‘We beslissen over politiek met onze gevoelens en denken onze gevoelslevens kapot met ons verstand’

‘De mens die wij hier zijn geworden, is een verwende mens, maar ook vooral een verwarde mens’, schrijft Paul Baeten, auteur van onder meer Wanderland, Straus Park en de tv-reeks Over water.

Het leven is onrust. Dat zijn we vergeten. We verwachten het omgekeerde, dat het leven een rechte lijn is, en schrikken dan als het onvoorspelbaar en onrustig verloopt. Maar de standaardinstelling van de wereld en iedereen die erop rondloopt, is onrust.

We zoeken graag naar definities van liefde, maar de kans is groot dat die simpelweg samenvalt met het uitwisselen van rust met elkaar. Niet rust in de zin van uitblazen na een wandeling, maar rust omdat je enige geborgenheid en aanvaarding voelt en de chaos en lelijkheid van buitenaf worden afgehouden. Wie geliefd is, kent rust.

Daarom begin ik te twijfelen of geloven in die liefde wel een goede instelling is. Misschien is het maar een ideaal van een kleine portie mensen die door een karakteriële dispositie niet kunnen zien waar de wereld werkelijk om draait: jacht, wraak, territorium, ego, overleven.

Het leven gaat, of je dat nu wilt of niet, over de zaken die Donald Trump zo efficiënt verenigt. Lelijkheid en egoïsme, eigen volk eerst.

Politiek wordt daarom zo rechts dat links zich weer linkser wil doen lijken door rechts te worden. De man die dat gaat doen, heet Conner Rousseau en wordt gelauwerd om zijn slimme communicatiestrategie. Dat wil zeggen dat hij de taal spreekt van een niet al te intelligente tiener uit de nineties en daarmee toch nog slimmer overkomt dan Gwendo Rutten en de minderjarige pastoor die ze nu bij CD&V aan het stuur gezet hebben in de plaats van die ene van wie iedereen dacht: daar zou ik op kunnen stemmen.

Net zoals de beurzen worden geregeerd door de basisemoties angst en hebberigheid, zo wordt de politiek gestuurd door kwaadheid en hoop. Wat hebben kwaadheid en hoop gemeen? Ze willen iets anders. Daarom is verandering ook ongeveer het thema van elke succesvolle campagne. ‘We willen iets anders, want dit kan het niet zijn!’ Wat dan? ‘We weten het niet – iets anders!’

De mens die wij hier zijn geworden, is een verwende mens, maar ook vooral een verwarde mens. Dat is ons moeilijk kwalijk te nemen – we zijn voor een groot stuk ook maar dobbers op een zee van grote historische veranderingen – maar die verwarde mens heeft de kwaliteit verloren om zakelijk te zijn waar zakelijkheid gepast is, en warm en teder waar liefde kan groeien.

We beslissen over politiek met onze gevoelens en denken intussen onze gevoelslevens kapot met ons verstand.

Het leven is onrust maar een maatschappij hoeft dat niet te zijn. De maatschappij zou net moeten dienen om het individu een kader te geven dat duidelijk, respectvol en correct is.

Zolang dat niet zo is, zolang de staat chaos is en de relatie met de mensen erin er een van wederzijdse pesterijen, onduidelijkheid en frustratie (bijvoorbeeld door eindeloze formaties, ongelijke justitie binnen eenzelfde land of fiscale onrechtvaardigheden) mogen er nog veel nieuwe leiders opstaan, de koers zal er maar één zijn: rechte lijn naar Trump, de man die de geschiedenis in zal gaan met de grootste herverkiezing. En als het zover is, dan hoop ik dat iedereen thuis de liefde vindt om de ellendige onrust te ontlopen.