Wat u van het allerlaatste seizoen van House of Cards mag verwachten

Nu Kevin Spacey er niet meer bij is en alle gewicht op de schouders van Robin Wright, enkele nieuwe personages en een overwerkt schrijversteam valt, stuikt het kaartenhuisje finaal ineen. Wat heeft het beknopte, allerlaatste seizoen van House of Cards u nog te bieden?

Maar dat wist u al. Mocht uw kortetermijngeheugen toch sputteren: hoofdrolspeler Kevin Spacey werd door Netflix ontslagen en uit de serie geschreven toen in de nasleep van de Harvey Weinstein-affaire bleek dat hij in 1986 een jongeling zou hebben aangerand en ook op de set van House of Cards zijn handen moeilijk kon thuishouden. Als gevolg daarvan wachtte zijn personage Frank Underwood een smadelijke afgang.

Omdat hem een afzettingsprocedure boven het hoofd hing, trad president Underwood vrijwillig af en gaf hij de macht door aan Claire Hale (Robin Wright), naast zijn vicepresident ook de echtgenote met wie hij jarenlang louter een verstandshuwelijk had. Het enige wat in dit laatste seizoen van Underwood overblijft, zijn de kwalijke herinneringen aan de rücksichtslose machtswellusteling die hij was. En een grafsteen. Ook dat nog. Want Frank is de pijp uit.

OPVALLEND De carrière van de man die zijn kop en lijzige stem leende aan onvergetelijke filmpersonages als John Doe (Se7en), Lester Burnham (American Beauty) en Verbal Kint (The Usual Suspects), lijkt voorgoed voorbij. Ridley Scott schrapte Spaceys (grote) aandeel in zijn All the Money in the World en draaide al diens scènes opnieuw met veteraan Christopher Plummer. Netflix ging nog verder en annuleerde de release van het peperdure en volledig ingeblikte Gore, waarin Spacey de Amerikaanse schrijver Gore Vidal vertolkt. De manier waarop Spaceys personage in Baby Driver, voorlopig zijn laatste film, aan zijn einde komt, is zowaar profetisch: hij wordt meermaals overreden door een auto. Wat overblijft, is een verhakkelde gangster.

En dus niet de gebruikelijke dertien in dit zesde seizoen. Toch wat spijtig dat zelfs die nog zijn gemaakt, want het verhaal van House of Cards was op het einde van seizoen 5 helemaal afgerond. Toen keek Claire Hale-Underwood in de laatste aflevering na een boos telefoontje van de ex-president strak in de camera en zei, niet zonder pathos: ‘My turn.’ Het zou de perfecte afsluiter zijn geweest van een serie die qua kwaliteit al na het tweede seizoen een duik had genomen, iets te vaak in zelfparodie was verzand en slechts bij momenten weer op niveau was gekomen.

Vooral op voorspraak van Robin Wright, die opkwam voor de rechten van de circa 2500 medewerkers die op een zesde seizoen rekenden – en allicht ook omdat haar eigen contract moest worden gehonoreerd – is er dan toch dit korte, nieuwe seizoen, met een pak nieuwe personages die het verhaal rond president Claire kunstmatig in leven houden. Onder hen de oude rotten Diane Lane en Greg Kinnear als de machtige Annette en Bill Shepherd, die geen middel onbenut laten om ervoor te zorgen dat de nieuwe president enkele beloftes nakomt die haar gestorven echtgenoot hun had gemaakt.

Jammer genoeg zie je net aan die personages dat het schrijversteam zich iets te veel uit de naad heeft moeten werken om seizoen zes van deftige verhaallijnen te voorzien. Zorgt wel nog steeds voor het nodige animo en imminent gevaar: Doug Stamper (Michael Kelly), de geflipte ex-kabinetschef van de gestorven president die ook zijn gram wil halen. Héél akelige vent.

OPVALLEND House of Cards, een van de eerste Netflix Originals (de allereerste was Lilyhammer met Steve ‘Little Steven’ Van Zandt), was een tijdlang het vlaggenschip van de streamingdienst, maar raakte de afgelopen jaren ondergesneeuwd door de tientallen nieuwe huisgemaakte en aangekochte series die Netflix lanceerde. Toch verbaast het enigszins dat er nauwelijks promotie voor seizoen zes wordt gevoerd. Het heeft er namelijk alle schijn van dat Netflix met dit laatste seizoen ook een belangrijk statement wil maken en de kijkers een geweten wil schoppen. Daar is zeker niets op tegen, al is de manier waarop ze dat doen wat kantje boord.

Het is zo klaar als een klontje dat Netflix nog steeds uitermate verveeld zit met de affaire-Spacey. Zodanig verveeld dat het met dit laatste seizoen één lang pleidooi voor metoo en de gelijkwaardige behandeling van man en vrouw wil houden. Dat is niet alleen duidelijk te zien aan de cast, die een pak meer vrouwen bevat, maar vooral aan het storende gebruik van beladen metaforen en tot op de draad versleten symboliek.

Een man die, heel letterlijk, de pen van president Hale (in de eerdere seizoenen een bastion van female empowerment) helpt vast te houden wanneer hij wil dat ze een belangrijk document voor hem tekent – nota bene in het Oval Office? Een nogal groteske manier om de scheve machtsverhouding tussen man en vrouw te presenteren en eigenlijk ook een belediging voor de intelligentie van de kijker. Even getelefoneerd en paternalistisch is een verhaallijn die victim blaming aan de kaak stelt. Natuurlijk is het belangrijk dat die problematieken ook in films en series aan bod komen, maar de manier waarop de boodschap er hier met de moker wordt ingehamerd, doet de zaak geen goed. Eerder integendeel. Een genuanceerder aanpak was op zijn plaats geweest, ook al was nuance altijd ver te zoeken in House of Cards.

OPVALLEND House of Cards6 is een tot een serie verworden verontschuldiging voor iets waar de makers zich niet eens voor hoeven te verontschuldigen. En, erger nog, een seizoen dat de kijker qua personages, intriges en spanning op zijn honger laat zitten.