James Blake mag geen platen over zijn lief meer maken, dus zingt hij over verloren vriendschappen

Jonas Boel
Jonas Boel Jonas Boel is medewerker van Knack Focus

‘Als je huilt omdat je een vriend verloren hebt, vinden mensen dat flauw of zwak. That’s bullshit.’ James Blake vertelt over zijn nieuwe album Friends That Break Your Heart. Met een zonnige Californische glimlach.

‘Het voelde alsof ik mezelf een license for fun had gegeven’, grinnikt James Blake. De vraag was of blondes echt more fun hebben, omdat hij zijn bruine lokken vorig jaar even platinablond had gemaakt toen hij de ep Before uitbracht, een plaat waarop hij bij gebrek aan nachtclubs en dansvloerextase met uptempo beats experimenteerde, net als in zijn beginjaren. ‘Mensen in mijn omgeving zeiden me: “O, je ziet eruit alsof je veel meer plezier beleeft.” En op den duur ging ik mezelf ook zo voelen. Positieve bekrachtiging, het werkt! (lacht)

Ik ben een billiever. De invloed van Billie Eilish en haar broer Finneas op de popmuziek is nauwelijks te overschatten.

Het werkt nog steeds, te oordelen naar de James Blake die we via Zoom te zien en te horen krijgen. De man die jarenlang het imago van treurwilg met zich meesleepte, de auteur van hypergevoelige liedjes over hartzeer en denkdemonen oogt monter: gebruind, heldere blik, getrimde baard, de korte lokken opnieuw hun natuurlijke kleur. Het is hem aan te zien dat hij nu al vijf jaar in Californië vertoeft. Dat was ook al te horen op zijn vorige album, Assume Form (2019). Niet alleen figureerden daar voor het eerst hiphop- en r&b-sterren zoals André 3000, Travis Scott en Rosalía op, er straalde ook een hervonden optimisme van de plaat af. Blake spránkelde meer. ‘Het effect van die moeilijk uit te leggen resonantie die in Los Angeles in de lucht hangt’, knikt hij instemmend. Er is een reden waarom zoveel artiesten hier komen wonen. Volgens mij heeft het er ook mee te maken dat het leven hier iets trager verloopt. Ideaal voor mensen die makkelijk overweldigd raken, zoals ik. En de zon, natuurlijk. Eerlijk: het weer hier is een constante boost voor je gemoed. (glimlacht) Na 27 jaar in Engeland weet ik waarover ik spreek.’

In Londen rees Blake ooit op uit de rangen van de (post)dubstep, in een periode waarin The xx, Sbtrkt en Mount Kimbie er gelijkaardige paden bewandelden. In LA wonen en werken veel supersterren, maar onderlinge camaraderie? ‘Mocht er iets bestaan als een supersterrenscene, dan maak ik er in elk geval geen deel van uit. En dan nog, ik ben in elke scene waar ik ooit toe gerekend werd altijd een outsider geweest. Hier ben ik gewoon een outsider uit een ander land.’

Niet dat hij er géén vrienden heeft gemaakt. Sinds zijn oversteek werkte James Blake samen met Beyoncé, Jay-Z, Oneohtrix Point Never en Kendrick Lamar. Hij mag Frank Ocean en Rick Rubin tot zijn intimi rekenen en is naar eigen zeggen close met Billie Eilish en haar broer Finneas. Die laatste speelde mee in de clip van Say What You Will, de eerste single uit Blakes nieuwe langspeler Friends That Break Your Heart, en op de ep Covers stond eind vorig jaar een uitgepuurde pianoversie van Eilish’ When the Party’s Over.

‘Ik ben een billiever’, lacht Blake. ‘Billie en Finneas hebben een nieuwe blauwdruk voor popmuziek getekend, hun invloed is nauwelijks te overschatten. Hun productionele keuzes op haar eerste album hebben volop school gemaakt, en dat is waar popmuziek voor mij om draait: artiesten die vanuit de mainstream vertrouwde zaken opfrissen of heruitvinden. Ook op mij hebben Billie en Finneas hun invloed gehad, zeker en vast. En dat zeg ik niet alleen omdat we vrienden zijn.’

'Ik ben geen Dylan of Bowie, maar ik kan wel alleen maar een nieuwe plaat maken wanneer ik persoonlijk door een nieuwe fase ga.'
‘Ik ben geen Dylan of Bowie, maar ik kan wel alleen maar een nieuwe plaat maken wanneer ik persoonlijk door een nieuwe fase ga.’

Friends, het woord zit ook in de titel van Blakes nieuwe album. ‘Een conceptplaat wil ik het niet noemen, want ik heb moeite om me consistent aan één concept te houden. Ik ben te snel afgeleid. Mijn werkwijze is dus meer: dit zijn mijn gedachten van de laatste tijd, dit is hoe ik me voel, en hier is een stel songs daarover. (lacht) Vriendschap is wel een van de centrale onderwerpen op de plaat, en dan vooral het einde ervan, iets waar weinig over gesproken wordt. Er lijkt geen protocol te bestaan voor het breken met een vriend, ook al kan dat een ingrijpende gebeurtenis zijn. Het einde van een vriendschap laat een gat achter, er komt rouw bij kijken. Dat je tranen laat over het einde van een relatie, dat begrijpt iedereen. Als je huilt omdat je een vriend verloren hebt, dan vindt men dat flauw of zwak. Well, I think that’s bullshit. De liefde van een vriend kan heel belangrijk zijn, en uiteengroeien kan bijzonder hard en pijnlijk voelen. En ja, uiteraard spreek ik uit ervaring.’

