Lionel Richie @ Sportpaleis: de hits, en helaas ook de humor

Lionel Richie © EPA
Wim Denolf
Wim Denolf Wim Denolf is journalist bij Knack Weekend. Liefst schrijft hij elke week over een ander thema.

De huwelijksmakelaar en troostpaal bij uitstek bracht in Antwerpen precies wat hij beloofd had: zijn grootste successen.

DA GIG: Lionel Richie in het Sportpaleis, op 19 maart.

IN EEN ZIN: een concert dat moeizaam uit de startblokken schoot, maar gered werd door een onvermoeibare gastheer en klassiekers die tot het collectieve geheugen behoren.

HOOGTEPUNTEN: Say You Say Me, Dancing On The Ceiling, Hello en All Night Long (All Night).

DIEPTEPUNTEN: Still, Oh No en Stuck On You.

BESTE QUOTE: geen.

Zijn publiek kan onderverdeeld worden in drie groepen, vertelde Lionel Richie halverwege zijn concert in het Antwerpse Sportpaleis: zij die hem in de jaren zeventig leerden kennen als voorman van funk- en soulband The Commodores, de fans die erbij kwamen toen hij in 1983 een Caribisch gekruide monsterhit scoorde met All Night Long (All Night), en tenslotte zij die hem op straat herkennen als “die man waar hun ouders zot van zijn”.

De eerste twee groepen hoeven we de meest actieve grootvader van de popmuziek niet meer voor te stellen, de laatste daarentegen groeide op met namen als Beyoncé, Jay-Z, Kanye West en Pharrell Williams en kan zich amper inbeelden hoe zwart-wit – met de nadruk op wit – popmuziek in de jaren tachtig was. Van de weinige zwarte artiesten die destijds de hoogste stek in de Amerikaanse albumcharts konden veroveren (anderen waren onder meer Michael en Janet Jackson, Prince en Whitney Houston), is Richie wellicht degene die het verst van zijn Motown-roots afweek. Easy-listening ballads als Easy (1977), Three Times a Lady (1978), Sail On en Still (beide 1979) hadden The Commodores echter hun grootste hits opgeleverd, en dus hield de soulman uit Alabama vast aan die formule toen hij begin jaren ’80 solo ging.

Vriend en vijand

De transformatie tot huwelijksmakelaar en troostpaal maakte Richie fenomenaal populair. Endless Love (1981), een duet met Diana Ross, en Hello (1984) behoren nog steeds tot de grootste hits uit de geschiedenis van Motown, terwijl zijn tweede solo-album Can’t Slow Down (1983) Richie de eerste twee (van in totaal vijf) Grammy’s bezorgde. In 1985 volgden een Oscar en een Golden Globe voor Say You Say Me (1985) en de samen met Michael Jackson geschreven liefdadigheidshit We Are The World – andere mijlpalen van een man die alles bij elkaar meer dan 115 miljoen platen verkocht.

Toch kwam de voormalige tennisbelofte, dropout en bijna-priester niet helemaal ongeschonden uit de jaren tachtig. Voor de een werd hij een crossover-pionier die zich niets aantrekt van de muzikale genres waar zwarte artiesten lange tijd mee geassocieerd werden, voor anderen een opportunistische sell-out die blanke muziek voor een hoofdzakelijk blank publiek ging maken.

Richie’s laatste wapenfeit Tuskegee (2012), een greatest hits-terugblik in samenwerking met countryartiesten als Willie Nelson en Shania Twain, bevestigde zowel vriend als vijand in zijn oordeel. Al toonde het album ook aan dat de Obama van de popmuziek – de vergelijking komt van de New Yorkse krant The Village Voice – allesbehalve een has-been is. Het album bracht hem na jaren van middelmatige verkoopcijfers opnieuw op de eerste plaats in de Amerikaanse albumcharts, en naar volle zalen over de ganse wereld, inclusief het Antwerpse Sportpaleis.

Ergernis

Richie zelf zal het wellicht worst wezen. De man onderbrak zijn carrière in 1987 om voor zijn zieke vader te zorgen en trekt zich sinds zijn wederopstanding met Louder Than Words (1996) amper iets aan van muzikale trends. Geen hippe producers dus of duetten met de sterren van het moment om nieuwe zieltjes te winnen: Richie lijkt vooral te doen waar hij zelf zin in heeft, en dat volstond ook donderdagavond om het Sportpaleis bijna tot de nok te vullen met fans van nagenoeg alle leeftijden.

