Als levende houtskoolprenten die de dwarse kronkels en pijnlijke dalen van het leven guitig, helder en zwierig verbeelden. Zo oogt, voelt en klinkt Guy Cassiers’ enscenering van Toon Tellegens Het vertrek van de mier, meesterlijk vormgegeven door Tim Van Steenbergen.
The Play = Het vertrek van de mier
Gezelschap = Toneelhuis / HETPALEIS
In een zin = Het vertrek van de mier is een pareltje dat jong en oud een levensbelangrijk inzicht cadeau doet. Ook al zijn de acteurs niet altijd even goed verstaanbaar.
Hoogtepunt = De scène waarin de vuurvlieg – gezeten te midden de uitgedoofde feestvreugde – en de nachtvlinder tot een verrassend en ontroerend inzicht komen dat zij die weg zijn en gemist worden misschien ergens anders (als iets anders?) gelukkig.
Quote = ‘Misschien gaat er straks iets binnen in iedereen uit’
Meer info:www.toneelhuis.be, www.hetpaleis.be
Stel je een gitzwarte paardenmolen voor. Zonder versiering, zonder paarden, zonder vloer en zonder dekzeil. Je ziet enkel de donkere, naakte, metalen constructie en de rails waarin de wielen rijden. Op die sporen staat een treinachtige constructie. De ‘locomotief’ bestaat uit een plank op wielen waarop een hoop theaterspots ligt. Achter die ‘lichtplank’ hangt een plank waar een kaduuk zeteltje op staat en wat verder hangt een plank waar een klein rieten zitkamertje op past. Een ander plank torst een reuzengroot radarwerk (iets tussen een immens uurwerk, het radarwerk van een polshorloge en een verzameling 45-toerenplaatjes). De laatste plank is een rijdende stapel matrassen en dekens. Het ziet er niet uit en precies daardoor oogt het zo wonderlijk.
Met dit beeld vatten regisseur Guy Cassiers en Tim Van Steenbergen (die de kostuums ontwierp én succesvol debuteert als scenograaf) het leven in een oogopslag: een vicieuze cirkel van tegen de tijd vechten, in kleine kamertjes allerlei leuke of minder leuke bezigheden verrichten en tussendoor hollen, wandelen, vertrekken, arriveren en wachten. Vooral wachten. Op de ware. Of op degene die nooit meer komen zal. Dan wordt wachten missen. Daarover schreef Tellegen Het vertrek van de mier. In het boek laat Tellegen zowel de mier aan het woord als alle dieren uit het bos die de mier missen. Cassiers focust enkel op de dieren die de mier missen en op de manier waarop ze hem missen. Eekhoorn staart ‘verdrietig en onherbergzaam’ voor zich uit. Beer hoopt op het extra stukje taart dat nu zal overblijven op elk feest. En er wordt zelfs een feest gebouwd met veel taart, cadeaus en lawaai (Reel 2 Reals I like to move it knalt uit de geluidsboxen) om de mier terug te lokken. Mogelijk lukt het?
Voor Cassiers is het jeugdtheater een speeltuin. Hij begon er zijn carrière en keert er geregeld naar terug. Om te ‘moven‘ zo lijkt wel. Om te experimenteren met vorm. Het resultaat is in Het vertrek van de mier een stoet adembenemende scènes die Tellegens fabel optilt tot een wervelende reeks levende houtskoolprenten (mét kleurige ‘waskrijtdetails’ zoals een slagroomtaart of rode hoge hoed) waarin de hoop het verdriet overwint dankzij de machinerie der verbeelding. Meer dan ooit lijkt Cassiers hier een regisseur die zijn acteurs – allemaal verbonden aan de sociaal-artistieke organisatie Kunst Z en allemaal Belgen die net als de mier ooit vertrokken uit hun thuisland en hun geliefden achterlieten – als houtskoolstreken over de nachtzwarte scène laat bewegen. Net een donker bos vol fascinerende schaduwbeelden.
Sommigen van die prachtig uitgedoste acteurs beheersen het Nederlands nog niet helemaal, al doen ze hun uiterste best om het zo goed mogelijk te spreken. In dat worstelen met de taal tonen ze zich moedig en breekbaar, net zoals elke mens die hier uit alle macht probeert een ander, beter leven op te bouwen. Ondanks de charismatische uitstraling van elke acteur, gaat de kracht van hun spel soms gebukt onder de moeizame uitspraak van het Nederlands. Die kracht vlamt weer op wanneer ze in hun eigen taal spraken (van Russisch tot Frans). Hun anderstaligheid geeft het dierenbos wél iets universeels en bewijst dat je iemand niet altijd hoeft te verstaan om te begrijpen wat hij wil zeggen. Je ziet, je voelt en je hoort aan het trillen van hun stem dat de dieren het over de essentie van het leven hebben: hoe moet je verder leven als een geliefde de trein des levens verlaten heeft?
Door die knoert van een vraag in zulke heldere beelden te vatten én met veel inventiviteit te beantwoorden, is Het vertrek van de mier een virtuoos vormgegeven pareltje dat, ondanks de moeilijke verstaanbaarheid van sommige spelers, jong en oud een levensbelangrijk inzicht cadeau doet.
Smaakmaker:
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
EN
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Het vertrek van de mier from Toneelhuis on Vimeo.
Els Van Steenberghe
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier