Bij ‘Emilia Pérez’ voelt Zoe Saldaña zich meer thuis dan bij ‘Avatar’

Een van de langste staande ovaties, de Prix du Jury én de prijs voor beste rol voor de víér hoofdrolspeelsters: Emilia Pérez is bepaald niet onopgemerkt voorbijgegaan in Cannes. U herkent Zoe Saldaña als de advocate die een drugsbaron helpt met zijn seksoperatie.

‘This is nuts!’

Saldaña geeft het grif toe: ‘Een ­misdaadthriller slash familiesoap slash musical over trans identiteit, over ­liefde, misdaad en straf… Mijn reactie toen ik het script voor het eerst las, was ook: dit is geschift.’

In Emilia Pérez speelt zij Rita, een ­advocate die werkt voor een kantoor dat zich iets te veel inlaat met ­criminelen. Ze ziet een manier om zich uit haar ­ongemakkelijke situatie te bevrijden wanneer de voortvluchtige drugs­baron Manitas haar ­inhuurt. Hij wil dat Rita hem helpt om te ­veranderen in de vrouw die hij altijd al had willen zijn, onder de naam Emilia Pérez.

Selena Gomez speelt de echtgenote van Manitas, die zelfs na de transformatie tot Emilia niet van haar kan loskomen. Emilia zelf wordt vertolkt door transactrice Karla Sofía Gascón.

Op de klankband hoort u de Franse chanteuse ­Camille, de choreografieën zijn van Belg Damien Jalet (in Frankrijk ridder in de Orde van de Kunsten en de Letteren), en achter de camera stond ­Jacques ­Audiard, de regisseur van De rouille et d’os (met Matthias Schoenaerts), Un prophète en Gouden Palm-winnaar Dheepan.

○○○

En niet alleen de film is nuts: dat was ook de ontvangst in Cannes. Emilia Pérez kreeg bij de première een van de langste staande ovaties van deze editie. Selena Gomez veegde haar tranen weg. Gascón werd op een daverend applaus ­getrakteerd. Saldaña viel haar co-ster ­Édgar Ramírez in de armen.

Een week later volgde nog meer goed nieuws: de jury onder leiding van Barbie-­regisseuse Greta Gerwig, ­honoreerde Emilia Pérez met de Prix du Jury, na de Gouden Palm de hoogste ­onderscheiding in Cannes. Bovendien kregen de vier hoofdrolspeelsters gezamenlijk de prix d’interprétation féminine. ‘Vrouwen samen, dat is iets dat we wilden honoreren. Elk op zich steken ze erboven uit, samen overtreffen ze dat nog.’

Saldaña, die Neytiri speelt in Avatar en de gifgroene Gamora in Guardians of the Galaxy, heeft ook zichzelf moeten overtreffen. Al op prille leeftijd werd ze zot van dans, dus dat stelde geen ­problemen, maar zingen?

‘De enige plek waar ik ooit ­gezongen heb, is onder de douche’, lacht ze. ‘Ik heb voor Emilia Pérez auditie moeten doen, net zoals de anderen. Er waren drie scènes en twee liedjes die ik moest voorbereiden. De eerste auditie met Jacques was nog tijdens corona, via Zoom, maar ik voelde meteen een klik met hem. Hij liet me volledig vrij, begeleidde me door de ­scènes en na afloop voelde ik me de grootste musicalster ooit. Jacques kan dat ­effect op mensen hebben. Dat ik op mijn 45e een beetje toondoof geworden ben, zal ook wel geholpen hebben.

‘Waar ik trouwens meer mee inzat, was dat ik geen Mexicaanse ben. Ik heb wel twintig jaar in LA ­gewoond, waar veel ­Mexicanen leven. En de Mexicaanse cultuur ligt me zeer na aan het hart, ­omdat ik er vrienden en ­familie heb. Emilia Pérez toont de corruptie en de misdaad waar het land al ­jaren mee worstelt. Maar die ­problemen zijn universeel en vind je ­elders ook. En twee: ze worden op een empathische, respectvolle manier aangekaart. Jacques fêteert de Mexicaanse cultuur. Hij toont haar kleur, haar warmte en haar schoonheid. En daar wilde ik graag mijn steentje toe bijdragen.’

Is men in culturele kringen te gevoelig geworden voor representatie­discussies?

Zoe Saldaña: Ik hou niet van labels. Mijn vak – acteren – is genderfluïde, leeftijd­fluïde, rasfluïde, mind fluid… Per ­definitie. Ik moet als actrice de reis kunnen maken die nodig is voor een rol en die hoeft niet altijd het gewicht van de wereld te dragen. Ik ben niet in deze film gestapt omdat het een transverhaal is. Ik wilde meedoen omdat het een film van Jacques Audiard is, die ik een grote regisseur en een ­genereuze mens vind – en omdat Emilia Pérez gaat over mensen, over hun dromen, ­ambities, wonden en pijn. Ongeacht hun sekse, leeftijd of kleur.

Ondanks het megasucces van Avatar en Guardians of the Galaxy – de films waarin je hebt meegespeeld hebben ruim 15 miljard dollar opgebracht – ben je nooit echt een A-lister geworden. Ben je waar je wilt zijn?

Saldaña: Ik ben trots op wat ik ­bereikt heb en ik ben blij en dankbaar dat ik deel mag uitmaken van een van de grootste filmfranchises aller ­tijden. Het ding is alleen: als je ergens mee begint, kun je er in vast raken. ­Mensen gaan denken dat je alleen maar dat deel van het vak beheerst. Ik ben nog maar 45 en er is nog zo veel dat ik wil doen en ontdekken. Ik heb nog ­honger. Ik droom veel en groot. De schaal van een project maakt me niet uit. Het gaat me om ­ervaringen opdoen die me verrijken. Ik wil ­verschillende dingen proeven, ­mezelf blijven ontwikkelen als artiest, en Emilia Pérez bood me die kans. Hoe ik naar de wereld kijk, hoe ik mijn ­leven en carrière zie, hoe ik mijn ­kinderen opvoed, leunt ook dichter aan bij films als deze dan bij Hollywood. Daar voel ik na al die jaren toch nog altijd een beetje een outsider.