Tv-tip: in ‘You Were Never Really Here’ redt een huurmoordenaar jonge meisjes

‘Dit is wat er elke dag in je hoofd omgaat.’ Dat zei regisseur Lynne Ramsay aan haar hoofdrolspeler Joaquin Phoenix bij de voorbereidingen op You Were Never Really Here. Ze had hem een opname laten horen van de vuurwerkknallen, het overweldigende feestgedruis op de Amerikaanse nationale feestdag in New York.

Het knettert en vonkt inderdaad in het hoofd van Joe (Phoenix dus). Wanneer we hem voor het eerst te zien krijgen, ligt hij op het bed van een hotelkamer, een doorschijnende plastic zak over zijn hoofd. Wil hij zelfmoord plegen? Kampt hij met een posttraumatische stressstoornis (iets waarop gealludeerd wordt in flashbacks naar zijn jeugd)? Of is hij gewoon een wrede seriemoordenaar (even later zie je hem een rol ducttape opbergen en bloed van een hamer verwijderen)?

Niets van dat alles – of in zekere zin misschien dat alles tegelijk: oorlogsveteraan Joe werkt tegenwoordig als huurmoordenaar, gespecialiseerd in het redden van jonge meisjes uit de klauwen van pedofilienetwerken. Zijn volgende missie voert hem terug naar zijn thuiswijk in Brooklyn, waar hij ook voor zijn zieke moeder zorgt. Een senator wil dat hij zijn tienerdochter Nina (Ekaterina Samsonov) bevrijdt uit een chic bordeel, bezocht door pedofielen met connecties tot op het hoogste politieke niveau. Wat daarop volgt, is een gewelddadige jacht door de nacht.

You Were Never Really Here, naar de gelijknamige korte roman van Jonathan Ames (ook bekend van de HBO-reeks Bored to Death), kreeg in Cannes al meteen de prijzen voor beste scenario en acteur. De Schotse cineaste Lynne Ramsay flirt graag met brutaal geweld, maar maakt dat vaak niet expliciet: hier gebeurt het meestal buiten beeld of zie je het afstandelijk door beelden van bewakingscamera’s. Haar verontrustende films ( Ratcatcher, Morvern Callar, We Need to Talk About Kevin) gaan ook vaak over kinderen of jonge mensen gekweld door schuld, verdriet en de dood.

Dialogen beperkt ze tot een minimum. Intercuts, geluid en muziek – hier van Radiohead-gitarist Jonny Greenwood – helpen je om het gemoed van haar hoofdpersonage, de zelfdestructieve wraakengel Joe, te ontrafelen. En dat is fenomenaal vertolkt door Phoenix, voor de gelegenheid getooid met een zilvergrijze baard. Kijk maar hoe Joe de hand van een doodbloedende moordenaar omknelt en ze samen I’ve Never Been to Me zingen.