‘Millennials verprutsen de wereld’: Babak Anvari maakt horror over zijn eigen generatie

Het is geen toeval dat de Brits-Iraanse regisseur Babak Anvari horrorfilms maakt: hij wil zijn eigen demonen trotseren door zijn angsten met de bioscoopbezoekers te delen. ‘Bange kijkers stellen me gerust.’

Als er een Oscar bestond voor geestdrift, dan was Babak Anvari minstens genomineerd. Vraag hem gewoon waar hij de mosterd gehaald heeft voor zijn film over een man die wegzinkt in paranormale obscuriteit en hij is niet meer te stoppen. ‘ Wounds had zo’n verhaal van H.P. Lovecraft uit Weird Tales (een legendarisch pulpmagazine kunnen zijn, nvdr.). Dat ik nogal geobsedeerd ben door David Cronenbergs vroege werk en de appartemententrilogie van Roman Polanski (Repulsion , Rosemary’s Baby en The Tenant , nvdr.) laat zich raden. Een snuif David Lynch zit er ook wel in.’

Misschien minder verwacht, gezien het voorgaande: ‘Ik ben ook een grote fan van de huiselijke drama’s van Asghar Farhadi (de Iraniër die een Oscar won voor A Separation, nvdr.). Genres mixen, huiselijke drama’s laten ontsporen in horror is mijn ding. Wounds begint met een koppel dat relatieproblemen heeft, net als in Scènes uit een huwelijk van Ingmar Bergman, maar vervolgens vermaal ik die relatieproblemen tot horror’, ratelt Anvari voort.

De regisseur, die opgroeide in Teheran maar al jaren in Londen woont, liet al meteen van zich spreken met zijn debuutfilm Under the Shadow (2016), een sterke horrorprent over een Teheraanse moeder die tijdens de Iraans-Iraakse oorlog belaagd wordt door geesten. Hij won er de Bafta voor beste debuut mee. Het Verenigd Koninkrijk verkoos zijn film bovendien als Oscarinzending, boven films van grote namen als Ken Loach en Andrea Arnold.

Waterflesjesronde

‘Na Under the Shadow heb ik getekend ik bij een Amerikaans talentenbureau en heb ik in Los Angeles een ‘waterflesjesronde’ gedaan: ze sleuren je mee van de ene studio naar het ander productiebedrijf voor een babbel en overal word je een flesje water in de handen geduwd. Ik kreeg een heleboel aanbiedingen, maar ik had mijn agenten van in het begin duidelijk gemaakt dat ze niet moesten denken dat ze al meteen grof geld konden verdienen door me aan een grote productie te koppelen. Ik wil niets overhaasten, ik wil me niet verbranden aan iets waar ik nog niet klaar voor ben.

‘ Wounds was de logische volgende stap: een groter maar nog geen geschift budget, een beheersbare productie én de kans om met Hollywood-acteurs te werken. Under the Shadow ging over de hellevaart van een vrouw die alle obstakels overwint en zichzelf zo bevrijdt. Wounds gaat over de neergang van een man die níéts overwint. Yin en yang, altijd een goed plan als je het mij vraagt.’

Armie Hammer (Oliver uit Call Me by Your Name) speelt in Wounds een barman in New Orleans die meer oog heeft voor zijn ex (Zazie Beetz, u bekend uit Atlanta en Joker , nvdr.) dan voor zijn partner (Dakota Johnson uit Fifty Shades en Suspiria ). Via een achtergelaten telefoon krijgt hij verontrustende berichten. ‘Sinds zijn dubbelrol in The Social Network ben ik een grote fan van Armie, die nog nooit zo’n duister personage gespeeld had. “Jij bent niet goed snik maar ik ben dol op je scenario”, zei hij. Ik vond hem geknipt voor de rol omdat hij sympathiek overkomt. Dat had ik nodig want zijn personage is een oppervlakkige man die zijn charisma gebruikt om overal mee weg te komen. Hij maakt volop gebruik van alle privileges die blanke mannen hebben, neemt wat hij wil en stapelt de verkeerde beslissingen op. Maar waar leidt dat heen?’

Millennials

Waar dat heen leidt, kunnen we vanzelfsprekend niet verklappen. Wat we wél kunnen zeggen, is dat er wonden in Wounds zitten die niet geschikt zijn voor gevoelige kijkers én dat de sinistere slechteriken millennials zijn. ‘Millennials verprutsen de wereld. Dat weet iedereen toch! Zeker ik: ik ben er zelf een. Ik doe aan zelfkritiek’, lacht Anvari. ‘Onze ongevoeligheid, ons gering verantwoordelijkheidsgevoel en onze neiging ons achter technologie te verstoppen hebben mee geleid tot de huidige situatie en het huidige politieke klimaat. Ik overdrijf een beetje maar ik vond het wél een fascinerend idee om van millennials puppet masters te maken die in de schaduwen aan de touwtjes trekken en zich met kosmische horror inlaten.’ (Dat is de horror waar de voornoemde Lovecraft in excelleerde: griezelverhalen waarin we klei zijn in de handen van aloude bovennatuurlijke entiteiten.)

Anvari, zoveel moge duidelijk zijn, is gefascineerd door angst, en gaf die al van kindsbeen af een zetje. ‘Ik verzon allerlei horrorverhalen die me zo van slag brachten dat ik ’s nachts niet kon slapen. Ik heb nog altijd een heleboel angsten en fobieën. Alles wat kan mislopen met het menselijk lichaam en specifiek met onze huid, schrikt me bijvoorbeeld af én fascineert me tegelijkertijd. Ik ben ook een enorme jammeraar, ik word heel gemakkelijk bang. De horror in Wounds en Under the Shadow is geen toeval. Het is bijna therapeutisch: ik probeer mijn demonen te trotseren en deel mijn angsten met de kijker. Bange kijkers stellen me gerust: ze bewijzen dat ik niet de enige ben die met die angsten worstelt.’