Peaches wil circus weer smerig en queer maken

Begin maart wordt de Gentse Vooruit omgetoverd tot een circus. Maar verwacht geen Cirque du Soleil, en al zeker geen jonglerende clowns. Peaches komt circus weer gewaagd en queer maken. ‘En dat betekent niet dat je glitter in je baard moet doen.’

Circus onschuldig vertier voor kinderen? Niet als het aan de feministische muzikant Peaches ligt, auteur van weinig verhullende songs als Fuck the Pain Away (dat in Lost in Translation gebruikt werd). Begin maart staat ze, samen met een hele rist Belgische performers, in de Vooruit met Smells Like Peaches, circus maar not as we know it.

Wat brengt een Canadese artieste die in Berlijn woont naar Gent voor een unieke show?

Peaches:Het feit dat ik uniek ben. (lacht) Daarnaast apprecieer ik het perspectief van de Vooruit. Ze bieden een voedingsbodem voor queer artiesten met een unieke kijk op circus. Dat gaat verder dan techniek: ze transformeren circus tot queer performance art.

Je werkt samen met Belgische performers. Kende je die al?

Peaches: Joshua Serafin (afkomstig uit de Filipijnen, afgestudeerd aan dansschool PARTS in Brussel, nvdr.) had ik afgelopen zomer via gemeenschappelijke vrienden in Athene ontmoet. Verder kende ik ze nog niet. Ik had wel video’s van hun werk gekregen, en dat was heel intens en diep. Daarop heb ik hen allemaal een ander nummer uit mijn laatste album Rub gestuurd, om er iets mee te doen dat hen representeerde zodat ik kon zien hoe ik alles kon samenbrengen.

Later dit jaar ga je op tour om de twintigste verjaardag van The Teaches of Peaches te vieren, maar in de Vooruit staat Rub centraal.

Peaches:Ik wilde mezelf niet verwarren door twee verschillende projecten rond hetzelfde album te maken. (lacht) Daarnaast hou ik gewoon van Rub. De plaat leent zich goed tot deze show: er staat boos en poëtisch werk op, maar ook heel smerige dance en zelfs enkele emotionele zanglijnen. Het is heel gevarieerd, en toch samenhangend.

Het is geen gewone liveshow, maar een performance geïnspireerd door circus. Ben je een circusliefhebber?

Peaches:Hangt ervan af welk circus. In de jaren tachtig had je twee opkomende circusgroepen. In Canada ontstond het verfijnde, dromerige Cirque du Soleil. Ik hield echter meer van het Franse Cirque Archaos. Dat was waanzin. Hun shows vonden plaats in oude warenhuizen waar ze auto’s op elkaar lieten inrijden, je had amazones die aanstekervloeistof dronken en rook in je gezicht bliezen… Het was een heel getalenteerd gezelschap, maar ook hardcore. In de Vooruit proberen wij er ook zoiets van te maken.

Mijn beeld van circus is heel onschuldig: goochelaars, clowns, lachende kinderen…

Peaches:En daarom hou ik van wat we in de Vooruit gaan doen. Het is circus, maar geen traditioneel circus. Wij spelen geen sprookjes na met Goudlokjes en berenkostuums. De gevestigde ideeën moeten wijken voor durf en creativiteit. Er zit ook veel dans in, een traditie die zowel in Canada als in België leeft. Ik hou van fysieke kunst, van krachtige voorstellingen die zowel entertainen als betekenis hebben.

Mij doen je acts altijd denken aan de films van John Waters. Niet enkel qua schunnige humor, maar ook in de manier waarop Waters niet-neerbuigende freakshows opzet. Hij houdt van zijn freaks.

Peaches:Absoluut. Ter referentie: ik ben nog met hem op tour geweest. Hij gaf lezingen, en ik opende met een optreden. (lacht) Destijds ben ik nog met vrienden Polyester in de cinema gaan kijken. Bij die film kreeg je een kraskaart waarmee je geuren kon krassen op de gepaste momenten in de film. Wij zaten in de zaal constant de walm van scheten en stinksokken in elkaars gezicht te blazen. Heel leuk.

