Reuzencultuur wordt erfgoed

Minister van Cultuur Sven Gatz (Open VLD) heeft beslist om de reuzencultuur in Vlaanderen toe te voegen aan de Inventaris Vlaanderen voor Immaterieel Cultureel Erfgoed. Twee keer per jaar kunnen op deze inventaris nieuwe elementen worden opgenomen. Er staan nu 42 elementen op.

Die inventaris is onderdeel van het interactief platform ww.immaterieelerfgoed.be. ‘Dit is een ontmoetingsplaats voor organisaties en personen in Vlaanderen die betrokken zijn bij ons immaterieel cultureel erfgoed. Dit platform is een inspiratiebron, kennisbank en contactforum. Het immaterieel erfgoed wordt hier in kaart gebracht, verspreid en doorgegeven. We noemen dit “borgen”, met als doel het erfgoed veilig te stellen voor de toekomst en er ook de passie voor te delen en te beleven’, aldus Gatz.

De term ‘reuzencultuur’ verwijst naar het gebruik om met metershoge poppen optochten en evenementen op te luisteren én naar de technieken, betekenissen en rituelen die daarmee gepaard gaan. ‘Reuzen zijn net als mensen’, zegt minister Gatz. ‘Letterlijk: velen van hen staan officieel ingeschreven in het bevolkingsregister. De meeste reuzen zijn ook gedoopt en stappen wanneer de tijd rijp is in het huwelijksbootje met een andere gigant. Ze dansen volgens bepaalde patronen, hebben elk hun eigen lied en worden in leven gehouden door honderden enthousiaste vrijwilligers. Hoezeer de reuzencultuur in Vlaanderen leeft, zagen we enkele weken geleden nog in Antwerpen, waar bijna één miljoen mensen de doortocht van de reuzen bijwoonde.’

De eerste reuzen doken op in katholieke processies aan het einde van de 14de eeuw. Sindsdien evolueerden de reuzengebruiken mee met hun tijd, maar ze blijven verwijzen naar de historische wortels van de reuzencultuur.

LECA vzw (Landelijk Expertisecentrum voor Cultuur van Alledag) bracht de traditiedragers samen om dit erfgoed een duurzame toekomst te geven. Zij verenigden zich in de vzw Reuzen in Vlaanderen, een stevig netwerk van organisaties en mensen die de toekomst van de reuzencultuur verzekeren. De reuzenbeheerders moeten heel wat obstakels overwinnen bij het levend houden van dit immaterieel erfgoed: nieuwe vrijwilligers vinden, de reuzen duurzaam bewaren en de betekenis van de traditie overbrengen naar het publiek. Ze ontwikkelden een erfgoedzorgplan dat alle betrokkenen een leidraad biedt om de toekomst van de reuzencultuur te verzekeren. Op de site is onder meer een kalender van reuzenstoeten te vinden en een reuzenregister waarin alle reuzen van Vlaanderen zorgvuldig zijn ingeschreven. Elke reus heeft een ‘identiteitskaart’ waarop onder meer geboorte, betekenis, reuzengroep en de bewaarplaats vermeld worden.

Meer info: http://www.reuzeninvlaanderen.be

(EVS)