Online archief moet zwarte vrouwelijke hiphop zichtbaarder maken

Het internationaal collectief The Keepers wil het werk van zwarte vrouwen in de hiphop uit de vergetelheid halen met een online archief.

In de nasleep van Black Lives Matter neemt een internationaal collectief van kunstenaars, activisten en onderzoekers het heft in eigen handen. The Keepers willen zwarte vrouwelijke hiphopartiesten ondersteunen en aandacht opeisen voor hun – vaak onderbelicht – werk.

Dat doen The Keepers onder meer door een eerste online archief rond vrouwelijke hiphop uit te bouwen. De database legt zich toe op de bijdrage van vrouwelijke kunstenaars aan vijftig jaar hiphopgeschiedenis. In het archief, dat de naam ‘The Keeper’ kreeg, zullen zowel videomateriaal, nummers en albums als biografieën, artwork, artikels en interviews te raadplegen zijn. Om het project te financieren, lanceren The Keepers vandaag een crowdfunding. In de toekomst hoopt het collectief ook debatten, concerten en festivals te organiseren.

Aan de basis van The Keepers ligt de Amerikaanse rapper en dichter Akua Naru, die aan de Amerikaanse universiteit Harvard de vergeten verwezenlijkingen van vrouwelijke artiesten onderzocht. ‘Zeker in hiphop worden vrouwen vaak gereduceerd tot een object, in plaats van erkend te worden als de straffe en vaak profetische producenten van ideeën en cultuur die ze zijn. Nog al te vaak gaat met de receptie van het artistieke werk van zwarte vrouwen een grote stilte gepaard’, zegt ze in een persbericht.

Hoewel hiphop volgens Spotify het meest beluisterde muziekgenre ter wereld is, halen vrouwelijke rappers amper de hitlijsten. Tot nu toe topten slechts twee singles van vrouwelijke rapartiesten de Billboard Hot 100: Doo Wop (That Thing) van Lauryn Hill (1998) and Cardi B’s Bodak Yellow in 2017. Bovendien gaat de representatie erop acheruit: in de jaren ’90 waren nog ruim veertig vrouwen verbonden aan de grote raplabels, in 2010 waren dat er nog maar drie, klinkt het.

The Keepers zijn ook in België actief. Want ook bij ons beperken allerlei structuren in de muziekindustrie de mogelijkheden voor zwarte vrouwen, zegt co-organisator Rachida Aziz in een persbericht. ‘Ik heb de afgelopen dertig jaar heel wat vrouwen fantastische dingen zien doen in de underground, maar door allerlei discriminerende mechanismen is hun carrière vaak beperkt. Neem rapster Melissa Farah: ze is vandaag heel populair in Brussel, maar werd nooit breder opgepikt.’ De komende weken bouwen The Keepers hun Belgische werking verder uit met artiesten en betrokken organisaties. Onder meer Mechelse zangeres Ikraaan schaart zich achter het project.