Theater: Marx zonder masker
Willem de Wolf las over het tragische gezinsleven van Karl Marx en puurt daar ‘The Marx Sisters’ uit, toneel dat bulkt van de filosofische wijsheden en de existentiële twijfels. De twee dochters van Marx – zwalpend tussen leven en zelfmoord – worden vertolkt door Natali Broods en Sara De Roo, zwalpend tussen acteren en zijn.
The Play = The Marx Sisters
Gezelschap = De Koe / tg STAN
In een zin = Een stuk bomvol filosofie en levenswijsheid dat door de verwarde personages soms verwarrend theater wordt.Maar het spelersvuur brandt de scènes uiteindelijk aan elkaar tot een prikkelend statement over samenleven in respect voor elkaars kwetsbaarheid, onzekerheid en engagement.
Hoogtepunt = Broods staat een eindje van De Roo en de Wolf – die samen op een kistje staan – vandaan. Samen wekken ze de illusie dat ze op een gigantisch plein staan waar ze 100000 mensen zullen toespreken. Dat is de magie van het theater.
Score = * * *
Quote = ‘We doen dingen die op dingen lijken. Altijd doen we dingen die op dingen lijken. We schrijven een brief en het lijkt op het schrijven van een brief. We doen een onderzoek en het lijkt op het doen van een onderzoekt. We schrijven een script en het lijkt op het schrijven van een script. We maken een toneelstuk en het lijkt op een film. We doen dingen na en het lijkt ergens op.
‘In het leven zijn we allemaal gemaskerd, Nathalie’, floept Sara De Roo er ineens uit. Het is de eerste keer dat De Roo haar collega met haar echte voornaam aanspreekt. De Roo vertolkt Eleanor Marx, de ondernemende dochter van Karl Marx die haar vaders leer vurig uitdraagt en bepleit. Broods speelt Laura, de zus die minder met vaders gedachtengoed bezig is maar vooral met het verwerken van de dood van haar drie kinderen. Drie jaren na elkaar raakte ze zwanger en telkens baarde ze een kind dat enige tijd later stierf. Maar beide actrices staan ook als zichzelf op de scène.
Zo bekent Broods – die vorig jaar moeder werd van een tweeling – bij aanvang van het stuk dat ze aanvankelijk weinig zin had om een vrouw te vertolken die drie kinderen verloor. Willem de Wolf en de twee actrices maken niet zozeer een historisch verteldrama maar ensceneren een confrontatie tussen vroeger en nu én tussen de spelers en de personages. Er wordt niet alleen gediscussieerd over wat ‘papa gewild had’ maar over hoe ‘de discussie over wat papa gewild had’ moet gespeeld worden. Meteen krijg je er ook de uitleg bij waarom het stuk gestructureerd is zoals het is.
Al die (meta)discussies spelen zich af op een scène die vormgegeven is als een zeilschip dat averij opliep. Want de drie personages (én de drie acteurs) zijn mensen die, zoals iedereen, door het leven zeilen en daarbij al eens een storm meemaken of averij oplopen. De drie stommelen over planken, tussen barkrukjes en voor een wit zeildoek. Langs beide zijden van de scène worden ze geflankeerd door hun geluidstechnici/muzikanten. Die technici zijn met de tientallen naast de scène hangende stopcontacten in de weer om elke scène van de juiste belichting te voorzien én ze kleden met ongeziene elegantie en zorgzaamheid de actrices aan en uit. Ze trekken de actrices een soort sobere zwart-witbaljurken aan waarin de dames tegelijkertijd kinds, schattig, sterk én stuurloos ogen.
In dit bijzondere scènebeeld krijg je een vernuftig gecomponeerd gesprek tussen drie mensen over hoe met Marx erfenis én met ons eigen verlangen naar harmonie en geluk om te gaan. In hun proberen elkaar te overtuigen van de schoonheid van het leven, de moeilijkheid van het overleven en de zin van Marx’ denken, ontglippen de zussen / de actrices parels van zinnen waar je graag veel langer op zou willen kauwen.
Dat is de zwakte van deze krachttoer. De tekst van Willem de Wolf zit zo vol wijsheid maar wordt soms zo (bewust) chaotisch gebracht dat je verward en gefrustreerd snakt naar een rustiger speelritme. De twee actrices spelen haast gejaagd, springend van de hak op de tak. Pas wanneer ze een ‘gewone scène’ vertolken (zoals een dialoog tussen de zussen), laten ze rust toe en heradem je, terwijl je de woorden en de wijsheden proeft.
De Wolf (die verschillende rollen speelt) en met The Marx Sisters zich alweer als bedreven en geëngageerd theaterauteur uit, zegt het in het stuk zelf: hij wil eigenlijk alles tegelijkertijd. Hij wil het verhaal vertellen, het verhaal becommentariëren én op alle mogelijke vragen tegelijkertijd een antwoord formuleren. Dat ensceneren van het denken over hoe het verhaal te brengen, is fascinerend maar fnuikt het vertelritme soms. Gelukkig brandt het spelersvuur de scènes uiteindelijk aan elkaar tot een vlammend statement over samen leven in respect voor elkaars kwetsbaarheid, onzekerheid en engagement.
Els Van Steenberghe
Meer info: www.dekoe.be en www.stan.be
De tekst is uitgegeven bij www.bebuquin.be
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier