Belpop goes Valentijn: 5 Belgische bands verklaren hun liefde voor de love song

Kan de muze zingen zonder hartzeer? Stemt de liefde vrolijk of is het allemaal mineur? Voor Valentijn verklaren vijf Belgische bands hun liefde voor de love song. En in één moeite pikken ze er hun favoriete vaderlandse liefdeslied uit.

BJORN ERIKSSON: Elk nummer dat ik ooit geschreven heb, is een liefdesliedje. Het is voor mij redelijk onmogelijk om liefde niet als onderwerp te gebruiken. Liefde, en alles wat daarbij komt kijken, is mijn drijfveer in alles wat ik doe. De aanwezigheid van dat gevoel is een evidentie geworden en alles in mijn leven is gelinkt aan die liefde, ook buiten mijn muziek. Country, mijn favoriete muziekgenre, leent zich er ook perfect toe om zo’n onderwerp verder uit te diepen. Die grote emoties, dat geluk en verdriet, je kunt het er allemaal in kwijt.

Onze eerste plaat For Ever is dan ook echt een liefdesplaat. Ik heb dat album volledig samen met mijn vriendin Nathalie Delcroix geschreven, waardoor het eigenlijk een ode is geworden aan onszelf en onze relatie. Zo vertelt het tweede nummer, The Sound of You, exact hoe onze eerste ontmoeting er toeging. Voor mij is het vanzelfsprekend dat ik schrijf over mezelf en de mensen rondom mij. Alles wat in die cirkel voorkomt, staat zo dicht bij mijn persoon en heeft zo’n directe impact op wat ik voel dat er mij geen andere optie rest dan het neer te schrijven.

Nu, zingen over een autobiografisch onderwerp is natuurlijk altijd delicaat, zeker als je je eigen relatie ontleedt met je partner. Gelukkig bleven wij van Fleetwood Mac-problemen gespaard. Het is zelfs zo dat onze muziek onze relatie in het verleden eigenlijk enorm geholpen heeft. Toen Nathalie en ik een periode uit elkaar waren, heb ik al mijn emoties in mijn toenmalige band Maxon Blewitt gestoken. Van mijn noodkreet hebben we toen een album gemaakt, wat op zijn beurt Nathalie en mij heeft geholpen om elkaar terug te vinden.

For Ever maken met mijn vriendin, over onze eigen relatie, heeft wel iets in mij veranderd. Vooral dan de manier waarop ik het onderwerp ‘liefde’ in mijn muziek benader. Vroeger hanteerde ik altijd dezelfde formule: bluesy, ietwat donkere nummers over hartzeer en verdriet. Ik had toen blijkbaar weinig vertrouwen in de liefde, want sommige songs zijn bijna klaagzangen. Naar die nummers luister ik nu niet graag meer, omdat ze echt een slecht gevoel met zich meesleuren. De toon in mijn nummers is tegenwoordig veel opgewekter, wat zowel het schrijven ervan als de bijbehorende herinnering veel aangenamer maakt.

MAX COLOMBIE: Toen ik 17, 18 jaar was en voor het eerst crazy in love, toen pas ben ik goede muziek beginnen te schrijven. Daarvoor modderde ik maar wat aan. Ik kan liefde en muziek dus onmogelijk van elkaar scheiden, het een zorgt voor de drang naar het ander.

Het is voornamelijk de donkere kant van verliefdheid die me fascineert en inspireert. Want wat doet verliefdheid? Ze verblindt, misleidt en verlamt, ze maakt je zwak, je projecteert en je bent jezelf niet. Toen de Oostendse schilder Leon Spilliaert – bekend van zijn nachtelijke, raadselachtige taferelen in donkere kleuren – zijn vrouw leerde kennen, begon bij plots bloemetjes te schilderen. Dat zal mij nooit overkomen. Eerder het omgekeerde. Misschien is het mijn jonge leeftijd of mijn gebrek aan ervaring, maar ik heb in de liefde tot nu toe nooit iets meegemaakt waardoor ik een song als Happy van Pharrell Williams zou kunnen schrijven. Verliefd worden voelt voor mij soms als een put graven voor jezelf, en toch zoek ik het op. Verlangen is de motor van de liefde, maar zoals je naar een sigaret kunt verlangen, brandt verlangen snel op zodra je eraan toegeeft. Misschien is liefde wel een illusie, een fata morgana die in rook opgaat zodra je ze hebt bereikt. De titel van onze plaat is Entity, een woord dat alles kan omvatten, maar tegelijk vormloos en ongrijpbaar is. Net zoals de liefde dus. Het hele album is eigenlijk één lange serenade, waarin ik mijn verlangens en kijk op de dingen probeer te uiten aan een beminde.

