Hoe hyperpop het remixalbum hip maakt

Met Dawn of Chromatica, het nieuwe remixalbum van Lady Gaga, komt het nichegenre hyperpop weer een stukje dichter bij de mainstream. Maak kennis met de experimentele popartiesten die niets liever doen dan bekende nummers door de gehaktmolen draaien.

Fans van Lady Gaga keken onlangs raar op toen ze luisterden naar Dawn of Chromatica, het nieuwe remixalbum waarop het recentste werk van de zangeres door allerlei artiesten onder handen werd genomen en compleet werd getransformeerd. Al het materiaal werd gekker dan voorheen en het klonk alsof Chromatica twintig rondjes na elkaar gedaan had op de snelste draaimolen van de kermis. Hoogtepunt was de de remix van Sine From Above, Waarop we Elton John boven vettige bassen horen op een track die uiteindelijk evolueert tot snoeiharde hardcore.

Dat heeft natuurlijk alles te maken met de gasten die Gaga uitgenodigd had. De tracklist van Dawn of Chromatica wordt grotendeels gekleurd door artiesten die in mindere of meerdere mate gelinkt worden aan ‘hyperpop’, een nichegenre dat popmuziek deconstrueert en waarin alles gekker, harder en wilder mag. Het is, met andere woorden, een hyperactieve versie (snapt u?) van de toegankelijke popmuziek zoals u ze kent. De meest behapbare versie van deze sound wordt door Charli XCX geserveerd, durvers kunnen zich wagen aan artiesten als 100 Gecs en Dorian Electra.

De fundamenten van deze niche werden gelegd door de betreurde producer SOPHIE en het label PC Music van A.G. Cook, die op experimentele wijze met popmuziek aan de slag gingen. De eerste keer dat de term hyperpop de kop op stak, was echter bij het debuutalbum 1000 Gecs van het jolige duo 100 Gecs. In twintig minuten verkenden Laura Les en Dylan Brady minstens evenveel genres in een compacte plaat die ondertussen een klassieker in het genre geworden is.

Toen de twee aankondigden dat ze een remixversie van hun debuut zouden uitbrengen, was de hype daarvoor nog groter dan voor het origineel – al kwam dat natuurlijk deels omdat 1000 Gecs hun doorbraak was en het publiek hen daarvoor simpelweg niet kende. Toch keken fans zelfs met die kennis in het achterhoofd ongebruikelijk hard uit naar 1000 Gecs and the Tree of Clues, zoals het remixalbum uiteindelijk is gaan heten (en niet 1000 Gecs & th3 Phant0m M3nac3, zoals oorspronkelijk aangekondigd werd).

Het falen van de traditionele remix

Het is namelijk heel uitzonderlijk om zoveel anticipatie te zien voor een remixalbum. De remix, waarbij aspecten van het originele nummer uitgekozen en gehercontextualiseerd worden in een nieuw nummer, is een praktijk die het vooral in de clubs goed doet. House en techno-dj’s doen niets liever dan flarden tekst of herkenbare motiefjes uit nummers plukken en er hun eigen dansvloervullers van te maken. In andere genres kent de remix echter heel wat minder succes.

Wie herinnert zich bijvoorbeeld TKOL RMX 1234567 nog, waarop nummers vanop Radioheads The King of Limbs herwerkt werden? Wij ook niet, ondanks de aanwezigheid van grote namen als Caribou en Four Tet. Dua Lipa bracht vorig jaar nog een remixalbum uit van Future Nostalgia, waarop Madonna, Missy Elliot en Gwen Stefani te horen zijn. Ook deze versies slaagden er niet in om zich in het collectieve geheugen te nestelen, ondanks het grote succes van het oorspronkelijke album.

Begin jaren 2000 probeerde het format van de remix wel een momentje te beleven in de nu-metal. Limp Bizkit bracht toen New Old Songs uit, een paar maanden later gevolgd door Reanimation van Linkin Park. Die laatste zouden later ook nog Collision Course uitbrengen, een soort remix-ep in samenwerking met rapper Jay-Z. Ook al deze projecten werden matig tot slecht ontvangen, behalve door de meest toegewijde fans. De grootste klachten lijken het gebrek aan coherentie en het feit dat veel fans van artiesten niet echt zitten te wachten op versies in andere genres van hun favoriete nummers.

Chaos als modus operandi

Dat hadden bij 1000 Gecs and the Tree of Clues nochtans heel makkelijk ook problemen kunnen zijn. Om Wikipedia te citeren: ‘The album has been described as “genre-blending” and features elements of experimental electronica, lo-fi, EDM, dubstep, pop punk, eurodance, industrial, country, R&B, nu-metal, screamo, bubblegum pop, rock, hip hop, emo, trap, pop rap, and indie pop.’

