Op haar 68ste deed Patti Smith in Werchter haar reputatie van ultieme rock-‘n-roll-oma alle eer aan. Dat kreeg ze voor elkaar met de integrale reprise van ‘Horses’, haar legendarische debuut uit 1975.
Toen die archetypische artpunkplaat destijds uitkwam, zo’n veertig jaar geleden dus, waren de meeste festivalgangers van vandaag nog niet eens geboren. Dat de songs desondanks volstrekt niet gedateerd klinken, zegt iets over Patti Smiths gave als zieneres. Ze mag vandaag dan wel grijze haren hebben, in haar handen blijft rock-‘n-roll het ultieme medium van emancipatie, revolte en bevrijding. ‘Horses’ stamt, niet toevallig, uit een tijd dat een goede plaat er nog echt toe deed en meteen een vaste stek veroverde in het leven van de luisteraar.
Zaadje geplant
Patti Smith is in de eerste plaats een woordkunstenares, die haar poëzie laat bevruchten door romantische of symbolistische dichters als Blake en Rimbaud, of door beat poets als William Burroughs en Allen Ginsberg. Voor de zangeres zijn drie eenvoudig akkoorden het ideale vehikel om een complexe inhoud over te brengen. Dat bleek vooral tijdens lange, bezwerende songs als ‘Birdland’ en de trilogie ‘Land’. Tegelijk zette Smith rock-of soulklassiekers zoals ‘Gloria’ en ‘Land of A Thousand Dances’ naar haar hand om er, lekker subversief, een nieuwe boodschap in te verstoppen. Met een regel als “Jesus did for somebody’s sins but not mine”, plantte ze de zaadjes waaruit later PJ Harvey, Courtney Love en talloze andere sterk vrouwen zouden groeien.
Ode aan het leven
Ook ‘Free Money’, ‘Kimberly’ of het voor Jim Morrison geschreven ‘Break It Up’ klonken nog net zo vitaal en gedreven als vier decennia geleden. Voor la Smith is de reprise van ‘Horses’ dan ook méér dan een verplicht nummertje. Je voelt aan haar vertolkingen dat ze, na de vele veldslagen die ze heeft overleefd, ieder nummer nog steeds intens beleeft. Dat viel vooral op tijdens het pakkende ‘Elegie’, destijds geschreven ter nagedachtenis van Jimi Hendrix. Vandaag doet het dienst als herdenkingswake voor alle vrienden, geliefden en bandleden die de zangeres in de loop der jaren is verloren.
Toch eindigden Patti Smith en haar band met een ode aan het leven: een even rammelende als bevlogen versie van Pete Townshends ‘My Generation’. De ovatie die onze favoriete ‘Rock-‘n-roll Nigger’ daarna te beurt viel, was zo overdonderend dat je ze met gemak tot in Leuven kon horen. Ook al bestond het publiek in The Barn uit zeer uiteenlopende generaties, zelden zoveel eensgezinde bewondering gezien.
(Dirk Steenhaut)
