Viet Cong @ Botanique: Een stomp in je maag

Postpunk leeft. Dat zal iedereen bevestigen die een bliksemaanval van Viet Cong heeft meegemaakt en het er heelhuis van af heeft gebracht. Het Canadese kwartet vierde in Brussel het einde van zijn Europese tournee en legde daarbij genoeg muzikale boobytraps om een heel leger uit te roeien.

De omstandigheden waren verre van optimaal, want Viet Cong stond helaas in de catacomben van de Botanique geprogrammeerd. Niet alleen vormen de ondergrondse bakstenen gewelven een beproeving voor iedere geluidstechnicus, de vele pilaren belemmeren er bovendien het zicht op het veel te lage podium. Maar goed, ook The Libertines en José González hebben ooit in deze vermaledijde ruimte gespeeld en als groep moet je nu eenmaal érgens beginnen.

De naam Viet Cong herinnert uiteraard aan het Zuid-Viëtnamese bevrijdingsleger, dat zich tijdens de jaren zestig, door zijn gedurfde guerillatechnieken, een geduchte tegenstander toonde van de troepen van Uncle Sam. Het gezelschap waar we in Brussel mee te maken kregen daarentegen, kwam uit het Canadese Calgary en verrees uit de puinen van de artrockband Women, die in het eerste decennium van deze eeuw twee voortreffelijke langspelers uitbracht, maar voortijdig implodeerde nadat twee van de muzikanten tijdens een optreden met elkaar op de vuist gingen.

Kort na de split stierf de 26-jarige gitarist Christopher Reimer onverwacht in zijn slaap en voor twee van de overblijvers was zijn dood een ‘wake up call’: het leven is kort, dus als je écht iets wil, doe je het beter vandaag dan morgen. Dus begonnen zanger-bassist Matt Flegel en drummer Michael Wallace een nieuwe groep met gitarist/toetsenman Scott Munro (ex-Chad Vangaalen) en gitarist Danny Christiansen (voordien bij een Black Sabbath coverband). Ze doopten zich Viet Cong, naar hun eigen zeggen niet om controverse uit te lokken, maar gewoon omdat het goed klinkt.

Grafstem

Het viertal speelt grillige postpunk met psychedelische invloeden, die vooral steunt op stekelig gitaarwerk, agressieve ritmen en de duistere doodgraversstem van Flegel. De eerste release van Viet Cong, de enkel op tape en vinyl verkrijgbare ep ‘Cassette’, was louter een proefproject: anno 2010 waren de muzikanten nog volop bezig hun sound te ontwikkelen. Maar met de door Graham Walsh van Holy Fuck geproducete, titelloze opvolger werd het echt menens. Op die plaat serveerde de band ongedurige, verontrustende leftfieldrock die zich vooral liet bevruchten door Britse bands uit de eighties, zoals This Heat, The Pop Group, Joy Division en Gang of Four.

Viet Cong stond in Brussel opvallend ontspannen op het podium en leek, ondanks het sombere karakter van de songs waarin dood en sterfelijkheid vaak terugkerende thema’s zijn, flink wat plezier te putten uit zijn show. De eerste drie nummers van de set waren afkomstig uit ‘Cassette’ en vormden een duidelijke stijlbreuk met wat zou volgen. Opener ‘Throw It Away’ was stuiterende punkpop, waarin de gitaar van Munro een middenweg zocht tussen de mathrock van Battles en de southern rock van The Allman Brothers Band. Maar er was ook ruimte voor een frivool synthriedeltje. In ‘Unconscious Melody’ beukte de ritmesectie er duchtig op los en in ‘Oxigen Feed’ schoot Scott Munro met zijn elektrische 12-string voor het eerst pijlen af richting sixties psychedelia.

De rest van het concert bestond uit recenter materiaal en klonk woester, heftiger en verscheurender. In het stuwende, op het scherp van de snee gespeelde ‘Silhouettes’, dat een beetje deed denken aan Joy Division toen die groep nog Warsaw heette, verwees de stem van Matt Flegel afwisselend naar Ian Curtis en Paul Banks. Nog onontkoombaarder was het noisy en dissonante ‘Bunker Buster’, een song die hetzelfde effect sorteerde als een onverhoedse stomp in je maag en waarin drummer Michael Wallace er niet bepaald naast mepte. ‘March of Progress’, dat werd ingezet met een langgerekte drone en gebukt ging onder een iets te montone zangpartij, was een soort suite waarin Viet Cong een halsbrekende slalom waagde tussen industrial, techno, psychpop en bevlogen indierock. Gelukkig vielen er geen gewonden.

Regenwormen

De naar Interpol neigende single ‘Continental Shelf’ was een toegankelijke maar best geslaagde stijloefening. Haar pièce de résistance had de groep echter tot het einde bewaard: het even brutale als onthutsende ‘Death’ was een lang uitgesponnen maar meticuleus geconstrueerde litanie, gebaseerd op één repetitief akkoord, waarin Christiansen en Munro hun gitaren lieten knarsen op de wijze van Sonic Youth of Slint. Het resultaat klonk meeslepend en bezwerend al werd de magie halverwege even verbroken met een te lang aangehouden percussieve passage, waarin de heren met hun instrumenten heipalen in de bodem leken te slaan. Maar uiteindelijk kwam het nummer weer in een stroomversnelling terecht en kronkelden de gitaren als regenwormen in een reageerbuis die met formol was gevuld. Sterk.

Toegegeven, Viet Cong deed niets dat we in de voorbije jaren al niet eerder hadden gehoord. Een prijs voor originaliteit zullen ze dus niet meteen in de wacht slepen en niet al hun songs zijn even fantastisch. Maar wat ons betreft, mag de energie en de bevlogenheid waarmee ze de postpunktraditie nieuw leven in bliezen, velen tot voorbeeld strekken. De kans dat u deze luidruchtige Canadezen volgende zomer op het podium van Pukkelpop aantreft, lijkt ons dan ook bijzonder groot.

Dirk Steenhaut

DE SETLIST: Throw It Away / Unconsious Melody / Oxygen Feed / Silhouettes / Bunker Buster / March of Progress / Continental Shelf / Death.

Viet Cong is nog te zien op zaterdag 23 mei in de Brusselse ABClub.