Tijdens optredens proberen we de donkere inhoud van de teksten te overstijgen, en er een bombastische, feestelijke ervaring van te maken. Je kunt als toeschouwer kiezen om te wenen, of te dansen. Of allebei tegelijk. Misschien is dat wel de ultieme metafoor voor de liefde: crying at the discoteque, zoals in dat liedje van Alcazar. Sowieso is de waarde van liefde en romantiek gedevalueerd sinds de invloed van de kerk is afgebrokkeld en het huwelijk minder betekent. De tijd van de eeuwige beloftes is voorbij, we leven nu in een zapcultuur. Er wordt minder hard gewerkt voor de liefde, en eigenlijk is dat jammer. Tegelijk haat ik het idee dat je zogezegd pas compleet bent met een zogezegde wederhelft. Het is complex. Soms zie ik verliefde koppels bezig vanop een afstand en vind ik hun gedoe melig, lelijk en zwak, maar tegelijk verlang ik zelf naar zo’n verbintenis.

SYLVIE KREUSCH: Hoewel dat niet expliciet onze bedoeling is, snap ik wel dat mensen onze muziek als romantisch ervaren. Misschien komt dat door de dromerige productie. Eigenlijk zijn alle songs van Soldier’s Heart liefdesliedjes. Sommige zijn autobiografisch, andere pure fictie. Want eerlijk gezegd gebeuren er niet zo heel veel inspirerende of dramatische dingen in mijn eigen liefdesleven. Begrijp me niet verkeerd, ik vind dat op dit moment allesbehalve een probleem.

Onze liefdesliedjes zijn daarom ook niet altijd ongelooflijk diepgaand. Soms schrijf ik over heel oppervlakkige dingen – laatst nog over hoe mensen op straat met elkaar omgaan. Wat ik schrijf is soms best naïef, ik besef dat heel goed. Ik ben jong en moet me niet ouder voordoen dan ik ben. Binnen tien jaar wil ik kunnen terugblikken op mijn teksten en zien hoe ik gegroeid ben, hoe ik ouder geworden ben.

Momenteel zijn we bezig met de opnames van ons album, en ik merk dat ik daarvoor veel inspiratie haal bij iemand als Lana Del Rey. Hoe zij met enkele woorden hele verhalen kan schetsen, is bewonderenswaardig. Je voelt hoe ze je haar ideaalbeeld van een romance wil meegeven. Het is mij trouwens een raadsel waarom veel songschrijvers keer op keer teruggrijpen naar de liefde als thema, ondanks dat er onnoemelijk veel andere dingen rond ons gebeuren. Zijn die ervaringen dan zo universeel? Blijkbaar kunnen we niet aan de herkenning en sympathie weerstaan.

Persoonlijk vind ik het moeilijk om passend te verwoorden wat liefde écht is. Het is zoveel, bijna alles. Het is passie, vertrouwen, verdriet. Het is ook veel alleen zijn. Mensen vergeten namelijk vaak dat we alleen geboren worden en alleen zullen sterven. Ook dat is een onderdeel van de liefde. Schrijven over zo’n persoonlijk onderwerp is bovendien een uitdaging voor mij. Het is confronterend om eerlijk te blijven tegenover jezelf, maar dat ben je aan de waarheid verplicht. Ik schrijf vlotter als de song niet over mezelf gaat, wat niet wegneemt dat ik soms de behoefte heb om mezelf op papier te zetten. Al was het maar om me achteraf opgelucht te voelen.

JONATHAN VAN LANDEGHEM: Voor alle duidelijkheid: Fien (Deman, nvdr.) en ik zijn geen koppel. We verschillen ook zeven jaar in leeftijd. We hebben elkaar pas twee jaar geleden leren kennen via een gemeenschappelijke vriend, een gitarist die wist dat ik op zoek was naar iemand met een mooie stem, die bovendien gemotiveerd was en een sterke uitstraling had. We hebben dus geen romantische band, je zou ons vrienden kunnen noemen. Soms. We zijn elkaar nog aan het aftasten, zowel persoonlijk als muzikaal. I Will, I Swear zal samen met onze connectie evolueren.

