In Volle zalen/toont presentator/schrijver Cornald Maas nijver de onbelichte kant van de grote podiumkunstenaars van de Lage Landen. Na onder anderen Freek de Jonge en Ivo van Hove is deze week de beste grappenmaker van Almelo aan de beurt: Herman Finkers.
Hoog tijd dat u leert, tenzij u het al wist want dan hebben we niks gezegd, wat een prachtkerel die Finkers is. In het Nederlandse cabaret staat hij een beetje apart: hij doet niet aan politiek, choqueert niet, schoffeert geen minderheden. Iemand heeft eens over hem gezegd: ‘Herman Finkers is de enige cabaretier die nog nooit is betrapt op een serieuze opmerking in zijn programma’s. Hij heeft niets te melden en dat doet hij fantastisch.’ Toen hij in 2015 desondanks de eindejaarsconference op de Nederlandse tv mocht verzorgen, noteerde de Vara de hoogste kijkcijfers sinds Youp van ’t Hek in 2002 hetzelfde deed.
‘Om zeven uur hebben wij een warm buffet, om halfacht een lauw buffet en om acht uur een koud buffet.’ Dat is een mogelijk antwoord op de vraag wat voor grappen Finkers dan wel vertelt. Hoogst vermakelijke onzin ingebed in absurde vertelsels. Veel woordspelingen ook, maar zelden of nooit een onvertogen woord, en heel af en toe een schunnige opmerking. ‘”Hoe wilt u geknipt worden?” vroeg de kapster mij. Ik zei: “Topless.”‘
Of: ‘Aan mijn zwangere buurvrouw: sorry.’
Hoogst vermakelijke onzin ingebed in absurde vertelsels.
Eén thema in het werk van Finkers is zijn stad, Almelo (‘Eén stoplicht springt op rood, een ander stoplicht springt op groen. In Almelo is altijd wat te doen.’) en bij uitbreiding de regio Twente, de Twentenaren en hun dialect. Af en toe komt ook het katholicisme piepen – al is de man veel katholieker dan zijn shows doen vermoeden -, maar het voornaamste is toch het materiaal én de grondstof waarmee hij zijn voorstellingen construeert: de taal. Leuk voor Finkers is dat hij voor zijn superieure taaltoets al in de prijzen gevallen is, maar voor de fans betekent het vooral dat we zijn werk ook gewoon thuis kunnen lezen, bijvoorbeeld in het verzameld werk De cursus ‘Omgaan met teleurstellingen’ gaat wederom niet door. Dat komt in ons taalgebied niet vaak voor – ook al is er geen uitgever die zich daardoor laat tegenhouden.
Herman Finkers, 65 intussen, worstelt al meer dan tien jaar met een vorm van leukemie. Dat heeft de weinige voorstellingen die hij sindsdien gemaakt heeft iets meer gewicht gegeven, maar wij stappen er nog altijd met verende tred van weg. Aanleiding voor zijn doortocht in Volle zalen is de Blijvend Applaus Prijs, een eerbetoon voor zijn oeuvre dat hem dit jaar te beurt viel. We kijken ernaar uit om de man achter de grap te leren kennen, al kennen we zijn standpunt over de inspiratie van de kunstenaar al uit het hoofd: ‘Soms denk ik uren na en heb ik nog niks op papier, soms bereik ik precies hetzelfde in vijf minuten.’
Volle zalen: Herman Finkers
Dinsdag 17/12, 20.25, NPO2
