Met de miniserie Godless waagt streamingdienst Netflix zich voor het eerst in volle galop op de prairie. Producent Steven Soderbergh schetst een filmisch Wilde Westen waarin sterke vrouwen de Winchester in de hand nemen.
In hoogtij-jaar 1959 waren er op de Amerikaanse televisie meer dan twintig westernseries in prime time te zien. Daarin werd meestal een deugdzame wereld geschetst waarin het goede overwon, zoals in de tv-serie Bonanza, de wereldwijd populaire kroniek over de Carwrightfamilie.
Maar westernnostalgici, opgelet: het door Steven Soderbergh geproduceerde Godless, de eerste grote westernserie van Netflix, is beslist geen tweede Bonanza. Wat het ook niet is: een westernpastiche à la Django Unchained, of een serie die westernelementen combineert met sciencefiction, zoals de recente HBO-reeks Westworld.
Het zesdelige Godless is een nostalgische terugkeer naar het wetteloze niemandsland van de oude revisionistische westerns. Wat de serie echter onderscheidt van het gros van de westerns op het grote en het kleine scherm, is de rol van de vrouw.
Als u ooit in een schietpartij verzeild raakt, hoop dan maar dat Mary Agnes in uw team zit.
De serie speelt zich af in het mijnstadje La Belle in Colorado, New Mexico, waar voornamelijk vrouwen het voor het zeggen hebben nadat de meeste van hun mannen en vaders het leven lieten in een afschuwelijk mijnongeval. In plaats van het slachtoffer uit te hangen, nemen de vrouwen en de moeders vastberaden de rol van de mannen in.
Er is Downton Abbey-actrice Michelle Dockery als de onverschrokken Alice Fletcher, een weduwe die als een loner op haar eigen ranch buiten het dorp woont. En veruit het stoerste personage in de serie is Mary Agnes (Merritt Wever, bekend van The Walking Dead). Ze draagt ongegeneerd mannenkledij omdat dat gewoon makkelijker zit, bepaalt zelf met wie ze naar bed gaat en probeert de vrouwen van La Belle te overtuigen om hun macht niet af te staan aan een mannelijke chauvinist die met zijn bedrijf de vruchtbare grond van La Belle wil inpalmen. En ze is beter in schieten dan in kinderen baren. Als u ooit in een schietpartij verzeild raakt, hoop dan maar dat Mary Agnes in uw team zit.
Kortom, de dames krijgen in Godless namelijk evenveel schermtijd als de heren, iets wat zelfs in series over meer geëmancipeerde tijden nog steeds een moeilijke zaak blijkt. En ze hebben even vaak een geweer in de hand, dat ook. In elk geval hebben ze nog maar weinig gemeen met het western-archetype van de passieve, kwetsbare vrouw, zoals zo vaak al geportretteerd in het verleden.
Weidse prairies
Godless had dus de eerste westernserie van het #MeToo-tijdperk kunnen worden, een verhaal dat afrekent met mannelijke zelfverheerlijking. Maar zo ver gaan producent Soderbergh (Ocean’s Eleven, Logan Lucky) en schrijver en regisseur Scott Frank (scenarist van onder andere Minority Report en Logan), helaas niet. Rond dat vrouwenstadje construeren ze een zorgvuldig opgebouwd, ultraklassiek verhaal over schuld en boete, en meer bepaald over de strijd tussen twee mannen die elkaar naar het leven staan.
Outlaw Frank Griffin (een uitstekende Jeff Daniels, amper herkenbaar onder een dikke baard) terroriseert het territorium met zijn bandietenbende. Zijn schoonzoon, de jonge loner Roy Goode (Jack O’Connell), is een man met een zuivere morele code die het moorden beu is en om die reden Griffins bende de rug toe keert.
Als u de eerste en de laatste aflevering na elkaar bekijkt, zonder al de rest, dan hebt u een goede film van twee uur achter de kiezen.
Godless pretendeert niet vernieuwend te zijn. Scott Frank zegt in Variety dat hij zelfs zijn best heeft gedaan om alle clichés van het genre te bundelen. En dat doet hij heel kundig. De beelden van de weidse prairies en de rotsige vlaktes van New Mexico, waar de reeks gedraaid werd, ogen bijna overweldigend mooi.
Godless springt op een voor televisie ongezien filmische manier om met de codes van het genre. Je zou bijna willen dat je die beelden op een groot scherm kon aanschouwen, wat oorspronkelijk de bedoeling was. Scott Frank wilde van Godless namelijk een film van pakweg drie uur maken, maar het was zijn vriend, regisseur Steven Soderbergh, die hem het advies gaf het verhaal in een miniserie te gieten. Al bedankte Soderbergh wel om zelf te regisseren. Zijn uitleg: ‘Ik ben niet zo behendig met paarden.’ In dat kader is het een opvallende vaststelling dat als u de eerste en de laatste aflevering na elkaar bekijkt, zonder al de rest, u een goede film van twee uur achter de kiezen hebt.
David Milch‘ briljante westernreeks Deadwood, die na drie seizoenen bij HBO abrupt afgevoerd werd maar binnenkort een update krijgt op het grote scherm, blijft een hoogtepunt in het genre, met zijn onromantische, brutale kijk op het Wilde Westen, zijn compromisloze mix van prachtige personages, historische finesse en even verheven als vulgaire dialogen. De schaduw van Deadwood hangt dus onvermijdelijk over elke nieuwe westernreeks die er gemaakt wordt. Maar ook de makers van Godless weten hoe ze een indrukwekkend staaltje genrevertier moeten afleveren, zonder in te boeten aan obsceniteiten en Bijbelse uitspraken.
Toegegeven, sommige subplots hebben de neiging om de boel nodeloos te rekken. Enkele personages hadden wat meer achtergrond kunnen gebruiken. Dat neemt niet weg dat Godless, voor de liefhebbers van het genre, garant staat voor vakkundig gemaakt entertainment. Wie Bonanza veel te braaf vond en zijn westerns liever ongepolijst, vuil en rauw heeft, kan met Godless gerust in het zadel plaatsnemen.
Godless, nu te zien op Netflix
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