Een trouw publiek en een ondubbelzinnige premisse – ’s mans huidige tournee werd niet voor niets All The Hits All Night Long gedoopt – leken genoeg om op voorhand al van een geslaagd concert te spreken. Toch kostte het Richie behoorlijk wat moeite om de zaal in vuur en vlam te zetten. Niet in het minst omdat hij pas rond tien uur aan zijn show begon, een half uur later dan voorzien, en de ergernis hoorbaar was op de tribunes. Bovendien had openingsnummer All Around The World veel weg van een soundcheck en duurde het even voor de PA een harmonieus evenwicht vond tussen Richie’s stem en de vijfkoppige band. Daardoor kwamen ook Penny Lover en de mondharmonicasolo daarin niet helemaal uit de verf.

Speeddateromantiek

Het hielp evenmin dat Richie zijn eigen concert binnen wandelde alsof hij net van tafel kwam en de pousse café al achter de rug had. Dat zijn stem vermoeid klonk tijdens Easy en het voor zijn dochter Nicole geschreven Ballerina Girl zien we door de vingers – vergelijkingen met opnames en optredens van meer dan dertig jaar geleden lopen hoe dan ook mank en Richie zat naarmate de avond vorderde vocaal steeds beter in zijn vel.

Meer moeite kostten de lange bindteksten tussen de nummers en de half geslaagde grappen en grollen die hij daarbij maakte. Ja, het is fijn wanneer een artiest moeite doet om contact te leggen met het publiek en ontwapenend wanneer hij zichzelf op de korrel neemt, maar hier haalde het de vaart uit het concert nog voor het goed en wel op gang was. Bovendien gingen de mopjes ten koste van klassiekers als Still, Oh No en Stuck On You, ballads waarvan telksn slechts een flard te horen viel en die in afgeslankte vorm evenveel romantiek opwekten als een speeddatemarathon. Running With The Night was dan weer opgerekt tot bombastische stadionrock, die haast al even belegen aanvoelde als de zorgvuldig ingestudeerde mopjes over de looks van het publiek, het drankje op Richie’s piano en Diana Ross die maar niet mee wilde komen.

Visueel spektakel

Gelukkig kwam al gauw een keerpunt met het funky Brick House (1977), waarbij de saxofonist vrij spel kreeg en Richie de jongere toeschouwers naar eigen zeggen opvoedde door er Fire (1974) van de Ohio Players in te verwerken. De combinatie kreeg het publiek haast meteen van zijn stoel, en ook Richie zelf bleek nog boordevol energie en enthousiasme te zitten. Gekleed in een slanke jeans en jasjes die recht uit Michael Jackson’s Beat It-clip leken te komen danste hij op alle uithoeken van het podium alsof het zijn eerste keer was. Dansers en een doos vol special effects kwamen er niet aan te pas.

Ook wie voor visueel spektakel gekomen was, kon echter niet mopperen. De ingenieuze videowall achteraan het podium en de belichting zaten boordevol kleur en beweging en voorzagen elk nummer van een gepaste achtergrond zonder dat ook maar een element diende te bewegen. Videocaptatie op verschillende schermen wekte ondertussen de indruk dat de gastheer en zijn band pal voor je neus stonden, ook op de achterste rijen.

Karaoketent

Richie weet waar het zijn fans om te doen is en maakte de zwakkere eerste helft van het concert meer dan goed in de tweede door het tempo op te voeren en de ene hit na de andere op het publiek los te laten. Na een laatste duik in het repertoire van The Commodores en Endless Love – luidkeels meegezongen door het publiek ter vervanging van Diana Ross – schakelde de onvermoeibare entertainer dus zonder verdere omwegen over op feestmodus met Angel, Don’t Stop The Music en My Destiny.

Het vakkundige versierwerk ging door met Say You Say Me, Dancing On The Ceiling (met een indrukwekkende saxofoonsolo en het bij Van Halen geleende Jump), Hello en All Night Long (All Night). Nieuwe arrangementen waren daarbij niet nodig: grijsgedraaid of niet, de monsterhits klinken ook jaren na datum nog even aanstekelijk. Zelfs het anders tandbederf veroorzakende We Are The World, met op de achtergrond beelden van Stevie Wonder, Tina Turner en andere U.S.A. for Africa-artiesten, ging erin als koek. Om het publiek tot meezingen aan te zetten, verscheen ook de tekst van het nummer op de videowall, maar dat was overbodig: tegen die tijd was het Sportpaleis al lang de populairste karaoketent van ’t stad.

Wim Denolf

DE SETLIST: All Around The World / Penny Lover / Easy (The Commodores) / My Love (The Commodores) / Ballerina Girl / Running With The Night / Still (The Commodores) / Oh No (The Commodores) / Stuck On You / Brick House (The Commodores) / Three Times A Lady (The Commodores) / Sail On (The Commodores) / Lady (You Bring Me Up) (The Commodores) / Endless Love / Angel / Don’t Stop The Music / My Destiny / Say You Say Me / Dancing on the Ceiling / Hello / All Night Long (All Night) / We Are The World

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content