Na docu ‘Dancing with the Devil’ wil je niet met Demi Lovato ruilen

Jozefien Wouters
Jozefien Wouters Freelancejournaliste

Demi Lovato legt in Dancing with the Devil al haar trauma’s op tafel. De docureeks sluit daarmee aan bij een resem opvallende muziekdocumentaires die lijken in te gaan tegen de mythologisering van popsterren.

‘Ik ga gewoon alles vertellen en als we het niet willen gebruiken, knippen we het eruit’, zegt Demi Lovato tegen haar filmcrew in de eerste drie minuten van Dancing with the Devil, een vierdelige docureeks op YouTube over de popster bekend van Disney-films als Camp Rock en hits als Sorry Not Sorry.

Het is iets dat zowat elke muziekdocu belooft: openhartigheid, veel emoties en geen taboe-onderwerpen. Alleen lijkt Demi Lovato het ook echt te menen. Nog geen kwartier later legt ze minutieus uit hoe ze in 2018, na zes jaar nuchter geweest te zijn, een fles rode wijn opende, haar voormalige drugsdealer tegen het lijf liep op een feestje en diezelfde avond nog een mix van meth, molly, weed, alcohol en OxyContin uitprobeerde. Het begin van een hernieuwde verslaving die haar uiteindelijk bijna het leven kostte.

Fans kenden het verhaal van Lovato’s overdosis al. Het werd immers breed uitgesmeerd in de media. Maar de popster besluit eens en voor altijd haar versie van de feiten te geven.

Toen Britney Spears haar haren afschoor, werd dat gezien als het ultieme bewijs van haar meltdown. Wanneer Demi Lovato hetzelfde doet, lacht ze zelfverzekerd in de camera.

En dus staart Lovato in de camera en gooit ze al haar trauma’s op tafel. Ze blikt terug op de moeizame relatie met haar alcoholverslaafde, bipolaire en schizofrene vader en het schuldgevoel waarmee ze worstelde na diens eenzame dood. Ze vertelt dat ze sinds haar vijfde deelnam aan schoonheidswedstrijden en sindsdien worstelt met een eetstoornis. Maar ze beschrijft vooral de aanleiding, de impact en de gevolgen van haar overdosis. Hoe ze haar vrienden en familie, die niets afwisten van haar druggebruik, manipuleerde. Hoe ze in de nacht van haar overdosis werd misbruikt door haar drugsdealer, en hoe dat niet haar eerste ervaring met seksueel geweld was. Hoe haar assistent Lovato’s lichaam blauw zag worden vooraleer ze naar het ziekenhuis werd gebracht. En hoe haar overdosis gepaard ging met een hartstilstand, drie beroertes, orgaanfalen en blijvende hersenschade, waardoor ze nog steeds niet genoeg ziet om met de auto te rijden.

Dancing with the Devil vuurt zoveel pijnlijke details op je af dat het bij momenten ongemakkelijk is om naar te kijken. De snelle montage helpt daarbij ook niet echt. Maar het vreemdste aan de docureeks is dat ze een opstapje vormt voor Lovato’s nieuwe plaat Dancing with the Devil… the Art of Starting Over, die vorige week in het verlengde van de reeks verscheen.

Een kale Britney Spears reageert zich af op de auto van een paparazzo in Framing Britney.
Een kale Britney Spears reageert zich af op de auto van een paparazzo in Framing Britney.

Demi Lovato stond altijd al bekend om haar openheid over mentale gezondheid en verslaving. In haar twee vorige documentaires Stay Strong (2012) en Simply Complicated (2017) had ze het ook al over haar eetstoornis, haar verslavingen en haar verleden met automutilatie. Maar dit keer gaat ze verder dan ooit. Die transparantie is bewonderenswaardig, maar tegelijk kun je niet anders dan je afvragen: sinds wanneer is dit hoe sterren gezien willen worden?