Twintig jaar geleden had jij het al over feminisme en sekspositiviteit. Tegenwoordig populaire onderwerpen, maar toen The Teaches of Peaches verscheen nog controversiëler.

Peaches: Er was wel een scene, maar die was inderdaad meer obscuur. Tegenwoordig is het opener. Jonge mensen kunnen zich makkelijker verbinden met andere perspectieven, zoals dat van non-binariteit. Dat vind ik het interessantste: dat mensen hun plek vinden zonder het gevoel dat ze in bepaalde hokjes moeten passen.

Heb jij de deur geopend naar die perspectieven?

Peaches: Ik heb al van artiesten die ik bewonder gehoord dat mijn werk hen heeft geïnspireerd, ja. Dat gaat van Planningtorock en Arca tot Christina Aguilera, maar ook veel dragqueens. Een popster ben ik niet, misschien wel een originele influencer, zonder internet. Het is spannend om deel uit te maken van een geschiedenis waarin je gelooft.

Toch blijft de maatschappij soms dwarsliggen. Vrij recent was er nog de controverse omtrent WAP van Cardi B en Megan Thee Stallion.

Peaches: (zucht) Dat was zo dom! Het is gewoon een kick-ass nummer. En het is alsnog een monsterhit geworden, dus wat maken die negatieve commentaren uit? Tegenwoordig zorgt het internet ervoor dat de juiste mensen je werk zullen ontdekken en er betekenis in vinden, wat de maatschappij ook denkt.

Is jouw muziek een politiek statement?

Peaches:Álles is een politiek statement. Als je als artiest zwijgt over waar je in gelooft, maak je ook een statement, door aan de zijlijn te staan. Wanneer je entertainment maakt, moet je bepaalde verantwoordelijkheden respecteren. Of met opzet onverantwoordelijke kunst maken, als je via controverse voor discussie wil zorgen. Het leven is niet enkel ‘leuke muziek’. Je kunt escapistische muziek maken – graag zelfs – maar ook dat is politiek.

Ik heb niet het gevoel dat jouw muziek als escapisme dient, maar dat je de normen over seks en gender dooreen wil schudden.

Peaches: Dat hangt af van wie luistert. Voor sommigen is het net een viering van wie ze al zijn, nummers die hen het gevoel geven dat ze ergens thuishoren. De perceptie verschilt naargelang het publiek. Ik vind het altijd grappig wanneer ik speel op festivals die niet echt ‘queer’ zijn. Blijkbaar zijn veel mensen bang om mijn show te zien, en vooral om hun kinderen mee te nemen. Anderen vertellen me dan weer hoe geweldig het was. Je eigen percepties en angsten kleuren je reactie.

Welk publiek verwacht je in de Vooruit?

Peaches:Geen idee! We maken het alvast zo inclusief mogelijk. Het wordt een ‘relaxed performance’, wat wil zeggen dat je mag rondlopen, van stoel wisselen, een beetje praten… Zo maken we het niet alleen toegankelijk voor alle seksen en genders, maar ook voor mensen die moeite hebben met stilzitten of met lawaai.

Als alles politiek is: welke boodschap brengt Smells Like Peaches?

Peaches:Het wordt heel queer, en door onszelf op die manier voor te stellen maken we automatisch een statement. Ik wil ook duidelijk maken dat queerness niet betekent dat je glitter in je baard moet doen. Het is een filosofie, een manier om in het leven te staan waarbij je je niets aantrekt van de systemische ideeën die je levenskeuzes voor jou proberen te maken.

Mist de circuswereld zo’n queer perspectief?

Peaches:Circus is ongetwijfeld begonnen als een ondergrondse community waar veel mogelijk was. Maar zoals je al zei, ondertussen is dat imago opgepoetst en is het heel veilig geworden. We willen het weer smerig maken, geen jonglerende clown op het podium zetten.