Thom Yorke tovert de AB om tot een discotheek van de toekomst

De frontman van Radiohead bewees in de Ancienne Belgique dat hij binnen de elektronische scene minstens zo relevant is als in de indierock.

Thom Yorke – in oktober dit jaar wordt hij er vijftig – lijkt met de jaren meer plezier te scheppen in zijn optredens. Vooral wanneer hij zijn ijle en tegelijk angelieke zangstem kan drenken in drammerige beats en angstaanjagende soundscapes, merk je dat zijn lichaam het overneemt van zijn getroebleerde geest. Zo werd zijn optreden zondag in de AB in de eerste plaats ook een fysieke ervaring, die meer op de zintuigen dan op de psyche inwerkte.

Dat had veel te maken met de perfecte afstelling van de sound. Trouwe partner in crime Nigel Godrich (producer van alle Radiohead-albums sinds OK Computer) staat niet voor niets mee op het podium: de bassen stonden net luid genoeg om de trilling in je lichaam te voelen en toch niet zo hard dat de fijnzinnige (bas)gitaarlijntjes of synthloops verloren gingen.

Intussen tekende visual artist Tarik Barri de mooiste choreografieën in de rug van Yorke en Godrich uit met een computerprogramma dat hij zelf ontwierp. Inspelend op le goût du moment accentueerde hij vanaf zijn laptopeiland bepaalde passages of overgangen tussen de songs. In het eerste deel van het concert ging hij vooral aan de slag met felle kleurvlakken om vervolgens over te schakelen naar akelige zwartwitmotiefjes.

Met A Brain in a Bottle, Impossible Knots en Black Swan, het triumviraat dat volgde op de eerder ingetogen en bezwerende opener Interference, doopten Yorke, Godrich en Barri de uitverkochte grote zaal van de AB meteen om in een discotheek van de toekomst. Al na twintig minuten bereikte het publiek het kookpunt, en dat mag u letterlijk nemen. Broeierig warm was het in de Brusselse concertzaal, wat ons samen met de bonkende beats en energieke zang van Yorke in een Boiler Room-sfeertje bracht, alsof het niet juni maar augustus was, en we stonden te clubben op een Limburgse weide. Maar dan cultureel verantwoord.

Na publieksfavoriet Black Swan werd er gejuicht en gehyperventileerd als waren de Rode Duivels net wereldkampioen geworden met een goal in de laatste minuut van de verlengingen. Terechte extase. Live en met die visuele support van Barri werd het een regelrechte clubanthem, veel speelser gebracht dan op plaat. Hetzelfde geldt voor The Clock, eveneens afkomstig van The Eraser, Yorkes eerste soloalbum uit 2006. In de AB werd het nummer bijna een mix van UK garage en deep house.

Nadien ging de voet even van het gaspedaal. Two feet off the ground, een nummer uit 2017 (wie weet horen we het terug op een nieuwe soloplaat later dit jaar?), gevolgd door Pink Section en Nose Grows Some zorgden voor introspectie. De meer in zichzelf gekeerde versie van Yorke kreeg het podium voor zich. Een slimme zet in functie van de dynamiek van het optreden, maar ons was hij toen wel even kwijt.

Eindigen deed Yorke echter in stijl, met een lijzig Cymbal Rush, een hyperkinetische versie van Amok (een nummer uit de Atoms for Peace-catagolus en een van de weinige momenten waarop de Radiohead-frontman de gitaar omgordde) en vooral een bloedmooi Truth Ray, wat ons betreft een van zijn strafste soloworpen. Hoe Yorke met de ogen dicht en lichtjes hoofdschuddend het mantra ‘I won’t let go/ I won’t let go / Don’t let go / Don’t let go’ herhaalde: een beeld dat we niet snel zullen vergeten.

In laatste nummer Saturdays mocht de volumeknop weer omhoog en liet Yorke de volksmenner in zich los. Zijn ondertussen legendarische spacy dancemoves wisselde hij af met zelfbewuste blikken in het publiek, dat zich op die manier nog meer liet ophitsen. Yorke schepte er duidelijk genoegen in en sloot af met een goedkeurende knik richting fans.

Dat Yorke, Godrich en Barri zelf ook plezier beleefden aan hun passage in Brussel, mag blijken uit de bisronde. Niet één, maar twéé keer kwamen ze terug. Hoogtepunt nummer één tijdens het ererondje: The Axe, nóg een nieuw nummer, dat met zijn dromerige synths een bezwerende setting creëerde en de zaal stil kreeg. Hoogtepunt nummer twee: Spectre, een ballad die Yorke schreef voor de gelijknamige James Bond-prent maar die finaal niet de soundtrack haalde, en die hij in Brussel solo aan de piano bracht. Het enige moment van de avond dat er amper een laptop en een mengtafel aan te pas kwamen.

‘Merci tout le monde’, bedankte Thom Yorke zijn devoot publiek, ‘and thank you for coming out’. Hij meende het. Yorke amuseert zich en daar profiteert ook de muziekliefhebber van. De Brit toont dat hij ook zonder Radiohead relevant blijft en zeer goed aanvoelt in welke richting de muzikale beleving evolueert. Elektronische muziek is de nieuwe rock. Als hij het niveau van zijn huidige solo-tournee kan aanhouden, zal Thom Yorke ook in die scene tot een icoon uitgroeien.