De songs Sleep en Long Days heb ik geschreven vlak voor en vlak na mijn scheiding. Mijn huwelijk heeft elf maanden geduurd, en toen heeft mijn vrouw plots haar koffers gepakt. Naar Zweden, op zoek naar een leven van feminisme en veganisme. Ze was er op reis geweest en had er het licht gezien. Persoonlijk een pijnlijke zaak, natuurlijk, maar als muzikant en songschrijver heb ik er mijn voordeel mee gedaan. Je kunt geen geloofwaardige songs over de liefde schrijven als je niks hebt meegemaakt, en zonder dat debacle had ik nooit de behoefte gehad om songs als Sleep en Long Days te schrijven en was er van I Will, I Swear geen sprake geweest. Dankzij die scheiding word ik op Radio 1 gedraaid en sta ik in Knack Focus. Dat klinkt erg cynisch, maar het is de realiteit.

Wanneer we muziek maken, doen Fien en ik dat doorgaans apart. Samen apart. Dat lijkt misschien vreemd, maar momenteel hebben we allebei geen nood aan pottenkijkers wanneer we aan melodieën of teksten schaven. Alleen zijn is ook een vorm van intimiteit, toch? Mijn kijk op de liefde of romantiek is niet aangetast door die scheiding. Ik stond altijd al een beetje cynisch in het leven. Enkel muziek brengt enigszins de ‘romanticus’ in mij naar boven. Die twee songs zijn trouwens geen regelrechte afrekeningen met mijn ex, het blijft subtiel en er spreekt ook respect uit. Onze muziek is melancholisch, maar ik ben geen miserabele kluizenaar of zo. Het komt vooral omdat ik niet bepaald nood heb om via de muziek mijn vreugde met de mensheid te delen. Dan ga ik wel dansen of op een terrasje zitten met vrienden. Vreugde, liefde en melancholie zijn sowieso naaste buren, denk ik. Je daalt van het één makkelijk af naar het ander.

RENÉE SYS: Ik heb mijn plaat Marching opgenomen tussen de zevende en negende maand van mijn zwangerschap, en ze gemixt niet zo lang na de bevalling, met mijn zoontje Felix – opnieuw – in de studio. Een intense periode, natuurlijk. Ik heb nu twee mannen in mijn leven, en minstens dubbel zo veel liefde. Mijn songs inzingen was heel bijzonder. Je bent sowieso terughoudender tegenover de rest van de wereld tijdens een zwangerschap, je relativeert makkelijker en bouwt een buffer rond jezelf. Dat maakte dat ik makkelijker de knop kon omdraaien en me sneller kon inleven in de muziek en de teksten. Ik had minder takes nodig met mijn bolle buik.

Ik had veertig songs klaar voor de plaat en tien ervan hebben het gehaald. Onbewust is in die selectie een rode draad van leven en dood geslopen. Wanneer je op zo’n intense manier wordt geconfronteerd met het beginpunt is het eindpunt niet veraf. Tussen die twee punten zit uiteraard veel liefde, dus staat er veel liefde op de plaat. Veel conflict ook, want in de liefde is het goed om af en toe hard tegen hard te gaan. Je moet kunnen botsen om vooruit te raken. In een van mijn songs zit een dialoog tussen een koppel dat op het punt is aanbeland waarop ze beiden hun ideaalbeeld van elkaar moeten bijstellen, maar er toch aan vasthouden. Dat moment waarop het tussenschot weg mag, is altijd beangstigend, want je bent nooit zeker van de tegenpartij. Zo is liefde ook een beetje idealisme.

Bij sommige songschrijvers gaat 90 procent van hun liedjes over de liefde, bij mij niet. Ze zijn zeker ook niet allemaal biografisch. Ik kan evengoed op een toilet in Finland zitten en geïnspireerd worden door een tekening op de deur voor mij. Of ik zie iemand zitten op café en verzin er een fictief levensverhaal rond. Het meest liefdevolle nummer op de plaat is Mr. Alzheimer, over een vrouw die opgesloten zit in haar hoofd, soms de buitenwereld niet begrijpt en soms snapt dat zij het probleem is. Ze herkent ook haar partner die haar bijstaat niet meer. De ultieme test voor de liefde, denk ik. Denken dat je door je partner in de steek gelaten wordt, terwijl die persoon gewoon naast je staat.

dEUS – Nothing Really Ends from Salvadore on Vimeo.

Jonas Boel & Xavier Vuylsteke de Laps

Dit artikel is verschenen in Knack Focus van 12 februari 2014.