Vijf nieuwsshows die u meer over Amerika bijleren dan eender welke correspondent

Komische nieuwsshows als The Daily Show en Last Week Tonight bieden in minder dan een uur een overzicht van het Amerikaanse nieuws waar geen correspondent tegenop kan.

In het kort: de nieuwe onderzoeksjournalistiek.

In het lang: John Oliver wordt ‘de enige journalist in de wereld van de Amerikaanse politieke komedie’ genoemd, hoewel hij zichzelf louter als een comedian beschouwt. De Brit heeft gelijk: hij is in de eerste plaats een grappenmaker, maar serveert in zijn show ook een pak feiten die niet of nauwelijks de pers halen. Zo maakte Last Week Tonight – met de hulp van enkele researchers – al onthullende reportages over onder meer ontwenningsklinieken en de steenkoolindustrie. Als Europeaan is het voor de Brit ook makkelijker over de Atlantische Oceaan te kijken en dieper in te gaan op de brexit en – recent nog – de politieke toestand in Italië. Oliver staat daarnaast bekend om zijn stunts: in 2015 slaagde hij er niet alleen in een interview te versieren met NSA-klokkenluider Edward Snowden, hij richtte ook een eigen kerk op om de lakse fiscale wetgeving omtrent religieuze genootschappen en tv-evangelisten aan de kaak te stellen. En op dezelfde dag dat vicepresident en rabiate homohater Mike Pence een kinderboek presenteerde over zijn huiskonijn Marlon Bundo, bracht Oliver een boek in precies dezelfde tekenstijl uit over een homoseksueel konijn. De opbrengst ging naar aidsonderzoek. U mag raden wiens boek het best verkocht.

In het kort: het opiniestuk van de verontwaardigde vrouw.

In het lang: toen Samantha Bee in 2014 na elf jaar dienst afscheid nam van haar job als vaste reporter voor The Daily Show, was vrijwel iedereen het erover eens: zij en niet Trevor Noah was de geschikte persoon om Jon Stewarts traditie van pinnige, bij momenten uiterst pijnlijke politieke humor voort te zetten. Sindsdien overschaduwt ze in Full Frontal de pogingen van de meeste van haar mannelijke collega’s. Bees stijl is, zoals de titel van haar programma aangeeft, rechtdoorzee en confronterend. Favoriete slachtoffers zijn handtastelijke alfamannen als ex-Fox News-gezicht Bill O’Reilly en Trump en ultraconservatieve snuiters als vicepresident Mike Pence. Ook vrouwen van wie ze vindt dat ze female empowerment in de weg staan, zoals Sarah Huckabee Sanders, de perschef van het Witte Huis, en vooral Ivanka Trump, die ze onlangs nog bedacht met het koosnaampje feckless cunt (letterlijk: waardeloze kut), neemt ze geregeld in het vizier. Bee is trouwens veel meer dan een scheldmachine: ze probeert ook onderwerpen die in de pers onderbelicht blijven, zoals de oorlog in Jemen en de rol die Amerika daarin speelt, onder de aandacht te brengen. Bee en haar team kregen in 2017 een Emmy voor hun schrijfwerk.

In het kort: de column van de minderheden.

In het lang: toen de zwarte Zuid-Afrikaan Trevor Noah eind 2015 The Daily Show overnam, zat hij met een tweeledig probleem. Dankzij zijn bitse humor en sprekende gelaatsuitdrukkingen had Noahs voorganger Jon Stewart de lat heel hoog gelegd en van de show het populairste komische nieuwsprogramma gemaakt. En dan was er nog de kandidatuur van Trump, die de nieuwscyclus elke dag zou gaan overheersen. Na een aarzelende eerste jaargang vond Noah zijn eigen stem, vooral bij topics over minderheden. Wanneer voor de zoveelste keer een overijverige agent een zwarte chauffeur zonder reden doodschiet, schuift hij de grapjes terzijde en uit hij zijn verontwaardiging. De activist in Noah stak ook de kop op toen in Charlottesville een demonstrante werd weggemaaid door de auto van een blanke racist, toen Trump zijn muslim ban afkondigde en bij elke nieuwe moordpartij in een school. Ook in het #MeToo-debat houdt hij zich niet stil. Ondanks die activistische insteek blijft er met The Daily Show voldoende te lachen, mede dankzij sidekicks Hasan Minhaj en Ronny Chieng, ook al leden van een minderheid.

In het kort: de satirische longread.

In het lang: Jordan Klepper – lang, slungelig en gezegend met gezichtsspieren die zelfs in extreme omstandigheden geen krimp geven – was sinds 2014 voor The Daily Show wat Luc Haekens is voor De ideale wereld: iemand die Jan met de pet – in dit geval meestal Jannen met rode Make America Great Again-petten – de onnozelste dingen kon doen zeggen. Nauwelijks drie jaar later kreeg hij zijn eigen programma, dat vier keer per week wordt uitgezonden in de slipstream van The Daily Show. Voor The Opposition liet Klepper zich inspireren door ultraconservatieve, van de pot gerukte internetshows zoals Infowars en schaart hij zich zogezegd aan de zijde van Donald Trump, xenofoben, aanhangers van samenzweringstheorieën en antifeministen. Uiteraard bedoelt hij het omgekeerde, wat van The Opposition het enige volbloed satirische programma op de Amerikaanse kabel maakt. Jammer genoeg ontbeert het voorlopig een duidelijke lijn, goede sidekicks en een publiek dat dergelijke humor kan smaken.

In het kort: het tabloidartikel.

In het lang:‘Donald Trump has been saying he will run for president as a Republican, which is surprising, since I just assumed he was running as a joke.’ Het is 2011, en de guitige Saturday Night Live-komiek Seth Meyers maakt tijdens het White House Correspondents’ Dinner Donald Trump – die enkele meters van hem af zit – compleet belachelijk in het bijzijn van president Barack Obama en de voltallige pers. Op dat moment zou Trump hebben beslist om daadwerkelijk voor het presidentschap te gaan, iets waarvoor Meyers na Trumps verkiezing zijn excuses zou aanbieden aan het voltallige Amerikaanse volk. In zijn eigen show brengt Meyers het nieuws met een knipoog en een kamerbrede tandpastasmile. Hij ziet er niet alleen uit als de ideale schoonzoon, ook zijn grappen zijn gladjes en ongevaarlijk, met iets te veel makkelijke verwijzingen naar de lichamelijke kenmerken en de intellectuele capaciteiten van de president, zijn regeringsleden en Republikeinse politici. Als dat je ding is, zit je bij Meyers goed. Grootste minpunt: Meyers praat luid. Heel luid.