijnen.’
Kunnen we over pakweg een jaar nog een arthousebioscoop bezoeken in Gent? ‘Daar ben ik van overtuigd’, zegt Walter Vander Cruysse vastberaden. ‘Cinema – en zeker arthousecinema – zal altijd overleven. Het hield stand bij de opkomst van televisie, video, DVD, en nu ook bij de opkomst van de streamingsplatformen. In landen waar de coronarestricties verleden tijd zijn, is het cinemabezoek terug even populair als vanouds. Cinema zal altijd een plaats hebben, zeker in Gent.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