Het is eens wat anders, na meer dan tien jaar droefenis, romantiek en liefdesverdriet in zijn songs. ‘Ik ga geen triestige break-up songs zingen terwijl ik in een gelukkige relatie zit, hè. Ik kan niet schrijven over iets dat ik zelf niet voel. Assume Form stond vol liefdesliedjes, maar die kleurden fel roze, niet treurig blauw. Maar ook dat mocht niet meer van mijn vriendin. Jameela smeekte me bijna: alsjeblief, maak geen nieuwe plaat meer die over mij gaat! (lacht)

Wanneer zijn vriendin Jameela Jamil ter sprake komt, licht Blakes gezicht nog meer op. De Britse presentatrice, actrice (hier vooral bekend van de comedyserie The Good Place) en body-positivityactiviste is zijn steun, toeverlaat én een belangrijk radertje in zijn muzikale machine. Op Friends That Break Your Heart krijgt ze krediet voor het meeschrijven, -producen of -arrangeren van negen van de twaalf songs. Niet meer dan evident, aldus Blake, die vindt dat belangrijke bijdragen van vrouwen en vriendinnen al te vaak worden weggemoffeld achter termen als ‘muze’ en ‘inspiratiebron’. ‘De voorbeelden zijn jammer genoeg legio. Yoko Ono, bijvoorbeeld, wier aandeel in John Lennons Imagine lang onderbelicht is gebleven. Ja, het is een uitzondering dat de vrouwelijke partners van muzikanten het krediet krijgen dat ze verdienen. En dat is beschamend.’

Het was ook Jamil die haar lief aanspoorde om open kaart te spelen over zijn mentale gezondheid. Dat resulteerde twee jaar geleden in How Can I Complain?, Blakes openhartige essay over zijn ervaringen met pesten, angsten, onzekerheid, depressie en privilege. Hij vond dat hij als witte, heteroseksuele man met een succesvolle muziekcarrière weinig reden tot klagen had. ‘Jameela gaf me op mijn donder en zei dat het niemand helpt – nog het minst mezelf – om pijn te gaan vergelijken’, schreef Blake.

De vrouwelijke partners van muzikanten, zoals mijn vriendin Jameela Jamil, krijgen zelden het krediet dat ze verdienen. Dat is beschamend.

Dankzij atleten als tennisster Naomi Osaka en turnster Simone Biles is het onderwerp in de sport tegenwoordig minder taboe. En in de muziek? ‘We zijn op de goede weg, maar er is nog veel werk aan de winkel. Vooral in de platenindustrie zelf. De ondersteuning van muzikanten schiet nog steeds schromelijk tekort. Artiesten worden nog te vaak als de kip met de gouden eieren gezien.’

Een recente tweet van Iggy Azalea, die de grote platenlabels opriep voltijds psychologen in dienst te nemen, vindt ook bij Blake weerklank. ‘We hebben gezondheidsprofessionals nodig die mee de boel bestieren, die deel uitmaken van de conversatie. Het bestaan van een artiest, zeker van zij die veel op tournee zijn, is tegenwoordig gewoonweg niet compatibel met een goede mentale gezondheid. Als er niets ondernomen wordt, gaan we nog veel gevallen zien als Avicii (de Zweedse producer en dj die in 2018 zelfmoord pleegde, nvdr.). Er zijn nog te veel grijze zones – onder meer op managementniveau – die ruimte laten voor misbruik. En de labels moeten hun verantwoordelijkheid nemen, ja. Het zijn tenslotte zij die worden aangesteld om de muziek van een artiest te exploiteren. Zo staat het letterlijk in de contracten, hè: exploiteren.’

Blake had al vele persoonlijke en artistieke watertjes doorzwommen toen Assume Form twee jaar geleden vrijwel unaniem als een carrièrepiek werd ingehaald. Je kunt er donder op zeggen dat het bijwijlen magnifiek gearrangeerde Friends That Break Your Heart met zijn zalvende vocale harmonieën dezelfde lof zal oogsten. Hoe houdt hij het fris? ‘Door zoveel mogelijk het onbekende op te zoeken. Dat vind ik zelf het opwindendst. En er ligt nog zoveel onbekend terrein voor me. Ik zou gitaar kunnen leren, ik zou eens een zuivere pianoplaat kunnen maken, of een ambient-ep. Ik ben niet iemand die het moet hebben van mezelf helemaal heruit te vinden. Ik ben geen Bob Dylan, die ooit zijn publiek schoffeerde door de elektrische toer op te gaan. Ik ben geen David Bowie, die telkens nieuwe personages bedacht. Zo drastisch ga ik niet te werk. Maar ik kan wel alleen maar een plaat maken wanneer ik persoonlijk door een nieuwe fase ga. Elke nieuwe plaat is een nieuw laagje dat afgegraven wordt. En ik blijf gefascineerd door de emoties die muziek kan aanboren of opwekken, maar ook door hoe ik zelf emotioneel afhankelijk ben van muziek maken. Zolang als die gevoelens om de paar jaar voldoende opborrelen, zit ik goed.’

Friends That Break Your Heart

Uit op 8/10 via Republic/Polydor.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

James Blake

Geboren op 26 september 1988 in Londen.

Studeert populaire muziek aan de prestigieuze Londense universiteit Goldsmiths.

Debuteert in 2010 met de ep The Bells Sketch op het dubsteplabel Hessle.

Brengt het jaar daarop zijn titelloze debuutalbum uit, gevolgd door Overgrown (2013), The Colour in Anything (2016), Assume Form (2019) en nu Friends That Break Your Heart.

Werkte al samen met Frank Ocean, Justin Vernon, Beyoncé, Jay-Z, Travis Scott, Rosalía, Slowthai, André 3000 en Moses Sumney.

Vormt sinds vijf jaar een koppel met de Britse actrice Jameela Jamil, met wie hij in Los Angeles woont.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content