Jan Van Looveren, Thomas Vanderveken en Britt Van Marsenille scheiden nieuws van nonsens in het nieuwe Eén-programma Factcheckers.
In een tijd waarin de waarheid een dipje heeft en fake news oprukt, komt een programma zoals Factcheckers als geroepen. Thomas Vanderveken, Britt Van Marsenille en Jan Van Looveren, het team achter het consumentenmagazine Voor hetzelfde geld, onderzoeken markante feiten en boude stellingen uit de media tot op het bot, om te achterhalen of ze kloppen dan wel klinkklare onzin zijn. Zoals: kan iedereen zijn adem vier minuten lang inhouden onder water?
Thomas Vanderveken spreekt uit ervaring: ‘Het kán, maar dan moet je je tegenpruttelende lichaam wel overwinnen. Vier minuten is best lang en gevaarlijk. Als je onder water je bewustzijn verliest, ben je dood. Net voor de opnames heb ik een soort mentale inzinking gehad. Het was bij wijze van spreken zwaarder dan in m’n eentje een pianoconcerto spelen. Ik ben mezelf toen echt tegengekomen.’
Het is mijn job om niet vatbaar voor te zijn voor fake news.
Ben jij vatbaar voor fakenieuws?
Thomas Vanderveken: Ik denk dat ik mediawijs genoeg ben. Het is ook mijn job om er niet vatbaar voor te zijn. Vroeger durfde ik weleens iets stellig te beweren zonder er echt zeker van te zijn, omdat ik het ergens gelezen had. Nu ben ik voorzichtiger. Zo zei iemand me onlangs: mijn kind wordt hyperactief van suiker. Dan gaan bij mij alle alarmbellen af. Ik heb dat onderzocht, en het blijkt een dikke fabel. (lacht)
Waarom laten we ons zo graag belazeren?
Vanderveken: Door het internet is de hoeveelheid informatie die we dagelijks moeten verwerken verveelvoudigd, en het is niet altijd makkelijk om het kaf van het koren te scheiden. Het is geen toeval dat sommige mensen hun kinderen niet meer laten vaccineren. Overal lezen ze dat dat gevaarlijk is, of ze denken dat ze glutenintolerant zijn omdat ze te lang op darmproblemen googelen. Als je iets gevaarlijk wílt vinden, dan zul je het wel gevaarlijk vinden.
De media zijn volgens jou dus niet eens de grootste schuldigen.
Vanderveken: Ik vind dat onze media fantastisch werk leveren. Af en toe ontsnapt er wel iets aan hun aandacht en wordt er iets verspreid dat niet klopt, maar het heeft geen zin om te zeggen dat de klassieke mainstreammedia in Vlaanderen rot zijn, want het is de enige plaats waar je de waarheid vaak wél nog vindt. Het echte gevaar schuilt op al die andere plekken waar mensen vrij hun mening kunnen spuien.
Hoe kunnen we fakenieuws voorgoed de wereld uit helpen?
Vanderveken: Misschien nooit, maar we kunnen er leren mee om te gaan. Factcheckers is een uiting van die zoektocht. Al is en blijft het natuurlijk een entertainmentprogramma op Eén.
Factcheckers
Woensdag 13/3, 20.40, Eén