Een nieuwe golf documentaires focust op de mens achter de celebrity

In het verleden kon je muziekdocu’s na het kijken moeiteloos naast je neerleggen. Omdat er meestal toch niks verrassends in gebeurde, en omdat steeds dezelfde clichés werden gebruikt. Hoe de popsterren van zero tot hero uitgroeiden. Hoe ze ondanks hun gigantische succes altijd zichzelf zijn gebleven. Hoe belangrijk hun fans voor ze zijn. Hoe glamoureus hun bestaan is, maar hoe hard ze er ook voor werken. Daarbij leek vooral een verheerlijking van de popster centraal te staan, zeker wanneer die zelf instond voor de productie. Muziekdocumentaires waren met andere woorden voer voor de fans. Zelden bleef je achter met een wrang gevoel of stof tot nadenken.

Het valt de voorbije jaren op dat steeds meer muziekdocumentaires daar resoluut tegenin gaan. Na het zien van Dancing with the Devil wil je niet Demi Lovato zijn. Integendeel. Je bent bijna blij dat je als een volstrekte nobody door het leven kunt gaan. En Lovato is niet de enige die een minder flatterend, maar eerlijker beeld van zichzelf probeert te schetsen.

Na docu 'Dancing with the Devil' wil je niet met Demi Lovato ruilen

Zo verscheen een maand voordat Lovato haar documentaire op de wereld losliet The World’s a Little Blurry, de documentaire die je er in véritéstijl aan herinnert dat Billie Eilish, een van de grootste popsterren van het moment, toch vooral een meisje van zeventien was dat begon te wenen toen ze Justin Bieber ontmoette. Er zit een zekere oprechte kwetsbaarheid in die documentaire, die ontroerend is maar ook de bevreemdende en onprettige momenten die met roem gepaard gaan durft te tonen.

Vorig jaar was er Miss Americana, dat een verrassend beeld van een eenzame Taylor Swift schetste. De Justin Bieber-docu Seasons, net als Dancing with the Devil geregisseerd door Michael D. Ratner, stond dan weer in schril contrast met de glamour en grootse aanpak van voorganger Never Say Never. En straks volgt de docu Alone Together, waarin wordt ingezoomd op de twijfels en kwetsbare momenten die Charli XCX doorstond tijdens het maken van haar quarantaineplaat How I’m Feeling Now.

Er lijkt iets veranderd aan de manier waarop artiesten gezien willen worden. Namelijk als mensen.

Mentale problemen en verslaving werden weggezet als rock-‘n-roll

Je begint je bijna af te vragen hoe iemand als Keith Richards naar het fenomeen kijkt. Toen de gitarist van de Rolling Stones in 2007 tijdens een interview met NME vertelde dat hij ooit de assen van zijn vader had gemixt met cocaïne en opgesnoven, was dat vooral een amusante anekdote die paste bij zijn rock-‘n-rollimago. Zelf leek hij dat ook zo te zien. ‘Een of andere dokter zei me dat ik nog zes maanden te leven had. Ik ben naar zijn begrafenis gegaan’, aldus Richards in datzelfde interview. Wat nu problematisch lijkt, was toen bijna iets om trots op te zijn. Zeker als je een man was en gitaarmuziek maakte.

In docu's krijgen sterren als Demi Lovato en Billie Eilish de kans om hun eigen narratief te bepalen.
In docu’s krijgen sterren als Demi Lovato en Billie Eilish de kans om hun eigen narratief te bepalen.

Richards was niet alleen. Naar de hele rock-‘n-rollgeneratie werd op eenzelfde manier gekeken. Elton John, die in Dancing with the Devil aan het woord komt, zegt dat drugs hem bijna kapot hebben gemaakt, maar destijds werd er bijna lacherig over gedaan. De wilde drugsverhalen van Fleetwood Mac werden eerder gezien als avontuurlijke uitspattingen dan als traumatische gebeurtenissen, ook al geeft Stevie Nicks toe dat alle leden drugsverslaafd waren. Ook de worstelingen van Courtney Love en Pete Doherty waren jarenlang bronnen van entertainment. Pop- en rocksterren werden in het verleden vaak ontmenselijkt. Dat was ergens ook het punt van hun bestaan: ze waren larger than life.

