De 10 beste films van het Film Fest Gent 2015

De 42e editie van ’s lands fijnste filmmarathon zit er op. Knack Focus blikt terug op de tien beste films van het Film Fest Gent 2015.

1. Saul Fia (Son of Saul)

Het intens aangrijpend langspeelfilmdebuut van László Nemes volgt een lid van het Sonderkommando, een groepering van Joodse krijgsgevangenen die verplicht werden te assisteren bij de uitroeiingspraktijken van de nazi’s in het vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau. De voormalige regieassistent van Béla Tarr (The Turin Horse) drukt ons met de neus op de gruwel van de Holocaust, waar de protagonist tussen de dode lichamen meent de gelaatstrekken van zijn zoon te herkennen. De dwingende long takes, de akelige klankband – een constante van dreigende omgevingsgeluiden en geschreeuw – en het compacte 1.1:33-beeldformaat scherpen het beklemmend gevoel dat je ervaart nog meer aan. Een overrompelend meesterwerk dat door merg en been gaat.

2. Carol

Subliem vrouwenportret van Todd Haynes, de Amerikaanse cineast van het flamboyante Velvet Goldmine en de prachtige Douglas Sirk-hommage Far from Heaven. Carol – gebaseerd op Patricia Highsmiths The Price of Sault, die destijds voor zoveel consternatie zorgde dat het boek aanvankelijk onder een pseudoniem werd gepubliceerd – is een exquis melodrama dat speelt in het bekrompen New York van de fifties, waar een elegante welvarende vrouw (Cate Blanchett) haar huwelijk en status op het spel zet voor een relatie met een jonge schuchtere winkelbediende (Rooney Mara). De uitermate sierlijke fotografie is van de grote cameravorst Edward Lachman.

3. Les Cowboys

In zijn ijzersterke low key-regiedebuut construeert Thomas Bidegain, scenarist van het onthutsende A perdre la raisonen sinds Un Prophète de vaste screenwriter van Gouden Palm-winnaar Jacques Audiard, de wanhopige zoektocht van een countryliefhebber naar zijn verdwenen zestienjarige dochter, die zich tot de islam zou hebben bekeerd. De Belgische acteur François Damien geeft een imposante fysieke gestalte aan de pater familias die halsstarrig weigert de moed op te geven en van wie de verdwijning ook langzaam een grote tol eist.

4. Nie yin niang (The Assassin)

Hou Hsiao-Hsien gebruikt de iconografie van de Oosterse martial arts-film voor een meditatief en moeilijk te doorgronden wuxia-drama, waarin een jonge vrouw in het China van de zevende eeuw – ten tijde van de Tang-dynastie – tot meedogenloze zwaardvechtster wordt getraind. Het verhaal doet eigenlijk weinig ter zake, dit is bovenal een onvoorstelbare oefening in beheersing: een gracieuze rondedans van emoties, kleuren, stilstand en beweging die drijft op pure esthetiek.

5. Zvizdan (The High Sun)

Door middel van drie parallelle liefdesverhalen in evenveel decennia exploreert regisseur Dalibor Matani? de pijnlijke littekens die de burgeroorlog naliet in de Balkan. Hetzelfde koppel acteurs keert in ieder segment terug in een andere rol. De veelal zonovergoten gebeurtenissen krijgen een grote dramatische spankracht, waardoor The High Sun – laureaat van de juryprijs in de nevensectie Un Certain Regard op het festival van Cannes – nog lang blijft nazinderen.

6. Un etaj mai jos (One Floor Below)

Radu Muntean, één van de sleutelfiguren uit de Roemeense new wave-cinema, bevestigt zijn talent met deze uit het leven gegrepen kleine film over de morele crisis van een laconieke verzekeringsmakelaar, die per toeval het dispuut hoort tussen zijn onderbuur en een jonge studente – die later in verdachte omstandigheden om het leven komt.

7. El Club

In de kernachtige jongste film van Pablo Larraín komt de rigide levensstructuur van vier uit hun parochie verstoten geestelijken op de helling te staan, wanneer een nieuwe pater, die zich zou hebben schuldig gemaakt aan pedofilie, de communiteit vervoegt. De regisseur van Post Mortem en No laat de benepen sfeerschepping in de woonruimte contrasteren met de vaak in grauwe tinten gehulde widescreenfotografie van de woelige Chileense kuststreek.

8. 45 Years

Misschien wel de beste nieuwe film uit de selectie Britse films – waar de focus op lag tijdens dit Film Fest Gent – is dit bescheiden relaas rond een echtpaar van derde leeftijd wiens geluk in de aanloop naar hun vijfenveertigste huwelijksverjaardag op de proef wordt gesteld. 45 Years is geschreven en geregisseerd door de jonge belofte Andrew Haigh (van het openhartig relatiedrama Weekend), en bevat glansrollen van Charlotte Rampling en Tom Courtenay.

9. Umimachi Diary (Our Little Sister)

Een zachtjes weemoedige familiekroniek van de gevierde Japanse minimalist Hirokazu Kore-Eda (Still Walking, Like Father, Like Son), die de lotgevallen volgt van drie volwassen zussen die onder hetzelfde dak wonen en zich na het overlijden van hun vader over de verlegen tienerdochter uit zijn tweede huwelijk ontfermen. Een film die op subtiele wijze de gevoelige relaties binnen een middenklassegezin ontleedt, losjes geïnspireerd op de gelijknamige zesdelige manga van Akimi Yoshida.

10. Remember

Een ingetogen karakterstudie van de Canadees-Armeense regisseur Atom Egoyan over een oude weduwnaar die geplaagd wordt door dementie en jacht maakt op een nazicommandant die zeventig jaar geleden zijn familie uitmoordde. Hoewel Egoyan (Speaking Parts, The Sweet Hereafter) niet in zijn grootste vorm verkeert, wordtRemember voornamelijk gedragen door de uitstekende hoofdrol van acteerveteraan Christopher Plummer, tijdens het Film Fest Gent bekroond met de Joseph Plateau Honory Award.

Dieter Vanden Bossche