Hey Toots. Een ode aan ‘de oudste rocker die ik kende’

‘Ik mag dat zeggen, hé, dat ik werk zoek?’ dixit Luc Dufourmont, Roste Luc uit Bevergem en de brulboei van het onvolprezen ID!OTS, begin dit jaar in Knack Focus. En kijk, voortaan leest u hier elke vrijdag een al even onvolprezen column van hem: De Hoek van Luc Dufourmont. Daarin becommentarieert hij de actualiteit aan de hand van een song. Deze week legt hij de link tussen de dood van onze jazzlegende Toots Thielemans en de cover van Hey Joe die de man met het ‘mondmuziek’ uitvoerde met onder meer Nick Cave en Charlie Haden.

Hebben jullie dit ook? Je zit in de auto en plots hoor je op de radio een nummer van een artiest die je niet verwacht op die welbepaalde zender, en dan flitst er een instant overlijdensbericht door je kop.

Ik heb dat vooral met Tom Jones. Ik hoorde laatst zijn Delilah, en terwijl het nummer nog bezig was, zapte ik de hele FM-band af om te luisteren of hij ook op andere kanalen te horen was. Nee dus. Ik pleit schuldig en voel me in deze een beetje een ramptoerist, die steeds op zoek is naar menselijk leed. Met het ouder worden, zal het er trouwens niet op beteren. De muziek waar wij van houden en door bepaalde instanties als ‘lichte’ muziek wordt omschreven, wel die muziek dateert van begin jaren zestig tot nu en de uitvoerders ervan zijn op een leeftijd gekomen waarop sterven de normaalste zaak van de wereld is. Ze kunnen niet allemaal op hun 27^e vertrekken, zoals Jim Morrison, Amy Winehouse of Kurt Cobain. Nee, er zijn er ook die oud worden en tot hun laatste noot actief blijven.

Koningen sterven ook. Zo herinner ik me dat ik in 1993 nog met een Citroen BX reed waarin een Grundig-radio zat met een zestal duwknoppen waarop je zenders van de FM-band kon ‘programmeren’. Toen Boudewijn in dat bewogen jaar op 31 juli stierf, nam Radio 3 (nu Klara) de volledige programmatie van de Vlaamse radiokanalen over en weerklonk gedurende vierentwintig uur overal rustige klassieke muziek, nu en dan onderbroken door de fluwelen stem van een presentatrice die iets zei in de stijl van: ‘Naar aanleiding van het overlijden van onze majesteit Koning Boudewijn en uit respect voor Zijne Majesteit de Koningin en de koninklijke familie vervallen onze vaste programma’s. U hoort een vervangprogramma.’

Toen enkele weken later Albert II werd gekroond, wachtte ik enkele dagen en programmeerde ik al de preselecties van mijn autoradio op Radio 3. Toen ik die dag op stap ging met mijn vriendin, die toen pas 22 was en van wie ik wist dat ze op knop 4 zou drukken om naar StuBru te luisteren, weerklonk klassieke muziek: op Radio 1, op Radio 2…

Met uitgestreken gezicht zei ik haar: ‘Heb je het niet gehoord op het nieuws? Albert II is ook al overleden. Hartstilstand. We moeten op zoek naar alweer een nieuwe koning.’ Ik kon mijn bulderlach maar dertig seconden onderdrukken toen ik zag hoe ze knop voor knop indrukte en overal precies dezelfde klassieke muziek te horen kreeg.

Maar goed, muzikanten en acteurs die sterven: het is nog geen dagelijkse kost maar toch wekelijkse, in vergelijking met de jaren tachtig kunnen we toch spreken van een vertienvoudiging van het sterftecijfer in de wereld der beroemdheden.

Het akelige is dat ik maandag al bezig was met het schrijven van dit stukje vooraleer ik de radio opzette en het geluid van een mondharmonica mijn woonkamer opvulde. De oudste rocker die ik kende, was van ons heengegaan. Sommigen zullen het me misschien kwalijk nemen dat ik de grote jazzmuzikant Toots Thielemans een rocker noem, maar hij had de echte rock-‘n-rollspirit en dat was ook wat hem, naast zijn virtuoos talent, zo’n grote mijnheer in de wereld van de muziek heeft gemaakt: immer bescheiden blijven en geen uitdaging uit de weg gaan. Bekijk maar eens hoe hij samen met Nick Cave Hey Joe aanpakt, een nummer dat dankzij Jimi Hendrix – uit Club 27 – wereldbekend werd in 1966.

Rust zacht, Toots. En respect. x.