Een bom op uw booty: Daft Punks ‘Homework’ herbeluisterd, 20 jaar na datum

Omdat Daft Punks debuut Homework twintig jaar wordt: het verhaal achter de zestien tracks die uw dansbenen het verleden én de toekomst in stuurden. Da funk back to the punk come on!

We schrijven 1997. Auteur dezes is net tweeënhalf geworden en moet zich qua dansmuziek optrekken aan de Samsonrock. Op de oudere jeugd wordt een klassieker van een iets ander kaliber losgelaten: Homework, 74 minuten aan bonkende beats en seventiesnostalgie. De verantwoordelijken? Guy-Manuel de Homem-Cristo en Thomas Bangalter, twee Fransmannen die een voorliefde voor soul, funk en house combineren met een onklopbare gut feeling over wat er eind jaren negentig op de dansvloer bewoog.

De twee werkten zich in de jaren ervoor een weg naar de platenlabels met singles The New Wave en Da Funk. Toen Daft Punk – later meer over die naam – in 1996 bij Virgin Records tekende, ging het ineens snel. ‘Het waren eerst gewoon een heleboel singles, maar we maakten er zoveel in vijf maanden dat we ons ineens realiseerden dat we een goede plaat hadden’, zei Thomas Bangalter er ooit over.

Twintig jaar later is het tijd om die ‘heleboel singles’ nog eens gedag te zeggen.

Plaat 1, kant 1: van Gent tot ghettoblaster

De enige tekstregel in openingstrack Daftendirekt is meteen een mission statement. ‘Da funk back to the punk come on’: neem het herkenbare en repetitieve van de punk, overgiet het met een soulsausje, mik alles vakkundig op de heupen en klaar is Daft Punk. Uiteraard verwijst de zin ook naar het genoegzaam bekende verhaal van de muziekrecensent die Darlin’, het indiegroepje van Homem-Cristo en Bangalter, beschreef als maffe punk (‘daft punk’).

Het Daftendirekt dat u hoort, is overigens opgenomen tijdens de eerste editie van I Love Techno. De ‘Peter du Fuse’ die, naast David Bowie, James Brown, Jimi Hendrix en Michael Jackson, een plekje kreeg in de liner notes is Peter Decuypere, die zowel de befaamde Brusselse club als I Love Techno het leven schonk.

Tijdens de 28 seconden van WDPK 83.7 FM wordt uw dansbenen even rust gegund, en springt de nostalgieradar aan. De helmwuivende househelden maakten een ode aan de lokale radiostations in de VS, inclusief vet aangezette radiostem. De letters uit de songtitel vormen een mengeling tussen work in Homework en de initialen van Daft Punk. Uit de cijfers raken zelfs verstokte fans niet wijs, maar we doen een voorstel: de H is de achtste letter van het alfabet, de C de derde en de G de zevende. HC.G dus: heeft Guy-Manuel de Homem-Cristo hier zijn initialen binnengesmokkeld?

Die ode aan de radio gaat over in een sneer naar de Franse regering: Revolution 909. De politiesirenes en de ‘stop the music’ die je in het begin van de track hoort, verwijzen naar hoe de regering toen raveparty’s en ander dansgedruis veroordeelde. ‘Ze beweren dat het om drugs gaat, maar dat is niet het enige volgens mij’, zei Bangalter in DMA Magazine. ‘Overal is er drugs, maar ze zouden er waarschijnlijk geen probleem mee hebben als hetzelfde zou gebeuren op een rockconcert. Rock begrijpen ze, house vinden ze dom.’

Revolution 909 knipoogt naar Revolution 9 van The Beatles – godzijdank kan Daft Punk protesteren zonder ruis en algehele teringherrie – en de Roland TR 909 is de legendarische drumcomputer die je ook kunt horen in Pump Up The Jam van Technotronic, Vogue van Madonna enTake Me Home van Phil Collins. Al mogen we vooral niet vergeten dat hier het eerste hoogtepunt van Homework te rapen valt. Stop the music? We dénken er nog niet aan.

