Waarom ‘True Detective’ de beste serie van het decennium is

Als we terugblikken op de vele topseries van het afgelopen decennium, dan staat True Detective van Nic Pizzolatto met stip op één.

‘Ik denk dat het menselijke bewustzijn een tragische misstap in de evolutie is’, zegt Rustin Cohle (Matthew McConaughey) in de allereerste aflevering van True Detective aan zijn collega Marty Hart (Woody Harrelson). Het opzet van de reeks was weinig revolutionair: twee tegengestelde types – een filosoof met onverwerkte trauma’s en een ‘gewone kerel met een grote lul’ – lossen samen een gruwelijke moord op. Typisch iets wat je verwacht van een bedenker – Nic Pizzolatto – die zijn eerste tv-ervaring had opgedaan bij de Amerikaanse remake van The Killing. Maar al bij de mysterieuze titelsequentie (die achteraf gezien het hele verhaal vertelde) en de eerste woordenwisseling van Marty en Cohle voelde je al dat er iets bijzonders aan de hand was.

Waren het de oneliners van McConaughey, wiens donkere mensbeeld je in 2014 weleens uit je slaap hield? De dialogen van Pizzolatto en de tussen verleden en heden zappende vertelstructuur, die niet nieuw was maar met een perfecte timing werd uitgevoerd? De beelden van regisseur Cary Fukunaga, wiens vogelperspectief van het desolate Louisiana geen weidsheid maar beklemming suggereerde? Of de extreme donkerte van deze vertelling, die al het licht leek op te zuigen? Het eerste seizoen van True Detective was niet perfect – met name de vrouwenrollen waren een lachertje – maar als existentialistische policier werd het zelden geëvenaard. Het is echter om nog een andere reden een godsgeschenk dat de reeks in deze door onze tv-medewerkers bij elkaar gestemde lijst op het hoogste schavot komt te staan, want zowat alles wat over de nummers twee tot en met twintig valt te zeggen, komt erin samen.

Ten tijde van het eerste seizoen van True Detective hebben wij voor het eerst gelezen dat de beste romanciers vandaag geen boeken maar tv-reeksen schrijven, maar eigenlijk zijn er sindsdien voor die stelling te weinig bewijzen aangevoerd – ook niet door de latere seizoenen van True Detective zelf. Sinds de komst van de streamingdiensten worden er heel veel tv-series gemaakt, en met name Netflix heeft er een handje van weg om kwantiteit boven content te plaatsen. Het valt nog af te wachten of Apple TV+ en Disney+ in die trend gaan meestappen, maar u kunt alvast een handje helpen door alle rommel op uw schermen voortaan te negeren en af en toe eens een boek te lezen.

‘Ik wil de gids zijn. Het gaat me niet goed af om mezelf in dienst van de visie van iemand anders te stellen’, zei Nic Pizzolatto ooit over de episodes van The Killing die hij had geschreven, zijn eerste job als scenarist. Bij het eerste seizoen van True Detective moest hij als showrunner zijn macht met Cary Fukunaga delen, zodat hij pas bij het tweede seizoen eindelijk heer en meester over zijn werk was. Laat nu net die jaargang een sterk argument pro een tweede creatief brein zijn, dat in beelden denkt en de showrunner van repliek kan dienen. Andere argumenten zijn onder andere Sharp Objects, Twin Peaks en Top of the Lake, Fukunaga’s Maniac (2018) (dat deze lijst evenwel niet gehaald heeft) en het interview met Gilles Coulier ( De dag, Bevergem) verderop. Een reeks als Mindhunter heeft wel verschillende regisseurs maar wordt door de ijzeren hand van executive producer David Fincher, die ook de eerste afleveringen voor zijn rekening nam, in een stilistische mal geduwd waar de reeks duidelijk van profiteert.

Het derde seizoen bracht eerder dit jaar eerherstel voor True Detective nadat de verwarrende (maar nu ook weer niet zo slechte) jaargang twee door de wereld met zoveel hartstocht was gehaat. Intussen zijn er plannen voor een vierde verhaal. Als anthologiereeks heeft True Detective op zich een iets langere levensduur dan vele andere series, maar je kunt je afvragen of Pizzolatto na dat eerste seizoen, dat hij toch niet meer zou evenaren, niet beter wat anders had gedaan. Een andere reeks, of een boek misschien. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor Top of the Lake of The Handmaid’s Tale, dat, ware het bij één enkel seizoen gebleven, misschien wel aanspraak had kunnen maken op de titel van beste reeks van het decennium.