De afgelopen jaren zijn er barsten gekomen in dat rock-‘n-rollimago . Amy, Asif Kapadia’s documentaire over Amy Winehouse uit 2015, was op dat vlak misschien wel een keerpunt. Tot aan haar dood werd er met grofheid en leedvermaak gesproken over haar eetstoornis en alcohol- en drugsverslaving. Niemand leek nog te beseffen dat Winehouse ook gewoon een mens met gevoelens was, en bovendien duidelijk hulp nodig had. Kapadia riep empathie op en durfde met een beschuldigende vinger in de richting van de media en het publiek te wijzen. Op een vreemde manier voelde je je als kijker plots medeplichtig aan haar dood. Waarom waren we zo geobsedeerd door haar lijden? Wat was er achteraf gezien zo grappig aan iemand die worstelde met haar mentale gezondheid? Waarom greep niemand in? Vragen die de meesten onder ons zich om de een of andere reden nooit eerder hadden gesteld. Vragen ook die we ons onlangs opnieuw stelden bij de documentaire Framing Britney Spears.

De docu over Amy Winehouse was een keerpunt. Je voelde je als kijker medeplichtig aan haar dood.
De docu over Amy Winehouse was een keerpunt. Je voelde je als kijker medeplichtig aan haar dood.

In The World’s a Little Blurry zit een scène die mooi illustreert hoe we vandaag anders naar popsterren kijken: Billie Eilish en haar mama discussiëren met iemand uit haar entourage over het al dan niet uitbrengen van de antidrugssong Xanny. Wat als ze ooit toch eens drugs wil proberen en ze spijt krijgt van het nummer? Allicht kregen popsterren die vraag in het verleden niet voorgeschoteld.

Die drang naar menselijkheid heeft vermoedelijk ook een keerzijde

Vandaag lijken popsterren steeds menselijker te worden. Al schuilt ook daarin enig gevaar. Kijken naar Dancing with the Devil voelt bij momenten voyeuristisch. We vermaken ons niet langer met haar leed, maar we kijken er wel nog steeds naar.

Lovato was jarenlang een uithangbord voor mentale gezondheid, een popster die uit de diepste put was geklauterd en er sterker uit was gekomen. Tijdens interviews en concerten werd haast verwacht dat ze telkens opnieuw haar trauma’s oprakelde. Ze had het imago van onschuldige Disney-ster en junkie dan wel van zich afgeschud, maar moest met een ander soort mythologisering zien om te gaan. Een mythologisering die haar, zo vertelt ze in Dancing with the Devil, evenzeer miserabel maakte. Je kunt je afvragen of haar nieuwe documentaire haar daarbij zal helpen, of er net een extra schep bovenop doet. De grens tussen empathie en voyeurisme wordt soms wel erg dun. Ergens in de eerste aflevering zit een selfie met het bijschrift ‘Demi on crack for the first time’. We hebben al vaker foto’s van celebrity’s onder invloed gezien, maar zelden op deze manier. En zelden worden ze gedeeld door de celebrity zelf.

De toekomst zal moeten uitwijzen waartoe die drang naar authenticiteit, menselijkheid en openheid uiteindelijk zal leiden, maar minstens één ding lijkt nu alvast ten goede veranderd: sterren als Demi Lovato en Billie Eilish krijgen de kans om hun eigen narratief te bepalen. Misschien is dat wel het grootste verschil met iemand als Britney Spears. Toen die haar haren afschoor, werd dat gezien als het ultieme bewijs van haar meltdown. Wanneer Demi Lovato in Dancing with the Devil hetzelfde doet, lacht ze zelfverzekerd in de camera en doet ze het omdat ze zichzelf helemaal wil omarmen.

Demi Lovato: Dancing with the Devil

Te zien via YouTube.

Dancing with the Devil… the Art of Starting Over

Nu uit via Island.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content