Da Funk dan, een pracht van een afsluiter voor de eerste plaathelft. Voor de clip werd Spike Jonze ingeschakeld, twee jaar vóór zijn doorbraakfilm Being John Malkovich. Het resultaat is een legendarisch relaas van een hond die rondwandelt met een ghettoblaster. Een hond. Met een ghettoblaster. Durf nu nog eens te zeggen dat die Franse dansmuziek volledig drugsvrij is.

Nog een petite histoire voor de samplefreaks: het drumlickje vlak voor de écht beukende beats, vijftig seconden ver, komt uit Barry Whites I’m Gonna Love You Just A Little Bit More Baby.

Plaat 1, kant 2: van promotieproblemen tot popcorn

De drums van Phoenix komen weer volledig uit de drummachine, en hoe. Geluidje per geluidje bouwen Bengalter en de Homem-Cristo de beat van deze verborgen parel op, om dan alweer een bom op uw booty te richten waarvan Devon Macharis uit Callboys spontaan zou beginnen te vége.

Reken je de rustmomenten mee, dan kan je hier met wat fantasie een muzikale feniks in zien, die telkens weer uit zijn as herrijst. ‘Dit is een belangrijke track, maar hij is niet belangrijker dan de andere tracks’, aldus Bangalter over Phoenix. ‘Enkele mensen hadden er een probleem mee om dit album te promoten, omdat wij deejays zijn die niet focussen op één nummer, maar van alle tracks houden.’

Een goeie les voor de huidige generatie platenruiters.

Het opmerkelijkste aan Fresh is de clip, waarin die hond uit Da Funk opnieuw zijn opwachting maakt. Op algemeen verzoek, vertelt Bangalter in A Story About Dogs, Androids, Firemen and Tomatoes, een videocollectie met commentaartracks en ander fanmateriaal die het duo uitbracht in 1999. ‘Het einde van Da Funk was een beetje triest, zeker voor wie die hond leuk vond.’ Triest, omdat de hond niet met zijn geliefde op de bus stapt. Zijn ghettoblaster mocht niet mee. Wij vinden dat eerder geestig.

Na de zeebries genaamd Fresh is er Around the World, opnieuw een aanslag op de heupen. De titel verwoordt goed waar het nummer overal goed scoorde. En waar Daft Punk zijn ideeën ging halen. Het gebliep knipoogt naar Popcorn, de synthklassieker van Gershon Kingsley. De baslijn is netjes afgekeken van, of op zijn minst geïnspireerd op, Good Times van Chic. Later zou Daft Punk, nog voor ze met Nile Rodgers Get Lucky maakten, zeggen dat het aanvoelde als ‘een Chicnummer maken met enkel een stemvervormer en de baspartij gespeeld op de synthesizer.’

Voor de bevreemdende videoclip vol skeletten, mummies en ander ongetoef tekende Michel Gondry, regisseur van Eternal Sunshine of the Spotless Mind.

Vlak voor u de tweede plaat uit de hoes mag halen, is er nog Rollin’ & Scratchin’, initieel het b-kantje van Da Funk. Hier geen gladde grooves, maar het soort smerige distortion dat Boys Noize graag op zijn hotdog smeert bij wijze van mosterd. Of hoe uw favoriete gehelmden ook behoorlijk vuil uit de hoek kunnen komen.

Klaar voor het tweede deel?

Plaat 2, kant 1: van Brian Wilson tot Billy Joel

Etienne De Crécy, Cassius en andere Mr Oizo’s van de French House verhouden zich tegenover Daft Punk zoals Daft Punk tegenover… ja, tegenover wie eigenlijk? Om te weten voor welke plaatjes Bangalter en de Homem-Cristo zelf spaarden, luistert u best naar Teachers. Een kleine drie minuten lang geeft een robotstem een college in het onvolprezen vak ‘geschiedenis van de dansmuziek: capita selecta’. Een greep uit het aanbod: Brian Wilson – die ook geciteerd wordt in de liner notes van Homework – Dr. Dre, DJ Sneak – die later nog met Daft Punk de studio in dook – Joey Beltram, Dave Clarke en Armand Van Helden.