Chaos en genreblending zijn in hyperpop echter altijd al de modus operandi geweest, waardoor dat gebrek aan coherentie net een sterkte wordt. Er lijk maar één regel te zijn: subtiliteit is uit den boze. Wanneer Ricco Harver een nummer ombuigt tot scheurende dubstep of als Tommy Cash en Hannah Diamond een eurodance-stamper uit een Gecs-nummer puren, dan gaat de gemiddelde hyperpopfan daar simpelweg in mee. Bovendien bewijst de tracklist dat het genre ook buiten haar eigen niche tot de verbeelding spreekt: niet enkel hyperpoppers van binnen het wereldje, maar bijvoorbeeld rapper Rico Nasty, hiphopformatie Injury Reserve en poppunkband Fall Out Boy tekenden ook present.

1000 Gecs and the Tree of Clues was een mooie samenvatting van de belangrijkste spelers in de hyperpopwereld, maar het succes van de remix beperkte zich niet tot deze plaat. Het herwerken van bekende nummers in een hyperactievere versie is ondertussen een vaste waarde in het genre geworden. Wat dacht u bijvoorbeeld van de manier waarop Danny L Harle Superlove van Tinashe tot een stamper ombuigt? Of Chester Lockhart die Katy Perry’s Firework doet ontsporen? Hoe Dorian Electra Happy van Pharell Williams naar hun hand zet? Een van de vroegste en meest onverwachte voorbeelden kwam van SOPHIE en A. G. Cook die al in 2015 een remix brachten van Moteur Action, een single van de Franse popband Yelle.

Een ander notoir voorbeeld is de herwerking van Friday die Rebecca Black uitbracht om de tiende verjaardag te vieren van het nummer dat haar leven een hel maakte. Ter opfrissing: Friday is het nummer dat in begin 2011 het internet veroverde als ‘het slechtste nummer ooit gemaakt’. De toen dertienjarige Black werd er hard voor gepest, maar ondertussen kan ze met een glimlach terugkijken naar die tijd en bracht ze een hyperpopremix van haar anti-hit uit.

SOPHIE maakte dan weer de omgekeerde beweging, en timmerde haar album Oil of Every Person’s Un-Insidesom tot een technoversie die niet mis zou staan op de meer ruimdenkende clubavond.

Trouwens, over Linkin Park en remixen gesproken: begin dit jaar mocht het duo de hit One Step Closer herwerken op het officiële kanaal van de raprockband.

Het is geen toeval dat net hyperpop een genre is waarin de remix zo succesvol blijkt te zien. De herkenning van de flarden bekende muziek in de manische popwervelwind draagt alleen maar bij aan het popaspect van hyperpop. Deze artiesten willen harde, experimentele muziek maken, maar dat zonder de aanstekelijkheid los te laten. Catchy verwarring is het doel, en bekende nummers in een chaotisch jasje steken blijkt een uitstekende techniek te zijn.

Mainstream popmuziek voor de alternatieveling

En zo komen we aan bij Dawn of Chromatica. De brug van Lady Gaga naar hyperpop is eigenlijk minder vergezocht dan die op het eerste gezicht lijkt. SOPHIE was namelijk een van de eerste producers waarmee Gaga samenwerkte tijdens de Chromatica-sessies. Die nummers hebben het album uiteindelijk niet gehaald, maar de popster toonde duidelijk wel interesse in de hyperpop.

SOPHIE is zelf niet te vinden op Dawn of Chromatica, al heeft dat ongetwijfeld met haar tragische overlijden begin dit jaar te maken. Verder biedt het album wel een verrassend complete staalkaart van wat hyperpop allemaal kan zijn, van de relatief toegankelijke 911-remix van Charli XCX en A.G. Cook tot wildere versies van artiesten als Dorian Electra, Chester Lockhart en Lil Texas.

Op Twitter viel te lezen dat de meer mainstream-fans van Lady Gaga nogal gechoqueerd waren door de bizarre herwerkingen en bij de originele Chromatica bleven zweren. Wel is ze erin geslaagd om een brug te slaan naar de alternatievere popfan. ‘Dit had het oorspronkelijke album moeten zijn’ valt er op verschillende fora te lezen. ‘Dit moet wel een van de vreemdste en meest bewonderinswaardige remixalbums in de mainstream zijn’ had de populaire internetcriticus Anthony Fantano (The Needle Drop) er bijvoorbeeld over te zeggen. Op Rateyourmusic, dé verzamelplek voor online muzieknerds, haalt Dawn of Chromatica een score van 3,23 tegenover 2,90 voor het origineel.

Hoe gaat het vanaf hier verder? Dorian Electra heeft alvast laten weten dat de deluxeversie van hun album My Agenda op 16 oktober uitkomt, met daarop alweer een hoop remixen. De meest opvallende namen daarop zijn rapper Danny Brown en ex-Crystal Castles frontvrouw Alice Glass. Bovendien lijkt de omgekeerde beweging ondertussen ook ingezet te zijn, waarbij hyperpoppers geremixt worden door conventionele popacts. Vorige week werd 1999 van Charli XCX namelijk gecoverd door niemand minder dan de Vengaboys (jawel, die van Boom, Boom, Boom, Boom!!). De toekomst belooft alvast interessant te worden voor alle popfans, hyper of niet.