Voor Vranckx trokken Johannes De Bruycker, Kasper Goethals en Berber Verpoest naar Colombia, om er een reportage te maken over de FARC.
Nadat de guerrillabeweging eind 2016 een vredesakkoord met Colombia ondertekende, en zo een einde maakte aan vijftig jaar burgeroorlog, begonnen de zevenduizend overblijvende rebellen aan een moeizaam integratieproces.
‘Dat akkoord heeft het land verdeeld’, zegt Berber Verpoest. ‘De ene helft van de bevolking vindt dat de rebellen zwaarder gestraft moeten worden, terwijl de andere het akkoord als de beste weg vooruit ziet.’ Als die eerste groep tijdens de presidentsverkiezingen van 27 mei het hardst roept, zou de toekomst van de FARC-strijders heel donker kunnen kleuren.
Hun wapens hebben ze ingeleverd, maar hun principes niet. Het zijn nog altijd mensen die vechten voor hun zaak
Hoe integreren de ex-strijders zich in die verdeelde samenleving?
Berber Verpoest: Door hun strijd op een andere manier voort te zetten. Hun wapens hebben ze ingeleverd, maar hun principes niet. Het zijn nog altijd mensen die vechten voor hun zaak. Jarenlang deden ze dat gewapend, vandaag door in de politiek of in de media te stappen. Elke strijder probeert dat op zijn eigen manier, maar dat is niet altijd evident.
Wat vormt dan het grootste struikelblok voor hun integratie?
Verpoest: Een gebrek aan perspectief. Als ze vooruitzichten hebben, dan zullen ze hun weg wel vinden. Indien niet, dan zie ik het somber in. In de kampen die we bezocht hebben, hing er toch een soort moedeloosheid omdat ze niet wisten wat hen te wachten stond. Dat mag niet te lang duren. Zonder nieuwe kansen beginnen ze misschien weer met illegale activiteiten of sluiten ze zich bij gewapende groeperingen aan.
Verklaart die moedeloosheid de nostalgie waarmee sommigen in de reportage op hun verleden terugkijken?
Verpoest: Ik denk dat ze fier zijn op hun geschiedenis. Ze hebben zich verontschuldigd voor hun daden, maar ze nemen geen afstand van hun idealen. Het doel heiligt de middelen. Het liefst zonder wapens, maar mét als het moet. De gids die we in de reportage volgen, staat daar symbool voor. Bij hem komen verleden en toekomst samen. Na het vredesakkoord had hij geen doel meer, maar door toeristen het guerrillaleven in de jungle te tonen, probeert hij nu zijn plek in de samenleving te bemachtigen.
Wat verwacht je van de presidentsverkiezingen van 27 mei?
Verpoest: Als de oppositie het haalt, zullen enkele cruciale punten van het vredesakkoord opnieuw besproken worden. Dan kan de toekomst heel onzeker worden.
Vranckx: het nieuwe gezicht van de FARC
Zaterdag 26/5, 20.10, Canvas