De heren van Soulwax, grote fans van Daft Punk, coverden de song zo’n acht jaar later, maar noemden onder anderen Cheap Trick, AC/DC, Motörhead, Iggy Pop en Van Halen als hun teachers.

Mocht u zich tijdens het beluisteren van High Fidelity afvragen vanwaar u die verknipte vocals kent, dan bent u wellicht bekend met Just The Way You Are van Billy Joel. De piano man leende onder andere de ‘n’ van now, een better en een flard gitaar uit. Tegengewicht voor al dat geknip en geplak is er van een heerlijke streep saxofoon.

Inmiddels zijn we alweer aan track elf, de langste van Homework, en ziet u meer dan de woordelijke gelijkenis tussen Rock- ‘n-Roll en Rollin’ & Scratchin’. Opnieuw is het al vervorming, moddervette beats en andere auditieve smeerlapperij wat de klok slaat. En u hoort het goed, op Rock-‘n-Roll wordt meer gescratcht dan op Rollin’ & Scratchin’.

Iets properder en iets meer tekst zit er in Oh Yeah. Nu ja, meer tekst: het blijft beperkt tot Oh Yeah / Everybody dance / Crazy on the dance. Meer moet dat ook niet zijn.

Plaat 2, kant 2: van rolletje tot reprise

Tijd voor nog een single, Burnin’, waarin de maffe punkers nogmaals hun helden eren. De baslijn komt uit een oldie van The Originals, en in de clip speelt zowat de hele Chicago-housescene mee, van DJ Sneak over Roger Sanchez tot Paul Johnson. Die foute blonde kerel op 3:06 is Guy-Manuel de Homem-Cristo himself, en het langharig sujet erachter Thomas Bangalter.

Kent u Karen Young, de funkzangeres die in 1991 aan een maagzweer overleed. Ze zou ongetwijfeld heel wat vrediger zijn ingeslapen mocht ze geweten hebben dat Daft Punk Indo Silver Club zou bouwen rond haar Hot Shot. In Daft Punktermen zowaar een rustpunt tussen twee knallers, met wat minder gebliep en getuut dan inBurnin’ en met een iets minder prominente kick dan in Alive.

Alive is een herwerking en b-kantje van hun eerste single The New Wave . Alleen al de manier waarop Daft Punk deep house zoetjesaan laat evolueren naar een floorfiller vanjewelste, getuigt van hun muzikale inzicht.

En dan is er nog de slottrack: Funk Ad. U hoort Da Funk, maar dan achterstevoren afgespeeld. Een reprise, dus, het fenomeen dat Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band van The Beatles nóg beter maakte en Mama Said van Lenny Kravitz het nekschot gaf. Kortom: u hebt het recht om Funk Ad een geniaal eindschot te noemen dan wel het te bestempelen als de overmoed van een debutant.

Jouw homework gemaakt?

Dan hebt u het volgende geleerd.

Punt één: Daft Punk kent zijn geschiedenis en zijn toekomst, en de heren pakken daar van bij hun debuut hard mee uit. Het is geen toeval dat de vet aangezette radiostem het duo aankondigt als ’the sound of tomorrow and the music of today’. Zelfs met die zware helmen op hun hoofd balanceren ze vlot op het slappe koord tussen eigen creativiteit en geniale diefstal. Want toegegeven, voor 1997 had u ook niet durven te vermoeden dat de baslijn van Good Times van Chic nog eens door de Pyramid Marquee van Rock Werchter zou dreunen.

Punt twee: topplaat, maar die reprise had echt niet gehoeven.