‘Ik ben in mijn leven altijd geworden wat mijn man wou dat ik ben: uitdagende stoeipoes, controversiële activiste, lady aan de arm van een bedrijfstycoon’, schrijft Fonda in haar boek. Hoewel ze als succesvolle actrice, politieke rebel en bedrijfsleidster altijd een icoon is geweest van de vrouwenbeweging, liet ze de mannen in haar leven toch telkens opnieuw vrijelijk over haar heen lopen. Begin jaren zestig begon ze een relatie met de Franse regisseur Roger Vadim. De twee zouden in 1965 in Las Vegas trouwen, en één dochter, Vanessa, krijgen. Vadim, die van Brigitte Bardot een wereldster had gemaakt met Et Dieu créa la femme, was een zelfverklaard hedonist, een rokkenjager die maar al te graag met zijn veroveringen uitpakte (zijn autobiografie was getiteld Bardot Deneuve Fonda). In wat wellicht het meest geciteerde hoofdstuk uit My Life So Far is, beschrijft Fonda hoe Vadim haar dwong tot triootjes met prostituees. Toentertijd stemde Fonda tegen haar zin in met de experimentjes – ze zou later zelfs in eigen persoon op zoek gaan naar een ‘geschikte derde’ – ‘omdat ik toen ik hem ontmoette, op zoek was naar mijn vrouw zijn. Ik was doodsbang om een vrouw te zijn omdat je dan een slachtoffer was en vernietigd zou worden. Zoals mijn moeder’. Daarbij was ze ook bang om in de schaduw te staan van Vadims ex-vrouw, Brigitte Bardot: ‘Iedere ochtend was ik zeker dat Vadim zou ontwaken en zich realiseren dat hij een verschrikkelijke vergissing had begaan: ‘Oh my God! She’s not Bardot!’”

Na de scheiding van Vadim, begon Fonda een relatie met de linkse activist en politicus Tom Hayden en meteen werd ze weer de vrouw die hij verwachtte, de uitgesproken rebel. Toen hem in 1973 in een interview naar aanleiding van hun huwelijk gevraagd werd waarom ze samen waren, antwoordde hij: ‘De mate waarin Jane veranderd is en het feit dat onze beide strategieën voor de toekomst op elkaar zijn afgestemd.’ Dat betekende vooral dat Hayden zijn politieke carrière kon betalen met het geld van zijn vrouw. Fonda runde in de jaren zeventig haar eigen filmproductiebedrijf IPC (Indochina Peace Campaign) en ook de opbrengst van haar fitnessvideo’s ging voor het grootste deel naar de pogingen om Hayden in de Amerikaanse senaat te krijgen – wat uiteindelijk in 1982 zou lukken. Hayden zou Fonda echter nooit serieus nemen: hij vernedert haar en zorgt ervoor dat ze zich stom voelt, en ook op haar fitnessimperium kijkt hij neer (in haar boek wijst ze er fijntjes op dat de 17 miljoen dollar die ze heeft samengebracht voor Haydens politieke carrière toch niet triviaal zijn).

Hayden en Fonda gingen in 1990 uit elkaar en op de dag dat de scheiding in de krant stond, kreeg Fonda telefoon van CNN-baas Ted Turner. Of het nieuws klopte en of ze wou uitgaan met hem? Drie maanden later hadden ze hun eerste date (‘hij bekeek me met zoveel lust dat ik het kon voelen op mijn huid’, herinnert Fonda zich) en nog iets later introduceerde Turner Fonda in de Mile High Club (‘nog voor ik vragen kon stellen over de logistiek, kwam er een compleet opgemaakt bed te voorschijn op de plaats waar net ervoor nog een rij stoelen was geweest’). In 1991 stapten ze in het huwelijksbootje en transformeerde Fonda tot een soort ’trophy wife’ van de mediatycoon. Ze geeft het acteren volledig op, doet aan liefdadigheid en blijft voor de rest op het landgoed van Turner in Atlanta (de CNN-baas is de grootste landeigenaar van de VS), waar ze haar tijd vult met jagen en vissen. Op emotioneel vlak is het huwelijk echter een woestijn en na acht jaar durft Fonda het eindelijk aan om haar man daarover aan te spreken. ‘Zo lang was ik bang geweest om voor mezelf op te komen, omdat ik dacht dat de relatie dan voorbij zou zijn. Ik durfde wel naar Noord-Vietnam, ik durfde tegen mijn regering op te komen, maar als het op een relatie met een man aankwam, kon ik mijn stem niet verheffen.’ Begin 2000 gaan Fonda en Turner uit elkaar: Turner vliegt met haar naar Atlanta, en op de luchthaven nemen ze afscheid. Haar vervangster staat al klaar in de vliegtuighangar, Fonda zelf blijft voortaan single. (S.W.)

Stefaan Werbrouck