Denk bij ‘Promised Land’ niet aan de hemel, eerder aan het omgekeerde. Matroesjka’s in het midden-oosten, verpakt als documentaire parabel.

AMOS GITAI

MET ROSAMUND PIKE, ANNE PARILLAUD, HANNA SCHYGULLA EN DIANA BESPECHI

Promised Land ***

Concepten als ‘roots’, ‘verbanning’ en ‘vervreemding’ hebben altijd al een belangrijke rol gespeeld in het wisselvallige oeuvre van de Israëlische regisseur Amos Gitai – vooral bekend van Kadosh. Toch wist hij zijn dada’s de voorbije drie decennia nooit zo rauw, zo concreet en zo confronterend te verpakken als in Promised Land. Wie zich verwacht aan een klassiek in beeld gezet verhaal, is eraan voor de moeite. Promised Land is een grimmig docudrama, een snoeiharde en desoriënterende film die weinig of niets van doen heeft met het ‘Beloofde Land’ van melk en honing.

Veel uitleg komt er niet bij kijken. Gitai richt zijn videocamera al van bij het openingsshot op een groepje mannen en vrouwen die in de woestijn rond een kampvuurtje verzameld zitten. Wie ze zijn, wat ze met elkaar te maken hebben en waar ze vandaan komen, blijft minutenlang een raadsel. Tot één van de Russisch sprekende meisjes plots door een Arabier wordt verkracht en pijnlijk duidelijk wordt dat het om mensensmokkelaars gaat die hun ‘koopwaar’ vanuit de Sinai-woestijn over de grens met Israël moeten zien te loodsen.

Wat Promised Land zo hallucinant en aangrijpend maakt, is precies deze non-verbale, fragmentarische en directe manier van vertellen. Tijdens de tocht vol ontbering, fysiek geweld en psychische intimidatie laat Gitai je nauwelijks kennismaken met de Oost-Europese meisjes en hun Israëlische pooiers, zelfs niet wanneer het gezelschap uiteindelijk aankomt in het louche bordeel ‘ Promised Land’. Slechts twee personages worden summier geschetst: de Britse toeriste Rose (Rosamund Pike) die het bordeel van madame Hanna (vertolkt door Fassbinder-veterane Hanna Schygulla) komt binnengewandeld en de Russische Diana (Diana Bespechi), die Rose wanhopig aanklampt in de hoop er te kunnen ontsnappen. Voor het overige wordt het anonieme schimmenspel doelbewust ontdaan van dialogen en anekdotiek, zodat je als kijker willens nillens een voyeur wordt.

Promised Land kwam grotendeels tot stand na gesprekken met echte prostituees uit Oost-Europa. De acteurs worden ook allemaal bij hun echte naam genoemd om de dramatische afstand te verkleinen, maar toch is Promised Land meer dan een documentaire aanklacht tegen de vrouwenhandel. Er valt evengoed een metaforische en persoonlijke reflectie op het efemere begrip van het ‘Beloofde Land’ in te ontwaren. Gitai laat ook geen spaander heel van het geromantiseerde beeld rond het oudste beroep ter wereld. Na een helletocht van anderhalf uur stuurt hij je huiswaarts met een chaotische, politiek beladen en letterlijk explosieve anti-climax. Vrolijker word je er niet van, geschokt daarentegen! Dave Mestdach

Dave Mestdach

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content