Paul Baeten

‘We wachten tot het systeem crasht. Alleen: het is natuurlijk al volledig gecrasht’

Paul Baeten Columnist bij Knack Focus

Auteur P.B. Gronda gelooft niet dat sociale media de oorzaak zijn van onze burn-outs en depressies. Eerder een gevolg.

We geloven dat sociale media ons depressief maken. Instagram is een synoniem voor ‘leugen’, Facebook is het evil empire dat ons besteelt van onze data en ziel maar in ruil wel eindeloos tijdverlies aanbiedt en Twitter is een boze Trump en woordspelerige variaties op dezelfde tien grappen door freelancers die thuis zitten te wachten op een opdracht. Ik zou ook iets over Snapchat zeggen maar ben 36 en ga me dus niet meer belachelijk maken dan ik contractueel verplicht ben.

Sociale media verpesten ons humeur, breken onze wil, houden onze kinderen bleek en maken van ons jaloerse oversharers met te veel aandacht voor ons ontbijt. Dat is tenminste het idee dat erover bestaat.

Toch blijft iedereen het maar doen. Je zou denken: iemand stelt vast dat iets niet goed is – stopt ermee. Maar dat is de irrationaliteit van de massa onderschatten. Een individu is één zaak, een hele hoop mensen bij elkaar een heel andere. We kijken links en rechts en onder en boven en in meer dan 9 van de 10 gevallen, denken we: als zij het allemaal doen, dan zal het toch wel oké zijn, zeker?

We wachten tot het systeem crasht. Alleen: het is natuurlijk al volledig gecrasht

Ik scroll graag door vintage sportwagens en oude horloges op Instagram. Dat is een vorm van escapisme die me kalmeert. Overigens geloof ik niet dat die sociale netwerken de grote boosdoeners zijn die ons met depressies, burn-outs of een yogadieet op de bank doen belanden.

Volgens mij is dat ons werk. Niet voor iedereen, gelukkig, maar wel voor mensen die in een bedrijf werken dat de boel graag lekker corporate aanpakt. Bedrijven geleid door CEO’s die boeken van andere CEO’s hebben gelezen en die proberen toe te passen in het vreemde idee dat ze meer zijn dan promoproductjes voor de schrijvers ervan.

De corporate bedrijfscultuur vol holle praat, zinloze vergaderingen, beoordelingssystemen, platte machtsintriges, duur verpakte domheid, despotisme en gehuurde kantoorplanten is in essentie zo antimenselijk, sociopathisch en gestoord, dat au fond niemand er tegen bestand is. Nu ja, enkele gekken. Maar er is vooral een gigantische groep van mensen die zichzelf wijsmaken dat ze ertegen kunnen, en die houden dan naargelang karakter en situatie een dag, een week, een maand of tien jaar vol.

Elke econoom heeft de laatste jaren al wel eens het stuk geschreven over hoe we botsen op de grenzen van groei – dat het hyperkapitalistische idee dat de winst voor aandeelhouders in een nimmer eindigende stijgende lijn moet lopen, niet houdbaar is en daarbij historisch gezien zeker niet normaal. Dat is al lang geen nieuws meer, en toch doet niemand er wat aan. We wachten gewoon, ondanks alle waarschuwingen, tot het systeem crasht. Alleen: het systeem is natuurlijk al volledig gecrasht. Kijk uit je raam: dat is de crash, je zit erin.

De helft van de Belgen vreest een burn-out. Ziekteverzuim piekt. Honderdduizenden mensen hebben ziekteverlof en elk jaar komen er meer dan 25.000 mensen een burn-out bij. Het systeem is zo ziek als de pest en mensen zitten thuis. En wat doen ze daar? Rondhangen op sociale media. Die niet de oorzaak zijn, maar een gevolg.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content